Έχω μόνο μία φωτογραφία του μπαμπά μου παιδί. Δεν ξέρω πότε
έχει τραβηχτεί ακριβώς, ούτε πού βρίσκεται. Δε γράφει τίποτα επάνω το μικρό
σκληρό χαρτόνι. Είναι ανεβασμένος σε ένα άλογο και φοράει κοστούμι και
τραγιάσκα. Το ένα του παπούτσι, αυτό που φαίνεται, μοιάζει να έχει λίγο
ξεκολλημένη σόλα. Μπορεί να φορούσαν τα παπούτσια τους και λίγο χαλασμένα τότε,
ή να ήταν πρόσφυγας ήδη.
Χαμογελάει συγκρατημένα. Μπορεί να είναι στην πατρίδα του, γιατί
εκεί ο πατέρας του είχε άλογο για τις μετακινήσεις του ως γιατρός. Μπορεί να
είναι και στην Ελλάδα, ποιος ξέρει. Αν είναι στην πατρίδα του, αν αυτό είναι το
σπίτι του, θα είναι η μόνη εικόνα που υπάρχει. Φαίνεται ένα χαμηλό παράθυρο και
δύο ψηλά. Κάτω δεν υπάρχει λιθόστρωτο ή άσφαλτος, μόνο χώμα με πέτρες, δεν
ξεχωρίζει καλά.
Είναι κάτι πολύ μακρινό, το άλογο, το σακάκι σε μικρό παιδί,
τραβάει εκεί που κουμπώνει, η τραγιάσκα, η φωτογραφία επίσης, είναι τόσο πολύ
παλιά. Ωστόσο στο παιδικό του πρόσωπο τον αναγνωρίζω όπως τον ήξερα μεγάλο και
να γερνάει, ίδια τα χαρακτηριστικά. Βέβαια δεν είναι μόνο τα δικά του. Είναι
επίσης του Γιάννη παιδί, και ακόμα τώρα, είναι του Οδυσσέα μικρότερου, είναι
και του Σπύρου. Όλα τα παιδιά λίγο πολύ έχουν ξαναπάρει αυτό το πρόσωπο, λίγο
φουσκωτά μάγουλα, βαθιά κόγχες ματιών. Ακόμα κι εγώ, νομίζω. Έχει λοιπόν κάτι
δικό μας, αλλά ταυτόχρονα είναι τόσο πολύ ξένη με μας αυτή η εικόνα, το άλογο,
το καπέλο, το άσπρο πουκάμισο, το σακάκι, το ανοιγμένο παπούτσι. Χαμογελά και
το παπούτσι… χαμογελούν από έναν άλλο κόσμο, τότε που δεν υπήρχαν παιδικά ρούχα
και φορούσανε τραγιάσκες στα καλά καθούμενα και δεν πετούσαν τα παπούτσια τους
μόλις πάλιωναν, ακόμα και οι γιοι γιατρού, κι αν ήθελαν να ανέβουν σε ένα ωραίο
αραβικό άλογο με άσπρο αστέρι πάνω στο μέτωπο, όπως αυτό, δεν είχαν παρά να
πάνε στο στάβλο του σπιτιού και να το σελώσουν. Κι όλα αυτά είναι τόσο απίθανα,
ο κόσμος αυτός έχει χαθεί, ούτε εγώ τον γνώρισα ποτέ, κι όμως ο Σπύρος της
φωτογραφίας έχει το ίδιο πρόσωπο κάτω από την τραγιάσκα με το δικό μου Σπύρο.
Το χαμόγελό του, περιέργως, είναι πολύ χαρακτηριστικό του
προσώπου του, αλλά και εντελώς μοναδικό. Θέλω να πω ότι του μοιάζει μεν, αλλά
δεν τον θυμάμαι ποτέ να χαμογελά έτσι. Έχει κάτι που δεν το είδα στο πρόσωπό
του. Μήπως είναι ανεμελιά, κάτι που δεν μπορεί ποτέ κανένα παιδί να δει στο
πρόσωπο του πατέρα του; Μπορεί να είναι αυτό. Δεν θα γνώρισε ούτε μια ανέμελη
στιγμή αφότου γεννηθήκαμε. Έτσι γίνεται πάντα.
