Στο εργαστήρι του συγγραφέα (για το βιβλίο μου, Δυο καλοκαίρια και μισό φθινόπωρο)
Εχω πάντα στο μυαλό μου τις φίλες μου, θέλω διαρκώς να γράφω
γι αυτές. Σε κάποιο παράλληλο σύμπαν ζω μόνο μαζί τους, σα να είμαστε διαρκώς
φοιτήτριες σε συγκατοίκηση, όχι πολύ καλές φοιτήτριες, με το μυαλό
επικεντρωμένο κυρίως στην ανακάλυψη του κόσμου. Σε αυτό το σύμπαν, όπου
δουλεύουμε, έχουμε οικογένειες, καθήκοντα, τρεχάλες και βλεπόμαστε σπάνια, μου
λείπουν πολύ. Προσπαθώ να θυμάμαι, να κρατήσω τις στιγμές που περνάμε μαζί, που
περάσαμε κάποτε, να καταγράφω το θάμβος, τη χαρά που είχα όταν γεννιόταν η αγάπη
μας, όταν χτιζόταν η φιλία μας. Καταγράφω φανταστικές συναντήσεις, και φτιάχνω
φανταστικά πρόσωπα με υλικά κλεμμένα από τη γνωριμία, τις συγκινήσεις μας, τις
εμπειρίες μας, τις αλλαγές που ζήσαμε η μία χάρις στην άλλη. Δεν είναι πολύ
συγκλονιστικά αυτά που τους συμβαίνουν, μάλλον πολύ συνηθισμένα, πράγματα που
ζήσαμε οι περισσότεροι, καθημερινά.
Μαζεύονται έτσι στιγμιότυπα, κι έχουν μαζευτεί πια πολλά,
σαν άλμπουμ φωτογραφιών μιας φανταστικής ζωής, κείμενα που προσπάθησα να βάλω
σε τάξη από τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν αποφάσισα να εγκαταλείψω τη
συστηματική παραγωγή χρονογραφημάτων για εφημερίδες. Η διαδικασία αυτή με
οδήγησε σε διάφορες εποχές της ζωής μου και των φανταστικών της προεκτάσεων,
και όπως ταχτοποιείς τις φωτογραφίες ανά χρονική περίοδο, προσπάθησα να
ταχτοποιήσω τις ιστορίες που έχουν μαζευτεί. Με τράβηξε η ιστορία που ξεκινούσε
με μια κοπάνα που είχαμε κάνει ως τελειόφοιτες της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης,
την είχαμε κάνει στ’ αλήθεια, ίσως το θυμηθούν οι παλιές συμμαθήτριες, και
είχαμε πάει στ’ αλήθεια στα Λιμανάκια με το λεωφορείο. Ακόμα έχω στα μάτια μου
το φως που σα να ξεχύθηκε εκείνη τη στιγμή που βρεθήκαμε μόνες μας στο πλάτωμα
πάνω από τη θάλασσα. Και αναδύθηκαν καθώς το διάβαζα ξανά, οι χαρακτήρες σα να
είχαν μόλις βουτήξει από τα βράχια χωρίς να προλάβω να τις δω και να μου έκαναν
έκπληξη αμέσως μόλις κατέβηκα κι εγώ το μονοπάτι. Αλλά τίποτε άλλο δεν έγινε
όπως περιγράφεται στο βιβλίο.
Θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς προνομιούχες τις ηρωίδες
μου, σε μια εποχή που πολλοί θυμούνται γεμάτη στερήσεις εκείνες είχαν τα βασικά
και μαζί μερικά πολυτελή, αλλά αυτές οι πολυτέλειες είχαν τίμημα, για το οποίο,
πάντα σκεφτόμουν ότι δεν γίνεται λόγος. Ας πούμε, η διαπαιδαγώγηση τους ήταν
ακόμα γεμάτη παραγωγή ενοχών, όπως απαιτούσε η παλιότερη συνθήκη για τις
γυναίκες. Ή, ακόμα, η σεξουαλική επανάσταση που ξεκινούσε στη Δύση, που μας
ενθουσίαζε από τη μια, και μας ωθούσε να βουτήξουμε σε βαθιά νερά εντελώς
απροετοίμαστες, από την άλλη.
Ακολουθώντας τις ηρωίδες μου, που είναι μάλλον αντιηρωικοί
τύποι, θυμήθηκα ξανά, καθώς ζούσαν με το δικό τους τρόπο εμπειρίες και
δοκιμασίες που έχουμε περάσει. Η τελική δουλειά στο γράψιμο έγινε τους μήνες
που χρειάστηκε να μείνω ακίνητη λόγω ατυχήματος. Έχω συνηθίσει να γράφω μικρά
κείμενα στις εφημερίδες, την πίεση της ώρας που κλείνουν οι σελίδες και δεν
σηκώνεις κεφάλι πριν τελειώσεις. Το λογοτεχνικό κείμενο, η μεγαλύτερη σύνθεση,
έχει δυσκολίες για κάποιον που συνήθισε να συνθέτει με την επικαιρότητα, με
τα κείμενα των συναδέλφων, με το ύφος
της εφημερίδας. Η εναλλαγή των μονολόγων με βοήθησε, ήταν πάλι σαν μια σελίδα ή
μια εκπομπή που ετοιμάζεις με συνεργάτες.
