Αναδυόμενες ομορφιές

 H μια πιο όμορφη από την άλλη οι σταρ στο κόκκινο χαλί των Όσκαρ, που το έχουμε μάθει πια απέξω, λες και το περνάμε με την ηλεκτρική στο ίδιο μας το σπίτι, όλες υπέροχες, αλλά αυτά τα πιτσιρίκια από τις φτωχογειτονιές της Βομβάης δεν έκλεψαν την παράσταση; Αυτά τα χαμόγελα, αυτά τα μαύρα ματάκια πλημμυρισμένα χαρά, τα επιτέλους καλοντυμένα παιδιά που θα αποκτήσουν και δικό τους σπίτι, δεν ήταν τα πιο γοητευτικά πρόσωπα της γιορτής; Και πόσο πήγαινε στο μελαχρινό κορίτσι το ανοιχτόχρωμο φορεματάκι, εφάρμοσαν επιτέλους την αρχή της αντίθεσης των χρωμάτων οι γονείς του ή αυτοί που το έντυσαν. Φωτεινά χρώματα για σκούρες επιδερμίδες, όπως το ξέρουν πολύ καλά οι γυναίκες με τα σάρι. Το βλέπεις και σκέφτεσαι πόσες ομορφιές κρύβει ακόμα ο κόσμος μέσα στις άγνωστες ηπείρους, στις χώρες που ήταν κάποτε φτωχές και τώρα αναδύονται στην κανονική ζωή, όπως η Ινδία. Γιατί η φτώχεια είναι και σαν μαύρο σκοτάδι που σε σκεπάζει και δεν μπορούν να σε δουν οι άλλοι, ούτε να δεις τον εαυτό σου καλά καλά. Χρειάζεται αγώνας για να βγάλεις το κεφάλι έξω από τη βαριά της επιφάνεια, να αναπνεύσεις και να καθρεφτιστείς στα μάτια των άλλων. Από την άλλη όμως είναι αυτή η ίδια φτώχεια που σε κάνει τη στιγμή εκείνη της ανάδυσης να είσαι τόσο νέος και ρωμαλέος, τόσο μοναδικός και ακαταμάχητος και να μην μπορεί να σταθεί δίπλα σου η κουρασμένη και κάπως παρηκμασμένη πλευρά της ανθρωπότητας. Πόσο όμορφος κι ανεξάντλητος είναι ο κόσμος και τι κρίμα να μην μπορούμε όλοι μια μέρα της ζωής μας να περπατήσουμε σε κάθε πόλη. Θα έφταναν οι μέρες άραγε, το έχει υπολογίσει κανείς; 

Ευτυχώς, υπάρχει και το σινεμά. 

https://www.tanea.gr/2009/02/27/opinions/analwsima-anadyomenes-omorfies/

Το μαγαζάκι της αποτυχίας

Στην αρχή ήταν μπακάλικο. Για χρόνια πουλούσε ρύζι και φασόλια και ζάχαρη από σακιά, είχε παστά ψάρια στοιβαγμένα σε κάσες κι όλους τους νεωτερισμούς σε σαπούνια και οδοντόκρεμες, τον δε χαλβά του μπακάλη τον έλεγαν έτσι επειδή τον αγόραζες εκεί. Όταν πήρε σύνταξη ο μπακάλης, έμεινε για λίγο κλειστό. Ύστερα άνοιξε σουβλατζίδικο. Μεγάλη χαρά για τους λάτρεις του είδους, αλλά έκλεισε πριν προλάβουμε να αποφασίσουμε στη γειτονιά αν είχε καλά σουβλάκια ή όχι. Έγινε παντουφλάδικο, ύστερα κομμωτήριο, ύστερα πιτσαρία, βιντεοκλάμπ, προπατζίδικο, καφενείο, και ποτέ δεν κατόρθωνε να κρατήσει πάνω από εξάμηνο. Λες κι είχε γρουσουζιά η γωνία, δεν στέριωνε τίποτα. Η πιτσαρία έκανε γενική ανακαίνιση, μοντέρνα διακόσμηση, καινούργια τζάμια.

 Χαμένες επενδύσεις. Πόση προσπάθεια, πόσα κεφάλαια έχει καταπιεί αυτό το κακότυχο μαγαζί; Σύντομα έργα που κατεβαίνουν πριν ανέβουν είναι οι περιπέτειές του, προκαλούν θλίψη. Να βλέπεις τον κόπο των ανθρώπων να πηγαίνει στράφι, να σκέφτεσαι το κόστος. Κάποτε άνοιξε κάτι σαν γκαλερί που πουλούσε και χρώματα ζωγραφικής, αυτό πολύ μας άρεσε, αλλά έκλεισε πιο γρήγορα από ποτέ. Ακολούθησε κινέζικο ντελίβερι, κι αυτό μας άρεσε, αλλά πόσο να φάμε πια να το ενισχύουμε; Κάποια στιγμή έγινε γραφείο τελετών. Ε, αυτό δεν μας άρεσε, αλλά τι να κάνεις; Το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον. Στο μεταξύ οι αλλεπάλληλες ανακαινίσεις το είχαν κάνει κούκλα το μαγαζί, θα πρέπει να ήταν το πιο λουξ γραφείο τελετών της Αθήνας. Περιέργως όμως ούτε κι αυτό έπιασε, κι ας έχουμε υψηλότατο μέσο όρο ηλικίας στη γειτονιά. 

Τώρα εμφανίστηκε μαγαζί με θωρακισμένες πόρτες και συστήματα ασφαλείας. Στη φάση της μανίας για θωράκιση και ασφάλεια που περνάμε, με αυξημένη ανάγκη για κλειδαμπάρωμα, ρολά, κλειδιά, αλυσίδες, συναγερμούς και τα ρέστα, πρέπει λογικά να θησαυρίσει. Για να δούμε... 

https://www.tanea.gr/2009/02/26/opinions/analwsima-to-magazaki-tis-apotyxias/

Ριάλιτι για νησιά

Στην Αυστραλία προσφέρουν θέση εργασίας σε ένα νησί με 78.000 ευρώ αμοιβή για ένα εξάμηνο, για τουριστική προβολή της περιοχής. Και γίνεται χαμός από τις υποψηφιότητες, αλλά δεν είναι εύκολο να επιλεγείς, πρέπει να διαθέτεις τα προσόντα. Να μπορείς δηλαδή να προβάλλεις την περιοχή μένοντας εκεί, συμμετέχοντας σε κάτι σαν ριάλιτι, χωρίς να γίνεσαι βαρετός, μισαλλόδοξος, δυσάρεστος, αντιπαθητικός κ.λπ. Θα σε δείχνουν σε ωραίο περιβάλλον, και τόσο θελκτικά θα είναι όλα και ενδιαφέροντα, που ο κόσμος σε όλη την υφήλιο θα προσπαθεί να μάθει περισσότερα πράγματα για το νησάκι, θα βγαίνει από την ανωνυμία η μικρή παραλία και θα σπεύδουν οι τουρίστες εκεί. Γιατί έτσι είναι αυτοί, οι τουρίστες εννοώ, θέλουν παραμύθι, δεν τους φτάνει ο ανώνυμος ήλιος και η ανώνυμη θάλασσα, θέλουν το νησί του Οδυσσέα, τη σπηλιά του Φιλοκτήτη, το σπίτι του Σαίξπηρ, το μπαλκόνι της Ιουλιέτας, το γραφείο του Δάντη, την κρεβατοκάμαρα της Μαρίας Αντουανέτας κ.λπ. Ή το νησί της Μανταλένας για τους νεώτερους. Και για τα δικά μας νησιά η ιδέα είναι ωραία, αν και έχουμε κάπως περισσότερα νησιά από ιστορίες. Αντί για καμπάνιες και διαφημίσεις, το υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης μπορεί να προσφέρει τέτοιες θέσεις εργασίας σε νησάκια μικρά και μεγάλα, καθώς και βραχονησίδες για πούλημα, που θα πάρουν μέρος σε αυτή τη μόδα καλλιστείων νησιών. Κάθε παίκτης θα προσπαθεί να ζήσει μια συναρπαστική νησιωτική ιστορία κάτω από τις κάμερες, κι όποιος κερδίσει να φαίνεται από τους τουρίστες. Βέβαια εδώ σε μας μπορεί να έρθουν τελικά οι τουρίστες και να μη βρίσκουν ύστερα καράβια για να πηγαίνουν στα νησιά, αλλά κι εκεί όλα είναι θέμα προβολής: πώς πλασάρεις αυτή την έλλειψη, σαν ταλαιπωρία στο λιμάνι ή σαν θαυμάσια περιπέτεια στον διάσημο Πειραιά. 

https://www.tanea.gr/2009/02/25/opinions/analwsima-rialiti-gia-nisia/

Λαϊκοί ήρωες

Από ό,τι φαίνεται αυτοί οι αδελφοί Παλαιοκώστα έχουν ένα επίπεδο, ό,τι και να λέμε. Υπάρχουν λεπτομέρειες πολύ εντυπωσιακές, η κυρία που νοικιάζει το ελικόπτερο, η διαφήμιση της εταιρείας ελικοπτέρων, η επανάληψη του κόλπου, όλα αυτά που μπορούν να αξιοποιηθούν όχι μόνο κινηματογραφικά, αλλά και φιλοσοφικά και μαθηματικά, γιατί θέτουν ερωτήματα όπως: πόσο πιθανό είναι κάποιος που αποδρά με ελικόπτερο να κάνει ξανά το ίδιο μέσα σε πέντε χρόνια; Από ό,τι διάβασα, η σπείρα δεν έχει ποτέ σκοτώσει, αφήνει σημειωματάκια συγγνώμης όταν κλέβει αυτοκίνητα και φέρεται ιπποτικά στα θύματά της όταν κάνει απαγωγές, πράγμα που επίσης δείχνει καλλιτεχνικό προσανατολισμό. Λίγο είναι αυτό; Εισάγει νέους τρόπους στην καθημερινότητά μας: αν άφηναν σημειώματα κι αυτοί που παρκάρουν τα αυτοκίνητά τους, ας πούμε, κλείνοντας ράμπες για καροτσάκια, εισόδους μαγαζιών και σπιτιών, δεν θα ήταν λιγότερο σκληρή η ζωή μας; Το ότι κερδίζουν οι ληστές τέτοια δημοσιότητα μας δίνει ελπίδες ότι θα μπορέσουν να καθοδηγήσουν τον απλό πολίτη στην οδό του σεβασμού του πλησίον. Να μάθουν τρόπους σε όλους τους απαγωγείς, με την ευρεία έννοια, να εμπνεύσουν τον καθένα που έχει εξουσία κάποια στιγμή στη ζωή του πάνω σε κάποιον άλλο, να είναι ευγενικός, υπομονετικός και συνεργάσιμος. Επιπλέον να μην είναι ρατσιστής, να μπορεί να συνεργαστεί με Αλβανούς και γενικά ξένους. Είναι κρίμα που δεν γίνονται διεθνή φεστιβάλ ληστών και πρέπει κανείς να περάσει από τις κινηματογραφικές επεξεργασίες. Εκεί χωλαίνουμε κάπως. Ληστές διεθνών προδιαγραφών πηγαίνουν χαμένοι σε μια μικρή χώρα. Αν και πρέπει να ομολογήσω ότι απογοητεύτηκα. Αυτό με το ελικόπτερο δεύτερη φορά, δείχνει μια έλλειψη φαντασίας όπως και να το κάνεις. Θα μπορούσαν να σκεφτούν κάτι πιο πρωτότυπο, να υπάρχει μια εξέλιξη. Οι επαναλήψεις κουράζουν.

Ασχήμια στη γωνία

Ήταν ένα ωραίο σπιτάκι στη γωνία, διώροφο, το είχαν ανακαινίσει πρόσφατα, δηλαδή τρία χρόνια πριν. Μόλις τελείωσε η ανακαίνιση, βάλθηκαν να το γκρεμίσουν. Είχε ωραία μεγάλα παντζούρια, τα λυπόμουν όταν τα ξεκάρφωναν. Τέλος πάντων, αυτή είναι η μοίρα μας. Λένε, λένε όλοι για το πήξιμο της Κυψέλης, αλλά να κάνουν κάτι να το φρενάρουν λίγο, αδύνατον. Το γκρέμισμα άρχισε πολύ πριν από την οικονομική κρίση. Ύστερα, επί τρία χρόνια το οικόπεδο χτίζεται. Φαίνεται ότι ο κατασκευαστής μάζευε λεφτά με την ησυχία του. Ακούσαμε και τις τιμές του, λες και πουλούσε στην Παρκ Άβενιου στη Νέα Υόρκη. Εντάξει, έχει θέα η γωνία, αλλά πόσο πια; Ύστερα είδαμε το κτίριο να υψώνεται. Ένα περίεργο σχέδιο, κάτι μικρά μπαλκονάκια που ενώνονται με τσιμεντένια ζώνη, ένα πράγμα ακαλαίσθητο. Έπιασε το ύψος των διπλανών πολυκατοικιών, τις ξεπέρασε, ανέβηκε κι ανέβηκε. Υποτίθεται ότι αν οι πολυκατοικίες παραχωρήσουν μέτρα στο πεζοδρόμιο παίρνουν ύψος. Περιμέναμε λοιπόν τα μέτρα στο πεζοδρόμιο, το οποίο ήταν απροσπέλαστο τα τρία χρόνια που χτιζόταν. Τώρα άνοιξε, αλλά δεν είναι πια πεζοδρόμιο, είναι κάτι σαν τσιμεντένιος λόφος, μια απότομη ράμπα για τις τρεις θέσεις πάρκινγκ που έχει φτιάξει. Φαντάζομαι τους ηλικιωμένους κατοίκους της περιοχής να τσακίζονται σε αυτή την ανάβαση. Αναρωτιέμαι, Πολεοδομία δεν είδε αυτό το χάλι; Τι λογική έχει να καταστρέφεις το πεζοδρόμιο, ενώ πήρες ύψος με την εγγύηση πως θα το μεγαλώσεις; Άσε πια το τι προσφέρεις ως θέαμα στους γύρω σου. Γκρέμισες ένα ωραίο σπίτι, δεν σε τρώει το φιλότιμο, δεν σε πιάνει στενοχώρια, να μην υψώσεις στη θέση του κάτι αξιοπρεπές, τουλάχιστον; Τι ψάχνω τώρα εγώ, θα πείτε. Ξεχνιέμαι κι απορώ. Μέχρι να συνηθίσω το νέο γωνιακό τοπίο, να ποτίσει η ασχήμια του τον ορίζοντά μου.

Τσικνοπέμπτη στην Αθήνα

 Νόμιζα ότι θα είναι γεμάτο το εστιατόριο στη στοά Σπυρομίλιου λόγω Τσικνοπέμπτης, αλλά μόνο ένα τραπέζι είχε κόσμο. Νωρίς να ήταν ακόμα κατά τις 10.30; Η Βουκουρεστίου που είναι ολοζώντανη όταν δουλεύουν τα θέατρα, έρημη και μελαγχολική. Δεν υπήρχε και το συγκρότημα που παίζει μουσική στο δρόμο.

Η Πανεπιστημίου άδεια. Αστυνομική κορδέλα στο πεζοδρόμιο μπροστά στην Άτικα μπανκ και μέσα γης μαδιάμ. Είχαν βγει οι σπάστηδες βόλτα και είχαν ρίξει το φαρμάκι τους. Σπασμένα τζάμια, όπου βρήκαν τζάμια ακόμα, γιατί δεν έχουν μείνει και πολλά πια, όλοι κατεβάζουν ρολά μπροστά τους κι είναι η θλιβερή πόλη ακόμα θλιβερότερη. Και στους τοίχους συνθήματα με τόσο βίαιο πνεύμα που σε έπιανε το στομάχι σου.

Ποιοι είναι αυτοί οι ‘κολασμένοι της γης’ που έχουν τόσο δολοφονικές διαθέσεις; Μάλλον δεν είναι οι άνθρωποι που αγωνίζονται να καλυτερέψουν λίγο τη ζωή τους, ή απλώς να επιβιώσουν δουλεύοντας όπου μπορούν, ελπίζοντας και σφίγγοντας τα δόντια. Ωστόσο καταφέρνουν να δημιουργούν ένα κλίμα που δηλητηριάζει τις ζωές ολονών μας. Αυτοί που αισθάνονται απειλούμενοι κρύβονται πίσω από πιο θωρακισμένα σπίτια, αυτοκίνητα, και ψυχές, γίνονται πιο εχθρικοί, οι άλλοι που υποτίθεται πως θα έπρεπε να τους απειλούν γίνονται πιο ευάλωτοι και ανασφαλείς. Ήμασταν που ήμασταν βίαιοι στην καθημερινότητά μας, τι μας χρειαζόταν; Να γίνουμε λίγο πιο βίαιοι, να χάσουμε και τα τελευταία ίχνη κοινωνικότητας. Στο τρόλεϊ οι άνθρωποι του μεροκάματου μπαίνουν μέσα κουρασμένοι. Μια γυναίκα απέναντι μου κάθεται βαριά και κλείνει τα μάτια, αφήνεται να αποκοιμηθεί. Ποιος ξέρει πόσες ώρες δούλευε, ίσως το δεκάλεπτο της διαδρομής να το έχει στο πρόγραμμα σαν ξεκούραση. Ευτυχώς που είναι άδειο το τρόλεϊ τις νύχτες. Έκανε μισή ώρα να έρθει, πώς δεν παγώσαμε; Θα φταίει το κρύο που σκέφτομαι ότι τα πράγματα μπορεί να γίνουν ακόμα χειρότερα και πάλι να τα υπομένουμε, γιατί οι άνθρωποι αντέχουν να υπομένουν πολλά. Αντέχουν να ζουν σε χάλια μέρη, κι όσο πιο χάλια είναι τόσο περισσότερο τα συνηθίζουν και δεν απαιτούν το καλύτερο. Είναι κάτι που δεν το σκέφτονται οι ‘επαναστάτες’. Νομίζουν ότι μια άθλια κατάσταση γεννά εξεγέρσεις. Δεν έχουν διαβάσει λίγο βαθύτερα την ιστορία να δουν, μένουν στα απλοϊκά που μαθαίνουν στο σχολείο.

Γλιστράς ανεπαίσθητα σε μια καθημερινότητα που σε υποτιμά και ξεχνάς και ποιος είσαι. Δεν τολμάς ούτε να ελπίσεις, ούτε να αντιδράσεις… Φτάνουμε στα Δικαστήρια και μας θερίζει κρύος αέρας καθώς περνάμε απέναντι στην Ευελπίδων. Ήταν κάποτε ποτάμι, έχουμε μάθει, θυμάται ίσως τα παλιά, κατεβάζει κάτι από τα βουνά, σκεπασμένο νερό, θυμωμένο αέρα. Με τις ρίζες των μαλλιών να τουρτουρίζουν στρίβω νότια, κι εκεί μου έρχεται η τσίκνα από τη γωνιακή μοντέρνα ψησταριά. Ααχ, ούτε θεός του Ολύμπου δεν την ανάσανε ποτέ με τόση ανακούφιση. Κάποιοι γιορτάζουν, κάποιοι αντιστέκονται ακόμα, κι η μυρωδιά, καλά το ήξεραν οι αρχαίοι, ευεργετεί και τους διερχόμενους, τους πεσμένους, τους απογοητευμένους. Να είστε καλά αγαπητά Μπριζολάκια για το αισιόδοξο μήνυμα σας. Κάπου θα βρεθεί διέξοδος. Δεν μπορεί να συνεχιστεί έτσι το πράγμα. Θα επιζήσουμε. Θα τα καταφέρουμε!

Περιμένοντας την επιτήρηση

Με το κεφάλι ψηλά, περήφανοι ως Έλληνες, αιώνια ανυπότακτοι και τα λοιπά, περιμένουμε την επιτήρηση για να της αντισταθούμε γενναία, όπως κάναμε πάντα. Μην αργεί πολύ και κουραστούμε και πιαστούμε μόνο. Πώς θα τη λένε, Αλμούνια, Βρυξέλλες, οτιδήποτε. Κάτι να μας επιτηρήσει, κάτι να μας γλιτώσει από τον εαυτό μας. Κάποιον να επιβάλει κανόνες, ας είναι και λιτότητα, ας είναι και αντεργατικά, της «Ευρώπης των μονοπωλίων», ας είναι ειδικοί «bons pour l΄ Οrient». Να έρθουν οι επιτηρητές, να μην ξέρουν κανέναν, να μη λυπούνται κανέναν, να μην έχουν συγγενείς στη χώρα, φίλους πουθενά, μπαρμπάδες στην Κορώνη και ανιψιούς στη Μεθώνη, να μη συμπαθούν ψυχή. Να έρθουν σαν αναίσθητοι χασάπηδες, να πιάσουν μια μαχαίρα και να εφαρμόσουν ψυχρά και μεθοδικά πέντε αρχές. Χαρμανιάσαμε για ψυχρούς αριθμούς, τετράγωνη, ψυχρή και αναίσθητη λογική. Δίκαιη και τυφλή σκληρότητα προς πάσα κατεύθυνση, χωρίς διακρίσεις και διαφυγές. 

Επιθυμούμε σφόδρα να μας επιβληθούν κάποιοι κανόνες, αλλά δεν μπορεί κανείς να το παραδεχτεί. 

Από τον πιο ταπεινό ώς τον πιο επιφανή, από τον πιο διάσημο ώς τον πιο ασήμαντο και άσημο, όλοι κι όλες έχουμε πάθει μυστικά αφυδάτωση από έλλειψη κανόνων. Δεν αντέχουμε άλλο, κι ας παριστάνουμε πως είμαστε περήφανοι για την κατάστασή μας. 

Επιτηρήστε μας να ξέρουμε ποιος είναι ο εχθρός, αυτός που θα φταίει για όλα, όπως στις σχολικές εξετάσεις, το μισητό πρόσωπο που κάθεται στη γωνία και προσέχει μην αντιγράψεις, αλλά ξέρεις ότι θα εφαρμόσει τον κανονισμό αδέκαστα προς όλους. Σας περιμένουμε στην αγορά συναθροισμένοι και μην τυχόν μάς τη σκάσετε και δεν έρθετε σήμερα και φύγετε για άλλη μέρη. Τι θα την κάνουμε τόση αγωνιστική αντίσταση που έχουμε ετοιμάσει; Θα αρχίσουμε να βάζουμε βόμβες στις μασχάλες μας. 
https://www.tanea.gr/2009/02/20/opinions/analwsima-perimenontas-tin-epitirisi/

Ορθόδοξες απορίες

Στην Πάτρα για τον Καρνάβαλο ετοίμασαν ένα σατιρικό άρμα με τον Εφραίμ. Ε, φυσικό είναι, η περίπτωση βγάζει μάτι. 

Έχουν σατιρίσει άλλα κι άλλα πιο μικρά και πιο ασήμαντα οι Πατρινοί. Για τον Εφραίμ όμως βρήκαν μπροστά τους τον θρησκευτικό σύλλογο Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός, ο οποίος ζήτησε με ασφαλιστικά μέτρα να αποσυρθεί το άρμα ή να γράφει από κάτω ότι «ο Δήμος Πατρέων εκτιμά το ήθος και το έργο του ηγούμενου Εφραίμ» και διάφορα τέτοια. Πώς γράφουν τα τσιγάρα «Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία». Δεν ξέρω τι θα αποφασίσει το δικαστήριο, αλλά μένει κανείς άναυδος με το θρησκευτικό αίσθημα των προσφευγόντων. 

Δηλαδή αυτούς, χριστιανούς ανθρώπους και υποτίθεται ευλαβείς, δεν τους ενόχλησε η δράση του Εφραίμ; Όλη αυτή η ενασχόληση με τα ακίνητα, αυτά τα παιχνίδια με τα δημόσια κτήματα, αυτά τα ξεθαμμένα χρυσόβουλα, δεν πρόσβαλαν τη δική τους αντίληψη περί χριστιανισμού, όλες αυτές οι διεκδικήσεις εκατομμυρίων και μάλιστα από ένα κράτος που έχει σεβαστεί και ευνοήσει πάρα πολύ και τον Άθω και την Ορθοδοξία δεν τους έθιξε καθόλου; Δεν ήρθε σε αντίθεση με τη χριστιανική διδασκαλία, δεν είχαν κανένα πρόβλημα οι πιστοί με τα έργα και τις ημέρες του Εφραίμ; Ακόμα και αν αθωωθεί ο Εφραίμ, αυτούς ως χριστιανούς δεν τους πειράζουν όσα έκανε; Το άρμα του Καρνάβαλου τους προσβάλλει; Δηλαδή φτάνει να έχει εξουσία κανείς στον κόσμο της Ορθοδοξίας, από ΄κει και πέρα μπορεί να κάνει ανεξέλεγκτα ό,τι θέλει, οι πιστοί δεν θα ενοχληθούν, φτάνει να επιβάλλεται στους αντιπάλους, το ελληνικό κράτος εν προκειμένω, να αποδεικνύει συχνά ότι είναι ισχυρότερος, και του συγχωρούνται όλα; Δεν εξευτέλισε τη δική τους θρησκεία ο Εφραίμ, το άρμα την εξευτελίζει; Ω, τι κόσμος αυτός της ορθόδοξης ψυχής, μένει κανείς κατάπληκτος. 

https://www.tanea.gr/2009/02/19/opinions/analwsima-orthodokses-apories/

Δεν ξέρω, δεν απαντώ

Nα ψηφίζουν οι ομογενείς; Το γκάλοπ της περασμένης εβδομάδας στην εφημερίδα το άφηνα χωρίς απάντηση. Δεν ξέρω, δεν απαντώ, αλλά τότε γιατί να ψηφίσω; Πάντα έχω την απορία με την επιλογή αυτή. Δεν ξέρω τι ακριβώς είναι «ομογενής». Η ελληνική ιθαγένεια είναι ιδιαίτερα ανθεκτική, αλλά πόσες γενιές διατηρείται; Έλληνας μπορεί να θεωρηθεί το παιδί ενός Έλληνα που μπορεί να είναι παιδί ενός άλλου Έλληνα και κανείς από τους δύο να μην έχει πατήσει το πόδι του στην Ελλάδα. Η ιθαγένεια μεταβιβάζεται σαν το DΝΑ, αλλά δεν αδυνατίζει όπως τα γονίδια. Κι αυτό το DΝΑ πολύ το πιπιλάμε στην Ελλάδα τελευταία, ξεχνώντας ότι είναι κάτι που αλλάζει σε κάθε άτομο. Κοντεύουμε να πιστέψουμε πως είναι κάτι αναλλοίωτο που περνάει από γενιά σε γενιά και κάπου μέσα, λέει, έχουν βάλει οι προπαππούδες μας το γνήσιο ελληνικό γονίδιο, τη σφραγίδα. Στο μεταξύ στην Ελλάδα κατοικούν όλο και περισσότεροι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν μόνιμα εδώ και για να πάρουν αυτοί το δικαίωμα ψήφου και την ιθαγένεια πρέπει να περάσουν από σαράντα κύματα και να μάθουν και για τον Προκόπιο. Γεννιούνται εδώ παιδιά που οι γονείς τους δεν έχουν ιθαγένεια και δεν ψηφίζουν, και ούτε αυτά θεωρούνται Έλληνες, κι ας μεγαλώνουν εδώ και ας πηγαίνουν σε ελληνικά σχολεία. Δηλαδή ο νόμος δίνει δικαιώματα σύμφωνα με το δίκαιο της καταγωγής και αποκλείει άλλους από δικαιώματα πάντα με το ίδιο δίκαιο, την ίδια λογική. Και δεν σκέφτηκε κανείς να προτείνει με την ευκαιρία του δικαιώματος ψήφου στους ομογενείς να μιλήσει για δικαίωμα ψήφου στους μετανάστες, να κάνει διπλό άνοιγμα. Δεν είναι ρατσιστική λογική αυτή; 

Δεν ξέρω, δεν απαντώ. Ή μήπως ξέρω, αλλά δεν αντέχω να το σκέφτομαι; 
https://www.tanea.gr/2009/02/18/opinions/analwsima-den-kserw-den-apantw/

Αγέλαστο μπετόν

Καθώς ανεβαίνει το τρόλεϊ την Αλεξάνδρας και κρατιόμαστε όλοι βογκώντας ελαφρά από τις χειρολαβές, σαν να βάζουμε ώμο στην ανάβαση κι εμείς, μια φωνή πίσω μας από μεγάφωνο μας ξαφνιάζει. «Το τσίρκο κυρίες και κύριοι έφτασε ξανά στην πόλη σας! Το αγαπημένο σας τσίρκο!» Γυρίζουμε όλοι μηχανικά το κεφάλι, αν και δεν το θέλουμε, απεναντίας προτιμούμε να διατηρήσουμε τη σοβαρότητα και το κύρος μας που απειλούνται από τα απότομα φρεναρίσματα, τα τραντάγματα και τα τριξίματα του δυσκίνητου οχήματος, αλλά είναι τόσο παράξενη αυτή η φωνή, τόσο άσχετη με το περιβάλλον, που δεν κρατιόμαστε. Γυρίζουμε. Είναι όντως το κλειστό φορτηγάκι ενός τσίρκου, έξω έχει ζωγραφισμένα τεράστια πρόσωπα κλόουν με κόκκινες μύτες και λευκά περιγράμματα στα μάτια, ακροβάτες που κρέμονται από σκοινιά, τίγρεις που μας αγριοκοιτάνε, στην οροφή έχει μεγάφωνο. Νομίζει ότι βρίσκεται ποιος ξέρει πού, σε κάποια επαρχιακή λουτρόπολη στη δεκαετία του ΄60, στον θεσσαλικό κάμπο πριν από τις κοινοτικές επιδοτήσεις; Έχασε τον δρόμο του; Πώς φαντάζεται ότι θα συγκινήσει επιβάτες στριμωγμένους που νιώθουν τη ζωή τους να λεηλατείται από την αργή πορεία των ΜΜΜ, διαβάτες κουμπωμένους που τρέχουν να προλάβουν να ξεκουραστούν λίγο στο σπιτάκι τους, βιαστικούς και σαρκαστικούς, πώς φαντάζεται ότι θα βρει τον δρόμο μέχρι τις αναμνήσεις και τις επιθυμίες τους; Δεν ξέρει ότι έχουν χορτάσει από τσίρκα στην τηλεόραση, τσίρκα κυριολεκτικά και μεταφορικά, με δυσκολία θυμούνται να πήγαν μια φορά στη ζωή τους σε αληθινή παράσταση, ότι δεν περισσεύει εδώ χώρος για τέτοια, ούτε χρήμα, ούτε όρεξη; Ξαναγυρίζουμε το κεφάλι έξω, στο αδιάφορο τοπίο, στη σοβαρότητά μας, στη βαριά μας διάθεση, δεν είμαστε για τέτοια εμείς, κάνουμε ότι δεν ακούμε αυτή τη φωνή του τσίρκου που δεν μπορεί ούτε πειρασμός να γίνει.
https://www.tanea.gr/2009/02/17/opinions/analwsima-agelasto-mpeton/

Σεληνόφως στη λιακάδα

Ξυπνώντας Κυριακή με νότες από τη Σονάτα του Σεληνόφωτος μέσα σε λαμπερή λιακάδα, νόμιζα πως ονειρευόμουν. Σαν να είχε έρθει ταυτόχρονα η άνοιξη και η βασιλεία της κλασικής μουσικής στη χειμωνιάτικη καθημερινότητα, που ταλανίζεται από καινούργια σουξέ στον ακάλυπτο και μυστήρια σάουντρακ στην οικογενειακή ζωή. Μα ποιος έπαιζε; Κάποιος καινούργιος γείτονας, κάποια δασκάλα πιάνου ίσως που εξασκείται, άνοιξε τα παράθυρα να απολαύσει τον πρωινό ήλιο και μας χαρίζει γενναιόδωρα λίγες νότες αταίριαστες με το αθηναϊκό τοπίο, να γελάσει με την έκπληξή μας; 

Λίγα χρόνια πριν θα έτρεχα να μάθω ποια είναι, μήπως δίνει μαθήματα κατ΄ οίκον, να αναλάβει τα παιδιά μου, αλλά τώρα αυτά έχουν τελειώσει. Μεγάλωσαν και χειραφετήθηκαν από ό,τι προσπάθησα να τους επιβάλω, της μουσικής διδασκαλίας συμπεριλαμβανομένης. Επί σειρά ετών ενίσχυσα τα ωδεία χωρίς κανείς να με υποχρεώσει, από καθαρά προσωπική πρωτοβουλία και φιλοδοξία, μαζί με χιλιάδες άλλους γονείς, σιωπηλά, διακριτικά, υπομονετικά. Εκπαιδευτικά έξοδα που δεν καταγράφονται, δεν θεωρούνται απαραίτητα, δεν εγείρουν απαιτήσεις, δεν εκπίπτουν από την εφορία. 

Πόσες φορές με τους άλλους γονείς δεν προσπαθήσαμε να εξηγήσουμε, απολογούμασταν σχεδόν ο ένας στον άλλον, γιατί επιμέναμε στις σπουδές πιάνου σε μια χώρα που δεν εκτιμά ιδιαίτερα την κλασική μουσική, δεν ανοίγει προοπτικές μουσικής καριέρας, δεν ευνοεί καν ερασιτεχνικές ευκαιρίες μουσικής παραγωγής και δημιουργίας. Τι είχαμε στον νου μας, τι φανταζόμασταν, είχαμε ομολογήσει ποτέ; Τι σόι ενθύμιο θέλαμε να χαρίσουμε, δεν φοβόμασταν τις χαμένες προσδοκίες; 

Είναι η μουσική, αν δεν την υπηρετείς συστηματικά, σύντροφος που μπορεί να σου σταθεί, να σε βοηθήσει κάποια στιγμή; Δεν ξέρω, αν και τελικά από το δικό μας πιάνο ακουγόταν η σονάτα όλη μέρα χτες, από τον μαθητή που ξαφνικά θυμήθηκε το πιάνο του, στη μέση της χρονιάς των Πανελληνίων.
https://www.tanea.gr/2009/02/16/opinions/analwsima-selinofws-sti-liakada/

Γιορτάστε όπως πρέπει

Μην ακούτε τι λένε για του Αγίου Βαλεντίνου και κάνετε το λάθος να τον σνομπάρετε. Γιορτάστε τον όπως πρέπει, κι αν δεν σας αρέσει η συσκευασία που προσφέρουν τα ανθοπωλεία και τα κοσμηματοπωλεία, βάλτε το δικό σας γούστο. 

Είναι μεγάλη ευκαιρία αυτή η γιορτή και μακάρι να καθιερωνόταν κάθε μήνα. Μια φορά τον χρόνο δεν φτάνει για τους περιχαρακωμένους νέους. Γιατί δεν ξέρω πώς τα έχουν καταφέρει, αλλά είναι σαν η νέα γενιά να ολοκλήρωσε το όνειρο της ανθρωπότητας, βγάζοντας τον έρωτα από τη ζωή της. Σαν να έφτασε στην πλήρη απελευθέρωση από αυτό τον βασανιστικό μπελά, δεν τον έχει ανάγκη. Οι νέοι περνάνε καλά, δεν βιάζονται να ζευγαρώσουν, να δεσμευτούν, φυλάγονται, προσέχουν, το σκέφτονται δυο φορές. 

Μπορεί να χορταίνουν εικόνες παιδιόθεν, να τα ξέρουν όλα περί έρωτος και αναπαραγωγής από νήπια και να μην τρελαίνονται από περιέργεια και στέρηση όπως οι προηγούμενες. 

Μπορεί αυτό να είναι το φυσιολογικό, το σωστό και το ισορροπημένο, μπορεί οι προηγούμενοι να αντιδρούσαν έντονα στο καταπιεστικό καθεστώς που επέβαλλαν μαμάδες και μπαμπάδες, σχολεία και πολιτεία, ρούχα και θεσμοί, και γι΄ αυτό να έκαναν σαν λυσσασμένοι. Ενώ τώρα που απελευθερώθηκε ο έρωτας, να ανακάλυψαν οι νέοι ότι δεν τους χρειάζεται πια και τόσο. Είναι βάσανο, είναι ταλαιπωρία, σπάει τα νεύρα, φέρνει αϋπνία, σε εκθέτει, σου ρουφάει το αίμα, χάνεις τον έλεγχο του εαυτού σου κ.λπ. κ.λπ. 

Σοβαρή καριέρα δεν μπορείς να κάνεις αν είσαι ερωτευμένος ούτε σπουδές. Πάει πίσω η ζωή, ο προγραμματισμός, τα επιτεύγματα. Ωστόσο μερικοί την πατάνε ακόμα, γι΄ αυτό λέω, επειδή η περιρρέουσα ατμόσφαιρα αν και επιφανειακά ερωτική δεν διευκολύνει, εκμεταλλευτείτε αύριο τον Άγιο Βαλεντίνο, μην τον αφήσετε να περάσει έτσι. Θα κάνει ένα χρόνο να ξανάρθει. 
https://www.tanea.gr/2009/02/13/opinions/analwsima-giortaste-opws-prepei/

Πολλή διαφήμιση πέφτει

H ταινία της Βαρντάλος διαφημίζει την Ελλάδα και επίσης ξεκινά και το υπουργείο Τουρισμού νέα διαφημιστική καμπάνια για την Ελλάδα, κι όλα αυτά μετά το καλοκαίρι του «Μάμα μία» που διαφήμιζε την Ελλάδα, άσε δε ένα σωρό ταινίες που θα γυρίζονται εδώ τώρα πια, μέχρι και ινδικές, και θα διαφημίζουν την Ελλάδα. 

Είναι να αναρωτιέται κανείς αν τόσο πολύ διαφήμιση χρειάζεται αυτή τη στιγμή, ή μήπως είναι καλύτερα να αναβληθεί με κάποιο τρόπο; Είναι για διαφήμιση αυτή την εποχή η Ελλάδα ή μήπως είναι καλύτερα να την κρύψουμε κάπου μαζί με μας όλους, να της κάνουμε ένα λίφτινγκ, κάτι, πριν την ξαναβγάλουμε στο κλαρί; Να σενιάρουμε πρώτα λίγο τις εξοχές της, λίγο τους δρόμους, τις εθνικές οδούς, να τις καθαρίσουμε και να ετοιμάσουμε τις χωματερές τις κανονικές, τις επίσημες, τις επιστημονικές όπου θα μαζευτούν όλα τα σκουπίδια της υπαίθρου και θα λάμψει η υπόλοιπη ύπαιθρος; Να συμμαζέψουμε και την πρωτεύουσά της λίγο, να τη συνεφέρουμε, να την περιποιηθούμε, κι όταν ορθοποδήσει να την κοιτάξουμε στα μάτια και να την αγαπήσουμε λίγο περισσότερο και λίγο βαθύτερα πριν τη βγάλουμε ξανά στις αγορές να ανταγωνιστεί τις άλλες ξανθές νότιες ηλιόλουστες και φιλικές πολιτείες. Γιατί δεν αντέχει άλλο τον ανταγωνισμό η γηραιά μας κυρία έτσι που της φορτώσαμε τα μίση και τα πάθη μας να τα κουβαλά στο ταλαίπωρο κορμί της. Ούτε αυτή ούτε οι άλλες, οι οποίες εκεί που φώναζαν και διαμαρτύρονταν για την πυκνή τους δόμηση και την έλλειψη πρασίνου, βρέθηκαν επιπλέον με εγκαύματα τρίτου βαθμού και μώλωπες, να μην ξέρουν πού να κρύψουν τα χάλια τους. 

Χρειάζονται διακοπές και ξεκούραση πόλεις και χωριά, χρειάζονται φροντίδα και προδέρμ πριν ξαναρχίσει η διαφήμιση της ζηλευτής ομορφιάς τους, δεν τα βγάζουν πέρα... 
https://www.tanea.gr/2009/02/11/opinions/analwsima-polli-diafimisi-peftei/

Κατεβαίνοντας την Κοδριγκτώνος

Στην κυριακάτικη λιακάδα η πλατεία του Αγίου Παντελεήμονα, τόσο αρνητικά διαφημισμένη τον τελευταίο καιρό, ήταν μια χαρά με τη γιορτή της. Οι παλιοί ντόπιοι είχαν αποφασίσει να εξημερώσουν- με την έννοια που έδινε στη λέξη ο Μικρός Πρίγκιπας - τους νέους ντόπιους, τους μετανάστες που υποτίθεται ότι την έχουν γκέτο και ξεσηκώνουν τους κατοίκους εναντίον τους. 

Ίσως μια ιδέα είναι, πριν ξεσηκωθείς να τείνεις ένα χέρι φιλίας. Αυτό αποφάσισαν μερικοί από τους γείτονες, και μπράβο τους γιατί χρειάζεται τόλμη να πηγαίνεις κόντρα στο πνεύμα της σύγκρουσης στις μέρες μας. Περνώντας αργά το απόγευμα, την ώρα που έφευγε ο ήλιος, είδα μόνο τον χορό των Αφγανών μπροστά στα σκαλιά της εκκλησίας. 

Κάποιος έπαιζε ένα μεγάλο τύμπανο και χόρευαν δέκαδώδεκα άντρες σε κύκλο, έναν μάλλον πολεμικό χορό, γιατί χοροπηδούσαν όπως οι Πόντιοι με τα μαχαίρια, αλλά στριφογυρνούσαν κιόλας, μια ολόκληρη στροφή πριν αλλάξουν θέση με τον επόμενο στη σειρά. Ήταν ένας γέρος που τους παρότρυνε, και οι άλλοι νεώτεροι, όλοι μαζί, δεμένοι, αλλά κι ο καθένας μόνος του γιατί έπρεπε να έχουν μεγάλη συγκέντρωση για να πετύχει ο κύκλος που έκαναν περί τον άξονά τους πριν αλλάξουν θέση. Κι ήταν ένας νεαρός, πολύ αδύνατος, σοβαρός, που ύψωνε τα χέρια με τόση έμφυτη χάρη, ανασήκωνε το σώμα με τόση τέχνη, που μου θύμισε μια παράσταση της Πίνας Μπάους που είχα δει κάποτε, και σκέφτηκα ότι αν ήταν εκείνη εκεί, θα τον καλούσε στο μπαλέτο της σίγουρα. Αλλά δεν ήταν εκεί η Πίνα Μπάους, μόνο εμείς οι Κυψελιώτες, που κάνοντας χάζι στη γειτονιά είχαμε ταξιδέψει ξαφνικά ώς τα ασιατικά υψίπεδα, είχαμε βρεθεί με τις φυλές των Καλάς και άλλων θαυμαστών και πολύχρωμων λαών, κατεβαίνοντας απλώς την Κοδριγκτώνος. 

https://www.tanea.gr/2009/02/10/opinions/analwsima-katebainontas-tin-kodrigktwnos/

Κακόγουστη όπερα

Η κατάληψη της Λυρικής έληξε, οι καταληψίες έφυγαν χωρίς να έχουν κάνει ζημιές. Μπράβο παιδιά, αυτό είναι παρηγορητικό. Αν συγκρίνεις με καταλήψεις στα Πανεπιστήμια καταλήγεις στο συμπέρασμα πως οι άνθρωποι της Τέχνης σέβονται περισσότερο τον χώρο τους από τους ανθρώπους της επιστήμης (αν υποθέσουμε ότι στα Πανεπιστήμια κάνουν καταλήψεις οι φοιτητές). Σίγουρα οι καταληψίες της Λυρικής είχαν μεγαλύτερες φιλοδοξίες, να ελευθερώσουν την Τέχνη από ένα σωρό πράγματα. Όμως την Τέχνη την απελευθερώνεις πάλι με Τέχνη, εκτός αν θες να απελευθερώσεις την Τέχνη από τα δεσμά της ίδιας της ύπαρξής της, να πάψει να είναι Τέχνη. Μπορεί να τη θεωρείς κάτι περιττό, οπότε την καταργείς, όπως προσπαθούν πολλά απολυταρχικά καθεστώτα. Σαν έργο τέχνης η κατάληψη της Λυρικής ήταν κακόγουστο, δεν άξιζε τη διαφήμισή του. Κείμενα απλοϊκά, μπερδεμένα, καμία πρωτοτυπία, παπαγαλίες, κακοχωνεμένοι συνδυασμοί. 

Δεν υπήρχε γνησιότητα στον λόγο ούτε πνοή στα δρώμενα, καμιά πρωτοτυπία, καμιά δημιουργικότητα. Όπερα θέλησε να είναι κι αυτή, αλλά δεν τα κατάφερε. Ούτε καν όπερα της πεντάρας. Οι αιτίες της κατάληψης όπως τις ανέφεραν οι καταληψίες, το ότι έπαιζε στην Κατοχή η Λυρική ας πούμε, το μόνο που αποδείκνυε ήταν πως οι άνθρωποι που αποφάσισαν να την καταλάβουν για τιμωρία της εβδομήντα χρόνια μετά, δεν έχουν συγκινηθεί ποτέ στη ζωή τους από όπερα. Κακό ξεκίνημα για καλλιτέχνες. Ίσως θεωρούν το είδος ξενόφερτο, δεν έχουν αφήσει να τους αγγίξει, προφυλάσσουν τον εαυτό τους από την καλλιέργεια που χρειάζεσαι για να νιώσεις κάθε έργο τέχνης. Διότι έτσι είναι η Τέχνη, γοητεύει, αλλά πρέπει να είσαι σε θέση να γοητευτείς. Το μόνο που προσέφερε η κατάληψη είναι να εκτιμήσουμε ξανά την ιεραρχία της Τέχνης, την έννοια της μαθητείας και του σεβασμού, της βραδύτητας και των κανόνων.

Μαύρες καρδιές

Σαββατόβραδο στην Ιερά Οδό χρειάζεται υπομονή να την περάσεις. Άπλετο φως από προβολείς φωτίζει τη δόξα των τραγουδιστών που μαζεύουν έξω από τα κέντρα διασκέδασης τους θαμώνες με τα πιο μεγάλα αυτοκίνητα που έγιναν ποτέ. Ψηλά, οχυρωμένα, τετρακίνητα, πολυτελή, ακριβά, μυθώδη, παρκάρουν το ένα δίπλα στο άλλο, σε διπλή σειρά κι από τις δύο πλευρές του δρόμου. Κι αν θελήσει αυτός που είναι από μέσα να βγει, τι κάνει; 

Ειδοποιεί τον παρκαδόρο και εκείνος βρίσκει τον οδηγό του άλλου; Είναι όλοι δικτυωμένοι, ξέρουν ανά πάσα στιγμή πού βρίσκεται ο καθένας, αυτοί είναι άραγε οι περίφημοι άνθρωποι της νύχτας που κάθε τόσο αλληλοσκοτώνονται επειδή κάποιοι ξέρουν παραπάνω πράγματα από τους άλλους; Ή μήπως είναι οι καρέκλες μέσα στα κέντρα το ίδιο σφιχτοπαρκαρισμένες όπως τα καγιέν έξω και δεν μπορεί κανείς να βγει αν δεν προηγηθεί ο διπλανός του; Καλπάζει η φαντασία καθώς το αυτοκίνητο έχει ακινητοποιηθεί ανάμεσα στον πυκνό αυτό στρατό των τεθωρακισμένων που περιζώνει τα ξενυχτάδικα. Εδώ δεν βλέπεις την κρίση, εδώ βεβαιώνεσαι ότι ακόμα δεν έφτασε στην Ελλάδα, ή ότι κι αν ήρθε υπάρχουν άνθρωποι που δεν τους αφορά και τέχνες που δεν θίγονται. Από πανό τεράστια σε κοιτούν συγκαταβατικά νεαροί με μαύρα πουκάμισα ανοιγμένα ελάχιστα στο λευκό στήθος, νεαρές με μαύρες τουαλέτες πολύ πιο ανοιγμένες αυτές, σύγχρονοι και θεές της Ιεράς Οδού, υπερμεγέθεις, που για κάτι μυστηριώδες πενθούν και μαυροφορούν. Τι να πενθούν άραγε, τη νιότη που φεύγει γρήγορα, την ιερότητα της οδού που μεταβιβάζεται τόσο εύκολα, τους προσκυνητές με τα τζιπ που αύριο θα τους έχουν ξεχάσει, την ευημερία που κινδυνεύει από κακούς ξενόφερτους δαίμονες; Φοράω μαύρο πουκάμισο επειδή είναι μαύρη η καρδιά μου, λέει το τραγούδι του Χουάνες, αλλά εδώ τα πράγματα είναι σαφώς πιο περίπλοκα. 

https://www.tanea.gr/2009/02/09/opinions/analwsima-mayres-kardies/

Αλληλεγγύη της γειτονιάς

Είναι τρομερό», έλεγε μια νέα κοπέλα στο κινητό της τηλέφωνο, ενώ περιμέναμε στην ουρά της ΔΕΗ για λογαριασμούς που είχαν λήξει. «Δεν μπορείς να φανταστείς τι κάνω αυτήν τη στιγμή! Περιμένω στην ουρά να πληρώσω τον λογαριασμό της ΔΕΗ! 

Όχι, όχι, δεν είναι δικός μου παιδάκι μου, εγώ έχω βάλει να εξοφλείται από την τράπεζα, θα μου το είχαν κόψει σαράντα φορές, αφού ξέρεις ότι πάντα τον ξεχνάω! Μιας γειτόνισσας, ναι, όχι, δεν είναι φίλη μου, αυτό θέλω να σου πω (γκριμάτσα στο κενό), κάθε άλλο παρά φίλη μου, δεν το πιστεύω αυτό που κάνω. Είναι μία, τι να πω (σκύψιμο κεφαλιού), μια απαίσια γριά, φωνακλού, αντιπαθητική, α-πε-ρίγρα-πτη (γέλια) κι εγώ τώρα περιμένω στην ουρά για χάρη της! Μα, μήπως είμαι τρελή; Γιατί το κάνω; Δεν ξέρω. Με έχει βρίσει επανειλημμένως όλα αυτά τα χρόνια που μένω εδώ, πότε στάζουν οι γλάστρες στο κεφάλι της, πότε την ξυπνά η μουσική, μια γκρινιάρα, ναι, και άκου τι έγινε χτες βράδυ: είχε την πόρτα ανοιχτή, μένει στο ισόγειο, και καθώς έμπαινα στο ασανσέρ βάζει μια φωνή. Λέω μέσα μου, ωχ, τι θα ακούσω πάλι; Πάω να φύγω, δυναμώνει τη φωνή, και να, λέει «σε παρακαλώ, άντε να μου πληρώσεις τη ΔΕΗ, θα μου κόψουν το φως, δεν μπορώ να περπατήσω!». Τι να έκανα; Τη λυπήθηκα, λυπήθηκα το τέρας! Ολομόναχη στον κόσμο, να μην μπορεί να κουνηθεί, να παρακαλά εμένα που με έβριζε, κατάντια! Και όχι τίποτε άλλο, σκέφτηκα αν βρεθώ ποτέ στη θέση της γερνώντας, εμένα ποιος θα βρεθεί να με βοηθήσει, που δεν τα βάζω με κανέναν; Μήπως αυτό είναι η περίφημη αλληλεγγύη των γειτόνων; Να ξεκινήσω να τσακώνομαι στη γειτονιά, να αρχίσουν να με προσέχουν; 

Aσκήσεις προγραφής

H κόρη της φίλης μου πάει στο προνήπιο, είναι τριάμισι χρονών. Τους κάνουν ασκήσεις προγραφής. Προσοχή, όχι προγραφής με την έννοια που της έδιναν οι Ρωμαίοι, όταν έβγαζαν καταλόγους ανθρώπων που έπρεπε να σκοτώσουν. Προγραφή, πριν από τη γραφή δηλαδή. Αρχίζεις να προ-γράφεις ως προ-νήπιο, και την επόμενη χρονιά βγαίνει το προ- και από τα δύο. Γίνεσαι κανονικό νήπιο και μαθαίνεις κανονική γραφή. Διευκρινίζω, γιατί έκανα μια ώρα να καταλάβω. Τους δίνουν λοιπόν χαρτιά και φτιάχνουν τα γράμματα σαν μεγάλα σχέδια, να εξοικειώνονται με αυτό το δύσκολο πράγμα. Και πρέπει μερικές από αυτές τις ασκήσεις να τις κάνουν και στο σπίτι. «Πρέπει να γράψω» είπε στη μαμά της η μικρή όταν γύρισε από το προνήπιο. Της κακοφάνηκε της μητέρας. Από τα τριάμισι μελέτη στο σπίτι; Τα παιδιά σε αυτή την ηλικία παίζουν, τρέχουν, βγαίνουν έξω, είναι ανέμελα. Πάμε μια βόλτα καλύτερα; Πήγαν τη βόλτα, αλλά την άλλη μέρα η μικρή γύρισε πολύ δυσαρεστημένη από το προνήπιο. 

«Όλα τα παιδάκια είχαν κάνει τις ασκήσεις στο σπίτι, μόνο εγώ δεν είχα!» Τι να κάνει η μητέρα; Να επιμείνει και να απομονώσει το παιδί, να συμπλεύσει με το προ-νηπιαγωγείο αντίθετα στις απόψεις της; Αγωνίστηκε για λίγους μήνες, δεν το έβαλε κάτω, το έβγαζε βόλτα κι ύστερα την έπιασε αγωνία: κι αν συνηθίσει έτσι να πηγαίνει κόντρα στο πνεύμα του σχολείου, κι αν συνεχίσει στο Δημοτικό; Και αν πιστέψει ότι η μαμά θα της επιτρέπει και μεθαύριο να είναι κακή μαθήτρια; Υποχώρησε στο τέλος και κάθεται να προ-γράφουν μαζί στο σπίτι. Της εύχομαι να είναι η κόρη της καλή μαθήτρια, αλλιώς θα την τρώει η ενοχή δώδεκα χρόνια. Ποιος της φταίει; Ας προ-πρόσεχε...
https://www.tanea.gr/2009/02/06/opinions/analwsima-askiseis-prografis/