Πτυχίο Δημοτικού

Γράφτηκαν πολλά για την καθαρίστρια που καταδικάστηκε δέκα χρόνια για πλαστογράφηση του απολυτηρίου δημοτικού, ακόμα όχι αρκετά ώστε να κινήσουν μηχανισμό απονομής χάρης, κάτι τέλος πάντων, να διορθώσει την ποινή. Κι όσα  γράφτηκαν κι ακούστηκαν ίσως δεν έφτασαν παντού. Γιατί, όπως παρατήρησε ο Πάνος Παπαδόπουλος στο  Protagon, ρίχνοντας λοξή ματιά στην απίστευτη αυτή ιστορία, υποτίθεται ότι εκτός από τους νόμους που ορίζουν ως κακούργημα την πλαστογράφηση δημοσίου εγγράφου, υπάρχουν κι εκείνοι που καθιερώνουν υποχρεωτική εννιαετή εκπαίδευση. Πώς γίνεται λοιπόν μια γυναίκα που γεννήθηκε μετά το 1960 να μην έχει τελειώσει  Δημοτικό;

Το κακό είναι ότι υπάρχουν γυναίκες, και λιγότεροι άντρες, γεννημένοι μετά το 2000 που επίσης δεν έχουν τελειώσει Δημοτικό. Οι προχωρημένες δεκαετίες δεν εγγυώνται εφαρμογή του νόμου, μάλιστα παλιότερα, στη δεκαετία του 1950, μπορούσες να δεις το χωροφύλακα να μαζεύει από τα χωράφια  παιδιά σχολικής ηλικίας, που τα είχαν πάρει οι γονείς να τους βοηθήσουν στη δουλειά, και να τα πηγαίνει από τ’ αυτί στο σχολείο. Στο χρονικό διάστημα που πέρασε η εξουσία των γονιών πάνω στα παιδιά αμφισβητείται λιγότερο. Η κοινωνία, οι συνήθειες, ο περίγυρος, είναι που πιέζουν τους γονείς. Αν δεν το κάνουν, αλίμονο στα παιδιά.

Το κράτος ενθαρρύνει, δεν φροντίζει. Δίνει επίδομα π.χ. στις οικογένειες Ρομά για κάθε παιδί που γράφεται στο Δημοτικό. Τα παιδιά γράφονται μεν, αλλά σπανιότατα παρακολουθούν. Σε ορεινά χωριά, ή σε φτωχογειτονιές της πόλης,  ποιος θα ασχοληθεί με κείνα που μένουν αγράμματα, ποιος θα κάτσει να συγκρουστεί με καβγατζήδες πατεράδες ή σκληρές μανάδες; Εδώ δεν μαζεύει η πολιτεία τα παιδιά που ζητιανεύουν στο κέντρο της πόλης, θα τα στείλει σχολείο; Η εξουσία των γονιών είναι στην πράξη απόλυτη. Η ιερή οικογένεια στέκεται φρουρός στην πόρτα της, και κάθε κοινωνικός λειτουργός μπορεί να κάνει το πτυχίο του ρολό.

Αναλύουμε συχνά τις βλαβερές συνέπειες των πολλών μαθημάτων, για τα τυχερά παιδιά, με γονείς που τα νοιάζονται, αλλά τις βλαβερές συνέπειες των καθόλου μαθημάτων για τα άτυχα δεν μπορούμε ούτε να τις φανταστούμε. Ειρωνευόμαστε τα πτυχία, τους κακούς μαθητές, με τόση άνεση εμείς οι μορφωμένοι, αγνοούμε έναν ολόκληρο κόσμο για τον οποίο το σχολείο, ο χρόνος της μάθησης, ο χρόνος τελικά της παιδικής ηλικίας, είναι άπιαστο όνειρο. Και δεν μιλάω για την Αφρική, αλλά για την Ελλάδα, γι ανθρώπους δίπλα μας.