Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου 2023

Αγγλικοί όροι

 Mιλάμε με αγγλικούς όρους για έναν κόσμο πολύ διαφορετικό από αυτόν που ζούμε.baby boomers δεν είμαστε στην Ελλάδα, οι γυναίκες της γενιάς των μανάδων μας έκαναν λιγότερα παιδιά από τις προηγούμενες. Πολιτική ορθότητα δεν μας βασανίζει, το αντίθετο βιώνουμε. Εκθήλυνση δεν έχουμε, τρώμε βία και ματσίλα στην καθημερινότητά μας σε δημόσιους χώρους. Ωστόσο μιλάμε σοβαρά γι αυτά σα να τα ζούμε και δεν μιλάμε για όσα ζούμε. Παράξενο φαινόμενο. Έχει κανα όνομα στα αγγλικά;

Πέμπτη 16 Νοεμβρίου 2023

Στο εργαστήρι του συγγραφέα

 Στο εργαστήρι του συγγραφέα (για το βιβλίο μου, Δυο καλοκαίρια και μισό φθινόπωρο)

Εχω πάντα στο μυαλό μου τις φίλες μου, θέλω διαρκώς να γράφω γι αυτές. Σε κάποιο παράλληλο σύμπαν ζω μόνο μαζί τους, σα να είμαστε διαρκώς φοιτήτριες σε συγκατοίκηση, όχι πολύ καλές φοιτήτριες, με το μυαλό επικεντρωμένο κυρίως στην ανακάλυψη του κόσμου. Σε αυτό το σύμπαν, όπου δουλεύουμε, έχουμε οικογένειες, καθήκοντα, τρεχάλες και βλεπόμαστε σπάνια, μου λείπουν πολύ. Προσπαθώ να θυμάμαι, να κρατήσω τις στιγμές που περνάμε μαζί, που περάσαμε κάποτε, να καταγράφω το θάμβος, τη χαρά που είχα όταν γεννιόταν η αγάπη μας, όταν χτιζόταν η φιλία μας. Καταγράφω φανταστικές συναντήσεις, και φτιάχνω φανταστικά πρόσωπα με υλικά κλεμμένα από τη γνωριμία, τις συγκινήσεις μας, τις εμπειρίες μας, τις αλλαγές που ζήσαμε η μία χάρις στην άλλη. Δεν είναι πολύ συγκλονιστικά αυτά που τους συμβαίνουν, μάλλον πολύ συνηθισμένα, πράγματα που ζήσαμε οι περισσότεροι, καθημερινά.

Μαζεύονται έτσι στιγμιότυπα, κι έχουν μαζευτεί πια πολλά, σαν άλμπουμ φωτογραφιών μιας φανταστικής ζωής, κείμενα που προσπάθησα να βάλω σε τάξη από τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν αποφάσισα να εγκαταλείψω τη συστηματική παραγωγή χρονογραφημάτων για εφημερίδες. Η διαδικασία αυτή με οδήγησε σε διάφορες εποχές της ζωής μου και των φανταστικών της προεκτάσεων, και όπως ταχτοποιείς τις φωτογραφίες ανά χρονική περίοδο, προσπάθησα να ταχτοποιήσω τις ιστορίες που έχουν μαζευτεί. Με τράβηξε η ιστορία που ξεκινούσε με μια κοπάνα που είχαμε κάνει ως τελειόφοιτες της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, την είχαμε κάνει στ’ αλήθεια, ίσως το θυμηθούν οι παλιές συμμαθήτριες, και είχαμε πάει στ’ αλήθεια στα Λιμανάκια με το λεωφορείο. Ακόμα έχω στα μάτια μου το φως που σα να ξεχύθηκε εκείνη τη στιγμή που βρεθήκαμε μόνες μας στο πλάτωμα πάνω από τη θάλασσα. Και αναδύθηκαν καθώς το διάβαζα ξανά, οι χαρακτήρες σα να είχαν μόλις βουτήξει από τα βράχια χωρίς να προλάβω να τις δω και να μου έκαναν έκπληξη αμέσως μόλις κατέβηκα κι εγώ το μονοπάτι. Αλλά τίποτε άλλο δεν έγινε όπως περιγράφεται στο βιβλίο.

Θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς προνομιούχες τις ηρωίδες μου, σε μια εποχή που πολλοί θυμούνται γεμάτη στερήσεις εκείνες είχαν τα βασικά και μαζί μερικά πολυτελή, αλλά αυτές οι πολυτέλειες είχαν τίμημα, για το οποίο, πάντα σκεφτόμουν ότι δεν γίνεται λόγος. Ας πούμε, η διαπαιδαγώγηση τους ήταν ακόμα γεμάτη παραγωγή ενοχών, όπως απαιτούσε η παλιότερη συνθήκη για τις γυναίκες. Ή, ακόμα, η σεξουαλική επανάσταση που ξεκινούσε στη Δύση, που μας ενθουσίαζε από τη μια, και μας ωθούσε να βουτήξουμε σε βαθιά νερά εντελώς απροετοίμαστες, από την άλλη.

Ακολουθώντας τις ηρωίδες μου, που είναι μάλλον αντιηρωικοί τύποι, θυμήθηκα ξανά, καθώς ζούσαν με το δικό τους τρόπο εμπειρίες και δοκιμασίες που έχουμε περάσει. Η τελική δουλειά στο γράψιμο έγινε τους μήνες που χρειάστηκε να μείνω ακίνητη λόγω ατυχήματος. Έχω συνηθίσει να γράφω μικρά κείμενα στις εφημερίδες, την πίεση της ώρας που κλείνουν οι σελίδες και δεν σηκώνεις κεφάλι πριν τελειώσεις. Το λογοτεχνικό κείμενο, η μεγαλύτερη σύνθεση, έχει δυσκολίες για κάποιον που συνήθισε να συνθέτει με την επικαιρότητα, με τα  κείμενα των συναδέλφων, με το ύφος της εφημερίδας. Η εναλλαγή των μονολόγων με βοήθησε, ήταν πάλι σαν μια σελίδα ή μια εκπομπή που ετοιμάζεις με συνεργάτες.

 https://www.metaixmio.gr/el/%CF%83%CF%84%CE%BF-%CF%83%CF%85%CE%B3%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%B9%CE%BA%CE%BF-%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CF%81%CE%B9-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B1%CE%BD%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CE%B4%CE%B1%CE%BC%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%B4%CE%B7-9-11-23?fbclid=IwAR3Px7tkvqH5-MM30Ua5rgt5F6g-VNbjI7WV6LDXGepmjG6Dn66Cg3neVQs

 

Δευτέρα 2 Οκτωβρίου 2023

Στις σκάλες του μετρό

 Πήγα να κατέβω τις σκάλες στο μετρό Μέγαρο Μουσικής. Στέκεται μπροστά μαμά με μακρουλό καροτσάκι, δυο αγοράκια μέσα, ενα κοριτσάκι μεγαλύτερο δίπλα της. Μοιάζει Σύρια, μπορεί και Ρομά, ξένη σίγουρα, ποια ελληνιδα χρησιμοποιεί μετρό με τα παιδιά της; Καλοβαλμένη πάντως, καθαρά τα παιδάκια και η ίδια.

Πώς θα το κατέβαζε; Πάω να τη βοηθήσω. Βγάζει το μεγαλύτερο αγοράκι, να το κατεβάσει η κόρη της. Πιάνω το καρότσι από μπροστά, είναι βαρύ, μου λέει, το παιδί καλυτερα. Κατεβαίνω δυο σκαλιά και παίρνω το πιτσιρίκι αγκαλιά. Δεν ήταν θελκτικό παιδάκι, μάλλον άχαρο, κοντοκουρεμένο. Ακουμπά τα μπρατσάκια του στον ώμο μου με τόση ευκολία, τόση εμπιστοσύνη, που μου φαίνεται δεν έχει βάρος το κορμάκι του. Κατεβαίνουμε προσεχτικά, έχει μια γλυκα η αίσθηση απο τα χεράκια του που νομίζω ότι ανεβαίνω στα ουράνια. Φτάνουμε κάτω, τον απιθώνω στο πάτωμα, χαϊδευω τα μαλλιά συμβατικά, αντί να τον πνίξω στα φιλιά, αυτόν, τον αδερφουλη του, την αδερφούλα του, τη μαμά τους. Σεμνή πάντα και συγκρατημένη εγώ.

Ευχαριστώ ωστόσο κάποια θεϊκη παρέμβαση γι αυτό το μικρό δώρο που εξύψωσε τη γονατισμένη μου μέρα.

Παρασκευή 29 Σεπτεμβρίου 2023

Καλησπέρα μεσημεριάτικα

 Τι με πιάνει και δεν κρατιέμαι να κάνω κήρυγμα στους ανθρώπους;

Είδα το γιατρό με γκρίζα μαλλιά. Αίσθηση οικειότητας αμέσως, πως είμαστε κοντά. Καλημέρα, του λέω. Ώρα 2 το μεσημέρι. Καλησπέρα! με διορθώνει. Α, λέω, είστε της καλησπερας; Εγώ είμαι της καλημέρας.
Μετά τις 12 λέμε καλησπέρα, μου λέει.
- Α εγώ περιμένω την εσπέρα, του λέω. Ξέρετε, τη δύση. Να κοκκινίζει ο ήλιος, να γέρνει λίγο. Να πηγαίνει στην Εσπερία, να βρει τα μήλα των Εσπερίδων…
Στο γιατρό όλες αυτές τις εξυπνάδες… Στο γιατρό!

Πέμπτη 28 Σεπτεμβρίου 2023

Συντρίμμια

 Δεν είναι δεδομένοι οι δρόμοι που βρήκαμε στη ζωή μας και νομίζαμε ότι ήταν παντα εκεί. Δεν ήταν παντα. Δεν είναι δεδομένα τα γεφύρια. Άνθρωποι τα έφτιαξαν, αντιμετωπίζοντας δυσκολίες, επιλέγοντας τα υλικά. Χρειάζονται φροντίδα και συντήρηση. Δεν γίνεται να συνεχίσουμε να ζούμε με αρπαχτές, λαδώματα, φουσκωμένες προμήθειες, φτηνιάρικες λύσεις.

Η καταιγίδα Daniel πλημμύρισε το Βόλο και τα παραλιακά χωριά του Πηλίου, και χάλασε τους δρόμους και τα γεφύρια στο δικό μου ορεινό χωριό, τη Δράκεια. Ξεθεμελιώθηκαν οι φτηνές πρόχειρες δημόσιες κατασκευές, και φυσικά αχρηστεύονται οι ακριβές ιδιωτικές, όλα τα ωραία σπίτια που έχτισαν οι αθηναίοι κυρίως με τη βεβαιότητα ότι θα έμενε στη θέση του το χωριό και οι υποδομές του

Την πατήσαμε Χρόνια και χρόνια περιφρόνηση και υποτίμηση του δημόσιου δικτύου βγήκαν στη φόρα τραυματικά εκεί στην πλαγιά του χωριού μου, σαν πληγή που ανοίγει και χάσκει και αιμοραγεί. Η εγκατάλειψη, η περιφρόνηση, η υποβάθμιση, η εκμετάλλευση.

Κρίμα στα σπίτια μας και στο καμάρι που είχαμε...



(Το γεφυράκι της Δράκειας που γκρεμίστηκε από τον Daniel)

Τετάρτη 23 Αυγούστου 2023

Κινημα της πετσέτας

 Μπαίνω στον πειρασμό να διηγηθώ ένα περιστατικό από τη Βενετία, δέκα χρόνια πριν.

Μείναμε μέρες, κι ήταν καλοκαίρι, αποφάσισα κάποια στιγμή να πάω για κολύμπι στο Λίντο με το βαπορετο. Μικρή πετσέτα, ελαφριά τσάντα κι ένα πλαστικό μπουκάλι άδειο για να το γεμίσω νερό να ξεπλυθώ. Φτάνω σε μια πλαζ γεμάτη κόσμο, τίγκα. Δεν μου άρεσε, προχωρούσα και προχωρούσα, τελικά φτάνω σε κομμάτι της παραλίας εντελώς άδειο, α, λέω, ωραία ειν’ εδώ, στρώνω την πετσετουλα, βουτάω.
Μόλις βγήκα, συνειδητοποίησα ότι βρισκόμουν μπροστά στο Grand Hotel des Bains, ένα από τα πιο όμορφα και ακριβα του κόσμου. Υπήρχαν ξαπλώστρες που μπορούσες να νοικιάσεις σε αστρονομική τιμή, σαν ανοιχτές ψάθινες αχιβάδες, μαζεμένες πίσω, αν τη νοίκιαζες θα τη μετέφεραν, φαντάζομαι. Όλα αυτά πολύ μακριά από το κύμα, γι αυτό δεν τα είχα δει. Εγώ ξεπλύθηκα με το νερό του μπουκαλιού που είχα ήδη γεμίσει, κάθισα λίγο να στεγνωσω, κι ύστερα έφυγα. Εντάξει, είμαι UFO, αλλά ακόμα και τόσα χρόνια πριν, είχα πολύ εντυπωσιαστεί. Βενετία ρε παιδιά. Λίντο! Και μπορούσες να περάσεις από τη λαϊκη πλαζ στη σούπερ πολυτελή και να μην πάρεις χαμπάρι.
Θα μου πειτε, δεν ειναι και Μυκονος

Το σωστό αίμα

 To πιο συγκλονιστικό βιβλίο που διάβασα φέτος είναι το "Σωστό αίμα" της Φραντσέσκας Μελάντρι

Ξεκινά με μια απλή υπόθεση παράνομης, βεβαίως, μετανάστευσης, με τα ψέματα που αναγκάζεται να πει ο νεαρός Αιθίοπας για να γίνει δεκτός στην Ιταλία, και πάει πίσω, και πιο πίσω, στο πώς γεννήθηκε ο πατέρας του, όταν οι Ιταλοί κατείχαν την Αιθιοπια, και στο πως δεν σκοτώθηκε ο πατέρας του όταν οι Ιταλοί είχαν ξαναπάει στην Αιθιοπία ως επενδυτές. Και μέσα από τις περιπέτειες συναρπαστικών χαρακτήρων πάει ακόμα βαθύτερα, στην καθημερινότητα του φασισμού στην Ιταλία, στις ρατσιστικές έρευνες που γίνονταν στην Αφρική από επιστήμονες ανθρωπολόγους για να αποδείξουν ότι η λευκή φυλή είναι ανώτερη, κι ανοίγει κλειστούς ή ξεχασμένους φακέλους των έργων και ημερών της χώρας ως αποικιοκρατικής δύναμης ή ως επενδυτικής παρουσίας.
Η συγγραφέας δεν θεωρήθηκε αντεθνικώς δρώσα πάντως, το βιβλίο στην Ελλάδα μεταφράστηκε με επιχορήγηση του Υπουργείου εξωτερικών και διεθνούς συνεργασίας της Ιταλίας

Παρασκευή 14 Ιουλίου 2023

Η μόνη επαναστατική ιδέα

 La revolution francaise, eee η Γαλλική επανάσταση είναι φιλοσοφικά αξεπέραστη. Η ιδέα της νομικής ισότητας, που απέχει βέβαια πολύ στην πράξη από τις κοινωνίες μας, αλλά είναι πια στα συντάγματα των περισσότερων χωρών του κόσμου, μετά από αιώνες, χιλιετίες θεϊκής υποτίθεται εξουσίας, προνομίων καθιερωμένων στις πολιτείες, ταξικούς διαχωρισμούς με τη βούλα. Την παρεξηγούν συχνά βέβαια, μένουν ορισμένοι στα σύμβολα, στο περιτύλιγμα, στη βία και στην καρμανιόλα, ονειρεύονται βία και καρμανιόλες, λες και δεν έγιναν έκτοτε αρκετές βίαιες επαναστάσεις που μοναδικό σκοπό είχαν την κατάκτηση της εξουσίας. Ήταν η εποχή τέτοια, έτσι γίνονταν όλα τότε, με βία και καρμανιόλες. Κι η καημένη η Γαλλία ακόμα μπερδεύεται. Έγιναν πολλές ακόμα επαναστάσεις, αλλά μόνο εκείνη είχε ολόκληρο το νόημα του σημερινού μας κόσμου. 

Χρόνια πολλά στη Γαλλία (και καλά ξεμπερδέματα) και σε όλους μας. Κυρίως στην πιο αγαπημένη μου φίλη, Katerina, που με συναντά σήμερα στα χρόνια.

Παρασκευή 30 Ιουνίου 2023

Ας μη ζήσουμε άλλη τέτοια τρέλα

Δυο ευχαριστώ:
Περάσαμε μεγάλη τρέλα, αυτό είναι σίγουρο.
Θυμάμαι ακόμα τη μέρα που κατέβηκα στο Σύνταγμα να δω τι γίνεται με τους Αγανακτισμένους, τρέμοντας και μόνο στην ιδέα της αγανάκτησης, γιατί με το θυμό τι μπορείς να κάνεις παρά να μην ακούς, να μην καταλαβαίνεις, να καταστρέφεις;
Πολλοί ηγέτες ή υποψήφιοι για ηγέτες, ή άλλοι που φαντασιώνονταν ηγεσίες, ρίχνανε λάδι ευχαρίστως στη φωτιά της αγανάκτησης. Πολλές ελπίδες για καταστάσεις που θα αναδείκνυαν ίσως τον πιο φωνακλά, τον πιο θρασύ, τον πιο προκλητικό. Σκηνές φρίκης στο Σύνταγμα, δακρυγόνα, πορείες, συνθηματα καταστροφής. Σπασμένα μαγαζιά, αφίσες με τη Μέρκελ ως Χίτλερ, φωτιές, τρεις νεκροί στη Μαρφίν, μάρμαρα σπασμένα στα σκαλιά και στα κιγκλιδώματα. Η Αθήνα κόλαση.
Και ποιοι δεν ψάρεψαν στην αγανάκτηση εκείνη, ο Σαμαράς πρώτος και καλύτερος, αφού νίκησε κιόλας. Κι άντε μετά να συμμαζέψει το δαυλό του Αρκαδίου. Ο Βενιζέλος ακόμα πληρώνει ότι μπήκε μπροστά να σώσει ο,τι σωζόταν.
Γιατί ακόμα τώρα δεν έχουμε παραδεχτεί τι συνέβη τότε, ακόμα στο δημόσιο λόγο μας πνίγει η μεγαλοστομία, μας φοβίζουν τα κλισέ.
Ο Τσίπρας πέρασε την ίδια διαδικασία με το Σαμαρά, μόνος του όμως. Το ίδιο θεατρικό έργο σε νέο ανέβασμα. Θυμάμαι ακόμα τις άυπνες νύχτες που τριγυρίζαμε σαν ζόμπι κι έλεγα, δεν μπορεί, δεν θα μας αφήσουν να φύγουμε, θα μας κρατήσουν οι Ευρωπαίοι, θα μας σώσει η Ακρόπολη. Εκείνο το δημοψήφισμα του τρόμου. Αν οι Έλληνες θέλουν να εγκαταλείψουν την Ευρώπη, τι να μας κάνει κι η Ακρόπολη; Εκείνη την απελπισία.
Κι ύστερα την κωλοτούμπα του Τσίπρα, αυτή που για μένα ήταν η στιγμή του μεγαλείου του. Τον κορόιδευαν από τα δεξιά, τον λοιδωρούσαν από τα αριστερά, γιατί τέτοιο επίπεδο κυριαρχεί δυστυχώς, αλλά εγώ ακόμα και τώρα, σήμερα που αναχωρεί, όπως το έχω ξαναγράψει, το ξαναλέω: Ευχαριστώ για την κωλοτούμπα!
Ευχαριστώ και για τη Συμφωνία των Πρεσπών. Ας λένε οι μικρόψυχοι πολιτικολογούντες ότι δεν ήταν αρκετά καλή, τριάντα χρόνια δηλητήριο άνευ λόγου έφτανε και περίσσευε.
Ας μη ζήσουμε άλλη τέτοια τρέλα.

Παρασκευή 23 Ιουνίου 2023

Ομπάμα, καταφύγιο και θεραπεια

 Όταν κάθομαι στο μπαλκονάκι στην Κυψέλη, ακούω συχνά από τα άλλα μπαλκόνια φωνές και ομιλίες σε γλώσσες ξένες, ξεσπάσματα θυμού, καμιά φορα κι απελπισίας, καυγάδες, όλα σε γλώσσες που δεν καταλαβαίνω. Υπάρχουν μετανάστες γύρω- γύρω, κι υπάρχουν και φοιτητές ή νεαροί ξένοι. Το πόσο προνόμιο είναι αυτό, το καταλαβαίνω τώρα που ήρθα στο Σούνιο, στο εξοχικό συγκρότημα, πολύ πιο ανεβασμένο περιβάλλον, κι ακούω τους γείτονες και δυστυχως τους καταλαβαίνω και δεν ξέρω τι να κάνω για να μην τους ακούω. Το τι λένε για τους πολιτικούς δεν περιγραφεται, μου έχει σηκωθεί η τρίχα. Βρίζουν απίστευτα, έχουν αρχίσει και λίγο να τσακώνονται, αλλά τα βρίσκουν, είναι κυρίως γυναίκες, και σε λίγο συνεχίζεται η τερατολογία. Τους έχουν βγάλει όλους ανώμαλους, διεστραμμένους, προδότες, πουλημένους, και γράφω τα πιο ελαφριά. Ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε. Αρχίζω πλέον να έχω σπασμούς στο στομάχι. Δυο μέρες πριν τις εκλογές, δεν παλεύεται αυτό

Βρήκα την ομιλια του Ομπάμα και ακούω τώρα, για να μην ακούσω άλλα.

Κυριακή 18 Ιουνίου 2023

Για την ημέρα του πατέρα

 Ήθελα από το πρωί να γράψω για το μπαμπά μου. Έψαχνα φωτογραφίες, να βρω την τέλεια. ο μπαμπάς μου ήταν τόσο υπέροχος, και έχει πεθάνει από το 1987 κι ακόμα κλαίω όταν τον σκέφτομαι σα να μην πέρασε μια μέρα.

Καμιά φωτογραφία δεν με ικανοποιούσε. Καμία πρόταση. Να γράψω πάλι που ήρθε προσφυγάκι στην Ελλάδα, δέκα χρονών; Να γράψω για τις φράσεις του που μου καρφώθηκαν στην ψυχή παιδιόθεν, όπως εκείνη για "όλα τα παιδιά γεννιούνται γυμνά κι ολόιδια, όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι", πώς να τον κάνω να ξεχωρίσει στο κύμα αγαπημένων μπαμπάδων που πλημμύρισε το fb;
Νύχτωσε κι ακόμα δεν είχα βρει φωτογραφία, κι είδα την είδηση για την Αναστάζια, την πανέμορφη Πολωνή που βρέθηκε νεκρή στην Κω, φαίνεται πως ένας από το Μπαγκλαντές τη σκότωσε, και θυμήθηκα κάτι από το μπαμπά μου που θέλω να ξεχάσω, μια νύχτα που με χτύπησε, πρώτη φορά στη ζωή του μου έριξε ένα χαστούκι, ή ίσως δεύτερη, πάντως τρίτη δεν υπήρξε. Είχα γυρίσει με το χείλι πρησμένο, ένας άντρας με είχε πάρει από πίσω, κι όπως περνούσα από το πάρκο βρήκε ευκαιρία στα σκοτεινά και με άρπαξε, μου ρούφηξε το χείλι, πάλεψα και έφυγα τρέχοντας. Ο μπαμπάς δεν με πίστεψε πως δεν έφταιγα γι αυτό που είχα πάθει. Πικρή, άδικη ενοχή, πικρή, άδικη τιμωρία για την ηλικία μου μόνο, για το θάρρος μου να θέλω να γυρίσω με τα πόδια από το Παγκράτι.
Αυτό ήταν μόνο, δεν έπαθα τίποτε περισσότερο. Πρέπει να είμαι ευτυχής για τόσες φορές που γλίτωσα έξυπνα ή και χαζά τις επιθέσεις, που ζω και γέρασα γερή. Κι άλλες φορές οι επιθέσεις, οι παρέες υπήρξαν επικίνδυνες, κι επιστράτευα τη φαντασία, την πονηριά, τέχνες γυναικείες πάντα αδέξιες. Κάθε φορά με το φόβο στο στομάχι. Στην κόψη του ξυραφιου τόσο συχνά τα νιάτα μας. Κι οι μπαμπάδες μας αυστηροί χωρίς εξηγήσεις. Δεν μπορούσαν να μας προστατεύσουν όσο ήθελαν. Τόσοι μπαμπάδες που θα γίνονταν για τις κόρες τους Κέρβεροι, αλλά δεν δίνεται η ευκαιρία.
Μόνο για τους γιους μπορούν οι μπαμπάδες να κάνουν κάτι. Δεν ξέρω ποιος θα ήταν ο σωστός τρόπος, βέβαια. Σίγουρα ο δικός μου μπαμπάς έκανε έναν γιο πιο τρυφερό κι από τον ίδιο. Αλλά για τη συνταγή, δεν έχω ιδέα.

Πέμπτη 15 Ιουνίου 2023

Μετά το ναυάγιο


Οι άνθρωποι δεν στοιβάζονται στα σαπιοκάραβα επειδή το θέλουν οι «δουλέμποροι» και οι διακινητές. Καταφεύγουν στους διακινητές διότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος να έρθουν στην Ευρώπη. Οι πολιτικοί στην Ευρώπη μπορεί και να ξερουν ότι χρειάζονται οι μετανάστες, για τις δουλειές, για το μέλλον, αλλά φοβούνται ότι αν λανσάρουν τέτοιες ιδέες θα την πάθουν όπως η Μερκελ όταν είχε πει ότι η Ευρώπη οφείλει να δεχτεί πρόσφυγες από τη Συρια. Η Γερμανία δέχτηκε τότε ενάμιση εκατομμύριο επισήμως, αν θυμάμαι καλά, και η Μερκελ πήρε την κάτω βόλτα δημοσκοπικά. Η Γερμανία πρέπει να ωφελήθηκε από τους πρόσφυγες εκείνους, αλλά άντε βρες έρευνες και στατιστικές που να στηρίξουν πολιτικη πρόταση μιας ελάχιστης έστω αποδοχής της ανάγκης, έστω και με πολύ αυστηρή διαδικασία. Και μιλάω μόνο για την ανάγκη μας, όχι για τον ανθρωπισμό μας. Ας μιλήσουμε για ανθρωπισμό όταν δεχτούμε όλους τους μετανάστες που χρειαζόμαστε.

Ειμαστε πιασμένοι στο δόκανο των ίδιων των ιδεών μας

 Να αναφερθώ ξανά σε κάτι που είχα γράψει όταν ταξιδέψαμε στη Σικελία πριν τρία χρόνια, σχετικά με την υποδοχή των μεταναστών. Στη Σικελία φτάνουν χιλιάδες μετανάστες, είναι γνωστό αυτό.

Συναντήσαμε έναν Πακιστανό να δουλεύει σε πιτσαρία με μεγάλη πελατεία, σε ένα ορεινό χωριό, μερικούς Αφρικανούς να είναι προσωπικό σε ένα πανέμορφο εξοχικό ξενοδοχείο, αρκετούς μετανάστες γενικά σε θέσεις εργασίας σχετικές με τον τουρισμό. Μιλήσαμε με ανθρώπους, ευτυχώς η Βαρβάρα είναι γεννημένη δημοσιογράφος, και μας εξήγησαν ότι είχαν εφαρμοστεί κάποια προγράμματα εκπαίδευσης κυρίως για ανηλίκους. Γενικά, οι μετανάστες που βλέπαμε παντού, και είναι πάρα πολλοί στη Σικελία, όπως ξέρετε, έμοιαζαν λιγότερο αγχωμένοι από αυτούς που βλέπουμε στην Κυψέλη.

Αυτή ήταν μια πολιτική που θα μπορούσε να εφαρμοστεί σε μερικά νησιά, ή θα ξεσήκωνε θύελλες διαμαρτυρίες για την αλλοίωση του πληθυσμού, τη φροντίδα σε ξένους κι όχι σε δικούς, κλπ κλπ; Θα έφερνε κάποιο κέρδος σε έλληνες πολιτικούς που θα έπαιρναν το ρίσκο να τη βάλουν μπροστά; Σε δημάρχους, περιφερειάρχες, αξιωματούχους ακόμα και σε μέρη που λείπουν πάρα πολύ οι εργαζόμενοι στον τουρισμό;
All reaction

Κυριακή 11 Ιουνίου 2023

Αντίο στον Γιάννη Μαρκόπουλο

 Αποχαιρετισμός στο Γιάννη Μαρκόπουλο με έναν δίσκο που είχα κάποτε. Ήλιος ο πρώτος. Ξέρω ακόμα απέξω τα λόγια, όπως και του Χρονικού, των Ριζίτικων, κι όλων των τραγουδιών και των κύκλων τραγουδιών της εποχής εκείνης, που πιστεύαμε ότι δεν είχαμε χορτάσει σε βάθος την Ελλάδα, εξιδανικεύαμε, αφοσιωνόμασταν με πάθος σε κάθε ανακάλυψη και κάθε αποκάλυψη. Ο δρόμος εκείνος είχε κινδύνους, που ο καθένας τους αντιμετώπισε όπως μπορούσε. Αργότερα μπορεί να χαμογελάσαμε με τα τραγούδια, με τους στίχους, με την ανάγκη του απόλυτου που έχουν τα νιάτα. Αλλά ακόμα τα τραγούδια μπορώ να τα τραγουδήσω χωρις λάθη, κυρίως εκείνα τα δύσκολα, τα παιχνιδιάρικα, της Μαργαρίτας τ' αλωνάκι, ας πούμε. Αν και ποτέ δεν έμαθα τι ακριβώς σημαίνει "χρυσά νταριά"

Ημερολόγιο οδοστρωματος

 Πλησιάζοντας την Τοσίτσα έβλεπα έναν σκύλο- σύνοδο να οδηγεί τυφλό συμπολίτη, πρώτη φορά στην Αθήνα, και θαύμαζα πόσο προσεχτικά προχωρούσαν ανάμεσα σε διαφορα εμπόδια, ως τη στιγμη που γλίστρησε ο άνθρωπος στη λακκούβα και κόντεψε να πέσει. Ευτυχώς κατάφερε να μείνει όρθιος. Για την Αθήνα πώς να εκπαιδεύσεις τους σκύλους; Δεν πέφτουν κιόλας, πώς να καταλάβουν το δράμα των διπόδων;

Παρασκευή 2 Ιουνίου 2023

Λεωφορείο ο φόβος

 Παίρνω λεωφορείο όσο πιο σπάνια μπορώ, αλλά μερικές φορές δεν γίνεται να το αποφύγω. Ποια, εγώ που υπήρξα φανατική των δημοσίων συγκοινωνιών. Αλλά έχει πια καταντήσει επικίνδυνο σπορ. Οι οδηγοί φέρονται σα να κουβαλούν πατάτες σε φορτηγά, φρενάρουν απότομα, τρέχουν τρελά τη νύχτα, ανοιγοκλείνουν τις πόρτες χωρίς να προσέχουν αν περισσεύει χέρι, πόδι, τσάντα ή μαντίλι. Αν δεν είσαι νέος με καλά αντανακλαστικά και γερά κόκκαλα, καλύτερα να μην το ρισκάρεις.

Η δε αδιαφορία των νέων να δώσουν τη θέση τους σε ηλικιωμένους, έγκυες, αναπήρους, δεν αντέχεται. Βυθισμένοι στις οθονίτσες τους ή τις κουβέντες τους, κάνουν ότι δεν βλέπουν. Βλέπεις στωικούς γέρους και γριές να κρατιούνται από τις χειρολαβές και τρέμεις πότε θα σωριαστούν στο πάτωμα με τα απότομα φρεναρίσματα.
Αν βέβαια χρειάζεσαι μια εμπειρία που θα σε πείσει για την απόλυτη αναισθησία της κοινωνίας μας, για την άχρηστη σκληρότητα της, τον παθολογικό εγωισμό που έχει εγκατασταθεί στην καθημερινότητά μας τυραννικά, τότε είναι χρήσιμο να το χρησιμοποιεί κανείς πότε -πότε

Σάββατο 27 Μαΐου 2023

Εχουμε μιλιταριστική κουλτούρα

  Γιατί ανεβαίνει η ακροδεξιά; 

Τα ακροδεξιά κομματίδια βρίσκουν εύκολο υλικό από την εκπαίδευση. Τα σχολεία είναι σαν να προετοιμάζουν πολίτες γι’ αυτά. Δεν υπάρχουν μαθήματα πολιτικής αγωγής αντάξια της μιλιταριστικής αγωγής που παίρνουν τα παιδιά από τα τρία τους, από τα προνήπια. Οι παρελάσεις, για δεκαπέντε χρόνια που μένουν στο σχολείο, είναι η πιο σταθερή συνήθεια, το μοτίβο που τα μαζεύει και τα ξαναμαζεύει κάθε χρόνο.

Εμβατήρια, βήμα στρατιωτικό, σημαιοφορίες, και στο βάθος η απολύτως ελληνοκεντρική Ιστορία που διδάσκονται επί τρία, αρχίζοντας από τα δέκα και φτάνοντας στα δεκαοχτώ. Καθημερινότητα με προσευχές και εκκλησιασμούς ως δραστηριότητες εκτός μαθημάτων, άντε και λίγο αθλητισμό. Μπορεί να μην είναι όλοι καλοί μαθητές, στο τέλος του Λυκείου όμως έχουν αφομοιώσει ότι η Ελλάδα είναι μια αδικημένη χώρα σε έναν κόσμο που η ίδια φώτισε και ευεργέτησε. Το αίσθημα της αδικίας θυμίζω ότι είναι αυτό που δυνάμωσε τον Χίτλερ.

Στη σχολική ζωή δεν υπάρχουν αντίβαρα σε αυτό το κλίμα, παρά μόνο όσα καταφέρουν να φτιάξουν οι ίδιοι οι καθηγητές ή οι ίδιοι οι μαθητές. Κάποιες θεατρικές παραστάσεις, μουσικές ομάδες, εφημεριδούλες, πρωταθλήματα, όλα αυτά είναι έξω από την επίσημη ύλη και τις εδραιωμένες συνήθειες. Δεν βρίσκουν οι μαθητές ομάδες να εκφραστούν και να αγαπηθούν, να εκτιμηθούν, να δεθούν σε ένα κοινό αντικείμενο.

Όταν πήγαινα σχολείο στη δεκαετία του ’60, στην Αηδονοπούλου –για την οποία πολλοί μιλάνε συχνά–, είχαμε ομάδες που τις λέγαμε επιτροπές: Περιοδικού, Εφημερίδας, Αλληλεγγύης, Μουσικής, Θεάτρου, Αθλητισμού, Σκακιού και μερικές ακόμα. Το πρώτο πράγμα που είχε κάνει η Χούντα ήταν να τις απαγορεύσει, η πρώτη αντιστασιακή κίνηση του σχολείου μας ήταν να τις ξαναφτιάξει με άλλους κανονισμούς. Μπαίναμε σε ομάδες με αντικείμενα που θα γίνονταν επαγγέλματα, χόμπι, πάθη, γνωριζόμασταν, εκφραζόμασταν και ανταγωνιζόμασταν με άλλους τρόπους από τους βαθμούς, με άλλα μέσα από τις παρελάσεις και τις γιορτές για επετείους, τους μόνους που έχουν κρατήσει τα σχολεία για έκφραση και διάκριση.

Αυτόν το μιλιταρισμό και τη φτώχεια του σχολείου τον πληρώνουμε πολύ ακριβάδιαχρονικά. Για να αντισταθεί κανείς στο πνεύμα του χρειάζεται προσπάθεια, από το σπίτι και την οικογένεια, από τις παρέες, από τα άτομα. Το εύκολο είναι να ακολουθήσεις κάποιο κήρυγμα που ταιριάζει με αυτά που έχεις ήδη εμπεδώσει στο σχολείο.

Δεν είναι εύκολο πια ούτε να ζητάμε να καταργηθούν οι παρελάσεις και οι εκκλησιασμοί, ούτε να αλλάξει το μάθημα της Ιστορίας. Μόνο αν μπορούσαν να εμπλουτιστούν τα σχολεία με δραστηριότητες που θα πρόσφεραν εναλλακτικές εικόνες του κόσμου και δυνατότητες για το μέλλον των μαθητών, σταδιακά και διακριτικά, διότι πλέον η παραμικρή αλλαγή ξεσηκώνει τους πάντες, θα μπορούσαμε να πάψουμε να μετράμε τη σχολική ζωή στις περιόδους που προσφέρουν οπαδούς σε κόμματα αντιδημοκρατικά. Κι αυτό δεν μπορώ να φανταστώ πώς θα γινόταν.

https://www.athensvoice.gr/epikairotita/ellada/806867/militaristiki-koultoura-sta-sholeia-akrodexia-kommata-sti-vouli/?fbclid=IwAR1w872TH-TCbaL53vuSz2AF-BiAWHpNMQL0zQxDCrdaz1ZW9sR7ecbSNyw 

Δευτέρα 22 Μαΐου 2023

Βράδυ εκλογών

 Χτες επιστρέφοντας σπίτι μετά τα μεσάνυχτα, πέσαμε σε τρομερή κίνηση στη Μουστοξύδη και στην Ευελπίδων γινόταν χαμός. Είδαμε ανθρώπους να ανηφορίζουν με μεγάλες σακούλες και καταλάβαμε ότι ήταν οι δικαστικοί αντιπρόσωποι που παρέδιδαν τα ψηφοδέλτια. Κι εκεί ένιωσα μια ανατριχίλα ηδονής να με διαπερνά, γιατί κι εγώ, σαν έφηβη της χούντας που υπήρξα, δεν τη χορταίνω τη Δημοκρατία. Όταν μιλάτε για χούντα σήμερα, ή για νοθεία, μας βρίζετε όπως έβριζαν τους γονείς μας εκείνοι που μιλούσαν το 2012 για Κατοχή…

Κυριακή 21 Μαΐου 2023

Αναμνήσεις εκλογών

 Πήγαινα πάντα τη μαμά μου να ψηφίζει. Κόρη δεξιού αξιωματικού, βασιλόφρονα, σύζυγος αριστερού δικηγόρου, δεν μας έλεγε ποτέ τι ψήφιζε. Μπορεί να το είχε ρίξει κάποτε και ΚΚΕεσωτερικού για χάρη μας, αλλά δεν το ξέραμε. Σιχαινόταν τις πολιτικές συζητήσεις στην οικογένεια που γύριζαν σε καυγάδες. Είχε δίκιο. Χαίρομαι που συνειδητοποιώ ότι κατάφεραν να ζήσουν μαζί δυο άνθρωποι με διαφορετικές πολιτικές απόψεις, έστω κι αν εκείνη θα ήταν που χρειάστηκε ν' ανεχτεί συχνά το πάθος του μπαμπά, και ίσως να αλλάξει. Η οικογένεια μας ήταν η ζωντανή εθνική συμφιλίωση. Ας αποφασίζαμε να ζήσουμε όλοι μας έτσι πολιτισμένα, να ξεπεράσουμε την ανάγκη για ξέδωμα μέσα από τις πολιτικές αντιπαραθέσεις. Αφού το βασικό θέμα έχει λυθεί, είμαστε αστική δημοκρατία, δεν κινδυνεύουμε από πραξικοπήματα, τι χρειάζεται η τόση αφόρητα συγκρουσιακή ατμόσφαιρα, η τοξική αντιπαράθεση, πέρα από το να συσκοτίζει διαρκώς τα αληθινά προβλήματα;

Κυριακή 7 Μαΐου 2023

Όχι στην πολεοδομία

 Στο Μάτι κάηκαν άνθρωποι με φριχτό τρόπο. Αλλά οι κάτοικοι τώρα δεν θέλουν πολεοδομικό σχεδιασμό. Θα τους κόψει μέτρα από το οικόπεδο, δεν χρειάζεται, λένε, θα γίνει τσιμεντούπολη, λένε, θα μπερδεύονται, λένε. Είμαι περίεργη αν θα καταφέρει να περάσει το σχέδιο. Συνήθως οι πολιτικοί δεν χολοσκάνε. Δεν θέλει ο κόσμος δρόμους πεζοδρόμια και πλατείες; Ε, αστους όπως θέλουν. Θα χάσουμε ψήφους αν τους ζορίσουμε. Το αποτέλεσμα αυτής της στάσης βέβαια καθορίζει τη ζωή μας.

Για να δούμε, μετά από τόσους ανθρώπους που πέθαναν με τόσο φριχτό τρόπο αν θα βρεθεί η περίφημη πολιτική βούληση. Αμφιβάλω, για να είμαι ειλικρινής

Σάββατο 22 Απριλίου 2023

Μη μου δολοφονείς το χαρακτήρα

 εν έχω καταλάβει ακόμα εντελώς τι σημαίνει ακριβώς αυτή η έκφραση. Η «δολοφονία χαρακτήρων». Εκτός αν δεν θέλω στο βάθος να το καταλάβω, έχω άρνηση να την αποδεχτώ. Ωστόσο πρέπει να προσπαθήσω, γιατί τη συναντώ όλο και συχνότερα σε άρθρα (ευτυχώς όχι ακόμα σε βιβλία, αλλά είναι θέμα χρόνου) σε κείμενα ανθρώπων σπουδαίων και σπουδαγμένων στην Αμερική. Που σημαίνει ότι είναι αγγλικά μεταφρασμένα, κάτι σαν αυτά που κάποτε τα λέγαμε «αγγλισμούς» αλλά τώρα δεν τολμάμε να τα πούμε έτσι. Θα ακουστεί πολύ γραφικό και ξεπερασμένο να λες ότι αγγλισμός είναι και η καλησπέρα από τις 12 το πρωί, και το επίθετο δραματικός, -ή, -ό με την έννοια του θεατρικού δηλαδή του εντυπωσιακού, και η αγκαλιά που έπαψε να είναι το ρήμα «αγκαλιάζω» κι έγινε «κάνω μια αγκαλιά», κι ακόμα κάμποσα που θα αυξάνονται και θα πληθύνονται προϊόντος του χρόνου, κι ούτε ξέρω ακόμα τι άλλο. Πάντως μέσα σ’ αυτό το εντυπωσιακό μπουκέτο η «δολοφονία χαρακτήρων» είναι σίγουρα το πιο εντυπωσιακό λουλούδι. (Μήπως και το πιο δραματικό; Ε, ναι, βέβαια!)

Πιάσε τις λέξεις μια- μία μπας και βγάλεις άκρη. Χαρακτήρας, στα ελληνικά σημαίνει πολλά πράγματα. Σημαίνει το χαρακτήρα του ανθρώπου, αλλά σημαίνει και τους ήρωες μυθοπλασίας, και τα κινέζικα γράμματα, είναι δηλαδή μια λέξη ήδη ασφυκτικά πολυσήμαντη. Η λέξη δολοφονία ξέρουμε πολύ καλά τι σημαίνει, φόνος μετά δόλου, κάτι πολύ ξεκάθαρο και μοναδικό. Χρησιμοποιείται βέβαια και μεταφορικά, αλλά όσο να ’ναι θέλει λίγη προσοχή στις μεταφορές, δολοφονία είναι, δεν είναι απλή σωματική βλάβη εξ αμελείας, λέμε τώρα. Δολοφονία χαρακτήρων άρα, μπορεί να κάνει ας πούμε ένας συγγραφέας που αποφασίζει ότι οι ήρωες του θα πεθάνουν, ή κατά προτίμηση θα δολοφονηθούν, κι ακόμα να γράφει και να μιλάει ελληνικά. Και ο Κινέζος αυτοκράτορας που θα αποφασίσει να καταργήσει κάποιους από τους 3.000 κινέζικους χαρακτήρες, άντε να πεις ότι κάνει δολοφονία, αν έχεις καθίσει να τους μάθεις όλους και ξαφνικά πάει ο κόπος σου χαμένος. Όπως νιώσαμε εμείς οι παλιοί όταν μας κατάργησαν τις δασείες και τις περισπωμένες που είχαμε φτύσει αίμα να μάθουμε για δώδεκα χρόνια στο σχολείο. Ε, το ξεπεράσαμε πάντως σε γενικές γραμμές. Άλλα είναι που δεν ξεπερνάμε, όπως τη σταδιακή κατάργηση των πτώσεων χωρίς προεδρικά διατάγματα και τα παρεμφερή. Δεν πειράζει, θα τα συνηθίσουμε κι αυτά, πού θα πάει. Εξάλλου δεν υπάρχουν πια Κινέζοι αυτοκράτορες. Παίζει μια δραματική αλλαγή εκεί κάτω, στο θέμα των αυτοκρατόρων.

Η προσπάθεια αντίστασης είναι μάταιη. Η δολοφονία χαρακτήρων δολοφονεί πρωτίστως κάτι τύπους σαν εμάς που θυμούνται ακόμα τη νέα ελληνική γλώσσα της σχολικής μεταρρύθμισης Παπανούτσου, πριν το 1967 δηλαδή, είδος εν ανεπαρκεία η οποία συν τω χρόνω αυξάνεται δραματικά. Η ανεπάρκεια. Η οποία από τα βάθη της ψυχής ανασύρεται όταν βλέπει τέτοιες εκφράσεις, και στηρίζει άκουσα την εξάπλωσή τους. Μα κάτι σπουδαίο πρέπει να είναι για να το γράφουν συνέχεια καθηγητάδες από την Αμερική. Εγώ δεν καταλαβαίνω, που σπούδασα μόνο στην Ελλάδα. Και λιγουλάκι σε χώρες παλιές, παρακμιακές, που δεν μπορούν να επιβάλουν το γλωσσάρι τους. Ας πρόσεχα. Είναι σαν τεστ γνώσεων, αν σε ενοχλεί σημαίνει ότι ανήκεις σε παρακατιανούς αποφοίτους ελληνικών σχολών που δεν έκαναν μεταπτυχιακό σε ανθρωπιστικές επιστήμες. Κι ας μη σου φαίνεται ανθρωπιστική η δολοφονία. Έστω και χαρακτήρων.

Ακόμα προσπαθώ να μεταφράσω, τι εννοούν οι ποιητές, συγγνώμη, οι καθηγητές, όταν γράφουν περί δολοφονίας χαρακτήρων; Μήπως ας πούμε, προσβλητικές επιθέσεις; Συκοφαντικές δυσφημήσεις; Σκέτες δυσφημήσεις; Δεν έχω καταλήξει. Καμία ακριβής μετάφραση δεν είναι εξίσου βαρύγδουπη, κι επειδή τα βαρύγδουπα μας αρέσουν, οφείλω να υποχωρήσω. Σκέφτομαι μάλιστα, τι κρίμα να γεννηθώ τόσο νωρίς. Αν ήμουν τώρα έφηβη, θα μπορούσα να πω στους γονείς μου, αν μου έκαναν αυστηρές παρατηρήσεις, σαν εκείνες που συνήθιζαν, «Μη μου δολοφονείς το χαρακτήρα!». Και θα έμεναν άφωνοι, τουλάχιστον για λίγα λεπτά.

https://www.athensvoice.gr/epikairotita/politiki-oikonomia/798309/mi-mou-dolofoneis-to-haraktira/?fbclid=IwAR2a_QgQPehMMo2wrXp1mfEkhqjSHUl-6SundEPPalt2YYi5YYf096Masqc#.ZET3Qul1zcs.facebook

Πέμπτη 20 Απριλίου 2023

Adieu Michel

 Περπατούσαμε στην Ομόνοια, ναι, στην Αγίου Κωνσταντίνου, για φαντάσου, και ήταν γεμάτη φως. Ο Χρήστος, ο Γιώργος, ο Μισέλ, αγόρια γενναιόδωρα, ανοιχτά, τολμηρά στη σκέψη, που προσπαθούσαν να γίνονται ακόμα τολμηρότερα. Τι μέρες γενναιόδωρες ζήσαμε. Ξεχνούσα να πω ευχαριστώ, δεν είχα και σπουδαίους τρόπους. Ευχαριστώ τώρα. Ας μην είναι πολύ αργά. Έστω, για τα μάτια του κόσμου. Να θυμηθούν λίγο όσοι θυμούνται.

Με τον Μισέλ είχαμε κάνει μαζί μια έρευνα για τον ελληνικό κινηματογράφο. Με είχε καθοδηγήσει βέβαια, μου τα έμαθε όλα εκείνος. Εχω φυλάξει τις συνεντεύξεις. Τι κρίμα που δεν βγάζαμε φωτογραφίες τότε.

Πέμπτη 13 Απριλίου 2023

Σε ποιο βιβλίο θα ορκιζόσασταν

 Σε ποιο βιβλίο θα ορκιζόσασταν;

Διευθύντρια της ΝΑSA ορκίστηκε πάνω στο βιβλίο "Γαλάζια κουκκίδα" αντί για τη Βίβλο. Ταιριάζει. Άρχισα να σκέφτομαι πάνω σε ποιο βιβλίο θα ορκιζόμουν αν έπρεπε να ορκιστώ σε όσα κάνω.
Ας πούμε: πτυχίο Νομικής (περιλάμβανε ορκομωσία)
Δημοσιογραφία σε εφημερίδες
εκπομπές λόγου στο ραδιόφωνο
εθελοντική διδασκαλία σε μετανάστες
Συμμετοχή σε χορωδίες
Δεν έχω αποφασίσει ακόμα. Νομίζω θα διάλεγα τους Αθλίους του Ουγκώ για τα τρια πρώτα, αλλά μου λείπει κάτι για τη μουσική μου καριέρα. Μάλλον σε ένα απλό σολφέζ (Μανώλη Καλομοίρη)
Εσείς με ποιο βιβλίο θα ορκιζόσασταν, αν μπορούσατε να διαλέξετε;

Πέμπτη 6 Απριλίου 2023

Κι ομως η Κεραμέως τον έκοψε

 Θα πρέπει να διάβασα γύρω στις 300 αναρτήσεις περί του νέου που είπε στον Τσίπρα «Η Κεραμέως με έκοψε», καγχαστικές ή οικτίρμονες για τη στάση των νέων να μην αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους, επίσης έγιναν σχετικά βιντεάκια και μιμίδια. Πολύ αστείο. Στο τέλος αυτές οι επαναλήψεις της ίδιας άποψης μοιάζουν πολύ με τροπάριο, ένας ένας να επαναλαμβάνει τα ίδια λόγια που την πρώτη φορά ακούστηκαν ευρηματικά, λες και χρειάζεται να κάνει δήλωση ότι ανήκει στο τάδε στρατόπεδο, μην τον παρεξηγήσουν. Άνθρωποι σοβαροί κατά τεκμήριο μπαίνουν στον κόπο να βεβαιώσουν με δικά τους λόγια, ότι κι αυτοί συντάσσονται. Θα πρέπει να υπάρχουν κι εκείνοι που κρατιούνται, ελπίζω δηλαδή, που λένε –όπως λέγαμε στις εφημερίδες πριν γράψουμε σχόλια και χρονογραφήματα– τα ίδια λεει ο τάδε στην τάδε εφημερίδα, μην επαναλαμβανόμαστε. Όχι, στα κοινωνικά δίκτυα η επανάληψη είναι μήτηρ πάσης μαθήσεως. Ή μήπως είναι μήτηρ πάσης κακίας, όπως η αργία; Σε τι μας μεταμορφώνει η αγωνία να συνταχθούμε σε στρατόπεδα;

Ωστόσο, η Κεραμέως, ως υπουργός Παιδείας, καθιέρωσε τη βάση εισαγωγής στις Σχολές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, οι οποίες όμως, ουσιαστικά, παίρνουν σπουδαστές μετά από διαγωνισμό. Ίσως είναι πολύ περίπλοκο για να το συλλάβουμε σε έξυπνες, γρήγορες ατάκες. Οι θέσεις στα Πανεπιστήμια είναι περιορισμένες. Δεν φτάνουν για όλους τους κατόχους Απολυτηρίου. Γίνονται, λοιπόν, οι Πανελλήνιες για να διαγωνιστούν οι κάτοχοι Απολυτηρίου και να μπουν όσοι χωράνε. Αυτή είναι η λογική των εξετάσεων.

Κάποια στιγμή, ωστόσο, έπεσε η ιδέα να μπει άλλος ένας περιορισμός στις εισαγωγικές: η βάση του δέκα. Να μην περνάνε παρά όσοι παίρνουν πάνω από τη βάση στα εξεταζόμενα μαθήματα, κι ας έμεναν κενές οι θέσεις. Ήταν μια ιδέα που θύμιζε πολύ αριστεία και υιοθετήθηκε με ενθουσιασμό. Δεν χρειαζόταν μεταρρυθμίσεις, ήταν αυστηρή και μας έχει λείψει η αυστηρότητα στην Εκπαίδευση, με απλό, εύκολο τρόπο. Φαινόταν δίκαιη, ελάχιστοι πήραν το μέρος των «κομμένων» θυμίζοντας ότι οι εξετάσεις είναι διαγωνισμός κι αυτό αρκεί, προειδοποιώντας ότι κάποιες σχολές θα μείνουν άδειες έτσι όπως είναι οργανωμένο το σύστημα.

Ήταν μια ιδέα που κατάφερε να χωρίσει Πράσινους-Βένετους πολύ χαριτωμένα και πανεπιστημιακά. Δεν χρειαζόταν να λες πολλά για να σε καταλάβουν, έλεγες «βάση του 10» κι αμέσως έκλεινες το μάτι στους δικούς σου. Είναι να μην αποκτήσει τέτοια ιδιότητα κάθε ιδέα, μετά δεν υπάρχει περίπτωση γίνει σοβαρή συζήτηση. Πολύ απλά, οι «αριστεροί» κατάργησαν τη βάση του 10, και πολύ απλά οι «δεξιοί» την ξανάφεραν. (Αλίμονο στους κεντρώους.) Η Κεραμέως δηλαδή. Αν η σχολή προτίμησης του εν λόγω νέου έχει κενές θέσεις εξαιτίας αυτής της ρύθμισης, τότε δικαιούται απολύτως να πει ότι τον έκοψε η Κεραμέως.

https://www.athensvoice.gr/epikairotita/politiki-oikonomia/796500/ki-omos-i-kerameos-ton-ekopse/?fbclid=IwAR1ap1tOw5HfFAf31_0vTymPLCXGhEcLBBopob_EOfNoumcvLYe8lBfwiWw

Δευτέρα 3 Απριλίου 2023

Σχέσεις αμερικανίδων

 Λόγω της ρήξης στο μηνίσκο κάθομαι σπίτι και βλέπω μαζεμένα όσα σίριαλ δεν είδα στη ζωή μου όλη. Τα γεωπολιτικά του Diplomat μου φάνηκαν απλώς φόντο στην εντελώς απίθανη σχέση του πρωταγωνιστικού ζευγαριού. Η εύθικτη, δύσκολη, απαιτητική αμερικάνα, όπως ένα σωρό άλλες στην οθόνη, κάποια στιγμή του μαυρίζει το μάτι του γοητευτικού συζύγου της που προσπαθεί να την πείσει ότι μπορεί να μείνει σε δεύτερο ρόλο, κι όλο τον διώχνει και τον βρίζει, κι όλο εκείνος γλυκά επιμένει. Πιο πολύ επιστημονική φαντασία δηλαδή μου φάνηκε, παρά οτιδήποτε άλλο

Τετάρτη 1 Μαρτίου 2023

Δυστύχημα στα Τέμπη

 Έχουμε σκάσει από στεναχώρια και θυμό γιατί το ξέρουμε από καιρό, με τη συσωρευμένη εμπειρία ή με πληροφορίες που ξεχάστηκαν γιατί σωρεύτηκαν επάνω τους αλλες παρόμοιες, ότι η δημόσια περιουσία στην Ελλάδα, τα τραινα, οι δρόμοι, τα λεωφορεία, τα σχολεία και τα πανεπιστήμια, τα νοσοκομεία, ολ αυτά που θα έπρεπε να εξυπηρετούν τους πολίτες, που τα πληρώνουμε ακριβά, με τιμές Σουηδίας, όλα, το ξέρουμε, το ζούμε, τα αντιμετωπίζουν σαν λάφυρο οι πολιτικοί, κι όσο μπορούν τα ξεζουμίζουν, χωρίς κανένα ενδιαφέρον για το μέλλον και την ύπαρξη τους. Τα τραινα δε, που δεν τα χρησιμοποιεί κι όλος ο κόσμος, τα χρησιμοποιούν οι πιο σιωπηλοί από τους πολίτες, οι πιο νέοι, οι πιο φτωχοί, τα έχουν ρημάξει κανονικά. Τα τραινα που πτώχευσε η χώρα για να τα φτιαξει ο Τρικουπης. Χωρίς περίσκεψη και αιδω, καταργήθηκαν οι γραμμές, λεηλατήθηκαν οι σταθμοί, θλίψη και ρημάδια έχουν γίνει παντού, χρόνια τώρα. Κι όταν επεκτείνεται μια νοοτροπία κι όλοι απαξιώνουν τη δουλειά τους την ίδια, το λειτούργημα τους, αφήνεσαι στο ρεύμα αυτό, στην παρακμή.

Έχουμε αρρωστήσει από στεναχώρια και θυμό, γιατί ξέρουμε ότι θα μας περάσει σε λίγες μέρες. Θα λέμε πάλι ότι ζούμε στην ωραιότερη χώρα και θα ασχολούμαστε με τα καραγκιοζιλίκια του ενός και του άλλου πολιτικάντη. Αυτή είναι η μαύρη απελπισία μας
Για χρόνια πιστεύαμε ότι δεν δίνονται αρκετά χρήματα και εγκαταλείπονται τα τραίνα. Με την κρίση μάθαμε ότι δίνονταν χρήματα, αλλά κάπου χάνονταν στο δρόμο. Το σκάνδαλο των τραίνων δεν ερευνήθηκε ποτέ σε βάθος, ούτε καν σε επιφάνεια. Είναι αβάσταχτος ο πόνος σήμερα, σέρνει μαζί τη μοιραία παραίτηση κράτους και πολίτη από τους ρόλους τους.
All reacti

Τρίτη 28 Φεβρουαρίου 2023

Καθαρά Δευτέρα


Πλατεία Πρωτομαγιάς με χαρταετούς

 Αυτή η πλατεία είναι αντικειμενικά άσχημη, ξεχασμένη και μουτζουρωμένη, ωστόσο μου φάνηκε χτες το ωραιότερο μέρος της Αθήνας, έτσι καθώς μαζεψε τους μετανάστες όλων των χρωμάτων στο πέταγμα χαρταϊτών, αυτή την ακαταμάχητη δραστηριότητα. Κάθε οικογένεια πάλευε μόνη της βέβαια, πότε μαμά, πότε παππούς, πατέρας, θείος, μερικά μέλη απλώς χάζευαν τις προσπάθειες, αλλά ηταν κοινή η χαρά, κι όταν μπλέκονταν οι σπάγκοι γελούσαν όλοι. Τους διέτρεχε η ένταση, θα τα κατάφερναν να τον υψώσουν τον αητό, θα νικούσε για μια φορά η απλή ανθρώπινη επινόηση τους νόμους της βαρύτητας και μερικούς ακόμα, κι ήταν τόσο ευτυχισμένα τα παιδιά και τόσο συγκινητικοί οι μεγάλοι που προσπαθούσαν ενίοτε αδέξια, που πέταξα κι εγώ για λίγο εκεί ψηλά μαζί με τον Σούπερμαν, ή έστω, όπως λέει ο Ντίνος, τον Κάπταιν Αμέρικα

Τρίτη 21 Φεβρουαρίου 2023

Θέλω, θέλω, θέλω Μουσείο!

 Οκαθένας με τον πόνο του. Εμένα ο δικός μου πόνος με τα Μουσεία είναι άλλος. Δεν αντέχω να αλλάζουν. Μου βγαίνει εκεί όλος ο συντηρητισμός, τον οποίο γενικά καταπολεμώ από παιδί, όσο κι αν δυσκολεύομαι καθώς περνούν τα χρόνια.

Δηλαδή, ωραία μου φαίνονται τα σχέδια και όλα, αλλά ακόμα δεν έχω συνέρθει από το σοκ του Μουσείου της Ακρόπολης. Που κι αυτό είναι ωραίο, όταν μπεις μέσα τουλάχιστον, εμένα όμως μου άρεσε το παλιό. Μου άρεσε πολύ, το είχα απολύτως και βαθιά συνδυάσει με την υπόλοιπη Ακρόπολη, η οποία μου φαινόταν κάπως βαρετή, από παιδάκι. Μόνο ένας Παρθενώνας κι ένα Ερέχθειο, και τα Προπύλαια που τα περνάς στα γρήγορα για να μπεις μέσα και δεν μετρούσαν. Κάνεις τόσο κόπο, ανεβαίνεις, λαχανιάζεις, πληρώνεις εισιτήριο, κι ύστερα αυτό ήταν. Βλέπεις τον Παρθενώνα και το Ερέχθειο. Παλιά είχε βαθμό δυσκολίας να περπατάς στις πέτρες, έπρεπε να προσέχεις μη σκοντάψεις και σπάσεις κανα πόδι, ανέβαινες κι επάνω στον Παρθενώνα, χρόνια πριν αυτό, δεν υπήρχε βέβαια κάτι άλλο να δεις μέσα από όσα έβλεπες έξω, όλα διάφανα, ανοιχτά, ερειπωμένα, αλλά κρατούσε λίγο παραπάνω η επίσκεψη. Τέλος πήγαινες κι εκεί που είναι η σημαία, έβλεπες και την Αθήνα από ψηλά, κι αυτό ήταν.

Όμως όχι, υπήρχε κάτι ακόμα. Εκεί στ’ αριστερά καθώς πήγαινες να φύγεις, υπήρχαν λίγα σκαλιά, κατέβαινες στο παλιό Μουσείο. Κι εκεί μέσα ήταν όλα που έλειπαν απ’ έξω, το παλιό εκατόμπεδο, οι Κούροι και οι κόρες, κι ό,τι άλλο υπήρχε. Ήταν σα να ανακάλυπτες ένα θησαυρό μόνος σου, μάθαινες τα πάντα για την Ακρόπολη, έφευγες με βαθιά ικανοποίηση.

Το καινούργιο Μουσείο της Ακρόπολης δεν έχει καμία σχέση. Καθόλου διακριτικό, επιβάλλεται με το μέγεθος και το κενό του, γιατί είναι Μουσείο διεκδίκησης, απαιτεί την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα, και χάσκουν τα κενά του. Αφότου έγινε προσπαθώ να το συνηθίσω. Πηγαίνω και ξαναπηγαίνω, αλλά κατά βάθος περιμένω να μάθω ότι θα κάνουν κάτι με το κτιριάκι του παλιού Μουσείου, ένα καφενείο, οτιδήποτε. Και Μουσείο μπορεί να ξαναγίνει, τόσα πράγματα έχουν στις αποθήκες. Ας βάλουν κάτι εκεί μέσα. Αλλά είναι οι αρχαιολόγοι και μουσειολόγοι και όλοι οι σχετικοί πολύ δύσκολοι.

ώρα θα αλλάξει και το εθνικό αρχαιολογικό της Αθήνας. Είναι το κοντινό μου Μουσείο, το αγαπημένο μου, πηγαίνω βόλτα κάθε τρεις και λίγο, κι ακόμα, μια ολόκληρη ζωή, δεν το έχω εξαντλήσει, ή μάθει απ’ έξω. Τα αγγεία ας πούμε, ή τα αιγυπτιακά, τα έχω δει λίγες φορές. Ωραία είναι τα σχέδια, δεν μπορώ να πω, αλλά η αίσθηση που έχω εγώ με τις αίθουσες του, το φανερό και το κρυφό του κομμάτι, οι τοίχοι του και οι σκάλες του, η μελετημένη χρονολογικά και καλλιτεχνικά σειρά των γλυπτών, όλ’ αυτά δεν ξέρω πώς θα τα ξαναβρώ. Οπότε δεν χαίρομαι, και να με συμπαθάτε. Έναν συντηρητισμό τον επιτρέπω στον εαυτό μου. Στο κάτω- κάτω Μουσείο είναι. Τα Μουσεία αυτό κάνουν, συντηρούν. Κι αν με ρωτούσατε θα έλεγα, ας το άφηναν ήσυχο το κτίριο όπως είναι, κι ας πάρουν το Πολυτεχνείο που στενάζει από εγκατάλειψη και βανδαλισμούς, ας πάρουν και το Ακροπόλ που λέγανε ότι θα πάρουν. Κι ας έκαναν μιαν άλλη αλλαγή, έτσι για να δούμε τις δυνατότητες του, ας έβαζαν περισσότερους φύλακες που θα τους περνούσαν από ειδική σχολή σαβουάρ βιβρ, να μη φωνάζουν ο ένας στον άλλον από τη μια άκρη στην άλλη, να μην κλείνουν τις μισές αίθουσες, και να μην απαγορεύουν να φωτογραφηθείς μπροστά σε άγαλμα χωρίς λόγο, με τρόπο που δεν μπορείς να καταλάβεις αν το δικαιούνται, διότι δεν έχει λογική.

Αλλά είπαμε, δεν με ρωτά κανείς. Οπότε το μόνο που μου μένει είναι να βάλω στο πρόγραμμα μια επίσκεψη τη μέρα, μήπως και καταφέρω να το χορτάσω μέχρι να μπουν τα συνεργεία για τις αλλαγές.

https://www.athensvoice.gr/politismos/design-arhitektoniki/790411/ethniko-arhaiologiko-mouseio-ah-as-min-allaze-tipote/?fbclid=IwAR15qkN38-rMYIJonXzhPBS1cAlZWotiNc1m64yeOFc3QZ3zr-IsSkiJ5Ws#.Y_Y5Oy14v24.facebook

Τρίτη 14 Φεβρουαρίου 2023

Αντίο Μελίττα

 Το διάβασα στο facebook από τον αγαπημένο Γκαζμέντ Καπλάνι, ότι πέθανε η Μελίττα Γκουρτσογιάννη. Ένας άνθρωπος από αυτούς που πιστεύεις ότι θα είναι πάντα εκεί, αφού πάντα την έβλεπα, σε κάθε μια από τις λίγες πλέον συγκεντρώσεις πολιτικές ή άλλες που πήγαινα. Πάντα εκεί η Μελίττα, για τα ανθρώπινα δικαιώματα, για την ευρωπαϊκή προοπτική, εναντίον της βίας, υπέρ της ελευθερίας, 

Αχ, Μελίττα, Μελιττάκι, δεν θα σε συναντώ πια στις μαζώξεις με το γέλιο και το θάρρος της γνώμης πάντα απτόητο, οικεία και ζεστή πάντα, ακούραστη να φαίνεσαι, ενώ δεν ήσουν, να νιώθω καθε φορά που σε έβρισκα τη σιγουριά, πως είχα έρθει στο σωστό μέρος…

Μελίττα, Μελιττάκι, έφυγες γρήγορα...

Πέμπτη 9 Φεβρουαρίου 2023

Ωδεία, Δραματικές σχολές, Σχολές χορού

 Υποβαθμίζω ό,τι δεν ελέγχω.

Τα Ωδεία και οι Δραματικές σχολές είναι το μόνο πράγμα στην Εκπαίδευση που δεν ελέγχεται πλήρως από το κράτος. Βεβαίως χρειάζονται πιστοποίηση, και στις εξετάσεις συμμετέχουν εκπρόσωποι των Υπουργείων, και υπάρχουν προδιαγραφές, αλλά δεν είναι άμεσα υπαγόμενα και απολύτως εξαρτημένα απο τόν Μεγάλο Εργοδότη. Είναι ελεύθερες επιχειρήσεις, με τα ρίσκα τους, με την αξία τους, και πληρώνουν το τίμημα αυτής της ελευθερίας.
Έρχεται τώρα ο μέγας εργοδότης και αφαιρεί τα μόρια, που είναι σα να μην αναγνωρίζει την ύπαρξη τους. Μπορεί να αφορά πολύ λίγες θέσεις εργασίας αυτό, ψυχολογικά είναι μεγάλο χτύπημα. Σα να μην αρκεί η απόλυτη ανασφάλεια των καλλιτεχνικών επαγγελμάτων.
Και τρέχουν τα σωματεία καλλιτεχνών στα υπουργεία και προσπαθούν να βρουν μιαν άκρη, αντιμετωπίζοντας πρωτίστως αυτή τη στάση της απαξίωσης. Και ακούγονται διάφορα, κι ακούγεται με άνεση η ιδέα πως οι σχολές δεν είναι αρκετά καλές, και είναι και πολλές, και καλά θα κάνουν να κλείσουν. Να γίνει μια Ακαδημία, κάτι σαν Πανεπιστήμιο δηλαδή, κρατικό όπως τα άλλα. Ό,τι δεν είναι απολύτως και άμεσα ελεγχόμενο από το κράτος, να σπεύσει να γίνει.
Λοιπόν, μπορεί κανείς να έχει διάφορες απόψεις γι αυτές τις ιδέες, ένα πράγμα όμως είναι αναμφισβήτητο. Σίγουρα δεν είναι φιλελεύθερες. Είναι το ακριβώς αντίθετο. Κρατικισμός, έλεγχος, και έλλειψη σεβασμού στους εκτός κρατικού συστήματος εκπαιδευτές που παίρνουν όλα αυτά τα ρίσκα που παίρνουν.
Φιλελεύθερες δεν ειναι αυτές οι κινήσεις. Ό,τι άλλο θέλετε, αλλά καμία σχέση με την ελευθερία.

Πόσο δύσκολο να γίνει το προσωπικό, πολιτικό.

Τη νύχτα που έφτασε ο Καραμανλής στο Ελληνικό να αναλάβει τα ηνία της χώρας που είχε βρεθεί στο χείλος του γκρεμού, πενήντα χρόνια πριν, δεν...