Σάββατο 5 Δεκεμβρίου 2020

To κοριτσάκι στον παγετώνα

 Στην αρχή νόμιζε πως ήταν ψυχρή, ύστερα πως ήταν άρρωστη, το σώμα της φερόταν παράξενα εξαντλώντας και απελπίζοντάς την. Η Αντελαΐντ Μπον δεν χρησιμοποίησε τη φαντασία της για να καταγράψει την περιπέτεια της προσέγγισής της στο τραύμα που τη βασάνιζε. Κατέγραψε όσα της συνέβαιναν σαν μέρος της έρευνάς της, σαν ημερολόγιο καταστρώματος ενός επικίνδυνου και απολύτως αναγκαίου ταξιδιού. Το αφήγημά της προχωρά ακριβώς σαν παγοθραυστικό μέσα στη συσσωρευμένη σιωπή. Φανταστείτε ένα ανθρώπινο σκάφος που προσπαθεί να ανοίξει δρόμο ανάμεσα σε παγόβουνα. Το κοριτσάκι στο φράγμα των πάγων που ζώνουν την Ανταρκτική, ολομόναχο, βρίσκει τον δρόμο να βυθιστεί στο παρελθόν της, να ανακαλύψει την πηγή της δυστυχίας της. Και είναι ένας βιασμός που υπέστη στα εννιά της χρόνια, ένα περιστατικό που δεν είχε καν ξεχάσει, που πίστευε ότι το θυμόταν και ότι το είχε ξεπεράσει. Χρόνια παιδεύτηκε για την αναπαράσταση της ανάμνησης, για την αποκατάσταση της αλήθειας και είχε την τόλμη, πλέοντας σαν υποψήφιο ναυάγιο ανάμεσα σε τρομερά παγόβουνα, να αναζητήσει και επίσημη δικαιοσύνη. Πιστεύω ότι είναι μεγάλο βήμα για όσα υφίστανται τα ανήλικα θύματα σεξουαλικής βίας.

Πριν χρόνια, είχα διαβάσει ένα βιβλιαράκι της Ανί Λεκλέρ με το ίδιο θέμα. Δεν ήταν καν βιβλίο, ήταν κείμενα που είχε βρει η φίλη της Νάνσι Χιούστον μέσα στα χαρτιά της, μετά τον θάνατό της. Η Ανί Λεκλέρ είχε υποστεί βιασμό ως παιδί. Δεν είχε μιλήσει ποτέ σε κανέναν. Προσπαθούσε να γράψει μια ολόκληρη ζωή για το θέμα αυτό. Έγραψε για τα πάντα, φιλόσοφος, φεμινίστρια, προσέγγισε από την ανθρωπιστική σκοπιά κάθε όψη της ζωής, αλλά βασανίστηκε και δεν εξέδωσε το βιβλίο για το παιδικό της τραύμα όσο ζούσε, δεν έβρισκε τις λέξεις. Όσες είχε καταφέρει να βάλει στο χαρτί ανασύρθηκαν μετά τον θάνατό της. Και σε μεγάλο βαθμό εκείνο που καταθέτει είναι ακριβώς αυτή η τρομερή δυσκολία με τις λέξεις, όχι να βρεις τις κατάλληλες να εκφράσεις και να περιγράψεις έναν βιασμό, αλλά αυτό που συμβαίνει με τον βιασμό στην ίδια τη γλώσσα, την αναστάτωση στα νοήματα και στην πίστη στον λόγο, που ανατρέπει τη δυνατότητα να εκφράζεις το οτιδήποτε μετά από αυτό.

Η Αντελαΐντ Μπον, λοιπόν, που κάθισε και κατέγραψε την προσπάθεια που έκανε να καταλάβει τι της είχε συμβεί και να ξεπεράσει το δικό της τραύμα του παιδικού βιασμού, ανήκει στην επόμενη γενιά. Είναι αυτή η γενιά που καταφέρνει να μιλήσει. Με πολύ μεγάλη δυσκολία, περνώντας από καταστάσεις ψυχοσωματικές ανεξήγητες για τον ενήλικα ο οποίος έχει ξεχάσει, έχει αλλοιώσει, έχει βάλει στο αρχείο τις μνήμες του. Δοκιμάζει κάθε είδους θεραπεία, βυθίζεται στις αναμνήσεις, βγάζει από μέσα της την ενοχή, ξεπερνά τη σιωπή, λυτρώνεται. Παρακολουθούμε μια πορεία προς το φως με διαρκή πισωγυρίσματα στο σκοτάδι.

Υπάρχει αυτό το τρομερό οξύμωρο στις υποθέσεις βιασμών, ότι το θύμα είναι εξαρχής ύποπτο. Αν είναι παιδί είναι ύποπτο, μπορεί να λέει ψέματα, το έχουν βεβαιώσει και οι ψυχαναλυτές, αν είναι ενήλικας είναι πάλι ύποπτο, μπορεί να προκάλεσε. Μπορεί να «τα ήθελε». Το θύμα πρέπει να αποδείξει την αθωότητά του, σα να είναι εκείνο ένοχο. Δεν πιστεύουμε. Η κοινωνία δεν πιστεύει, η δικαιοσύνη επίσης, δεν πιστεύει. Θυμάστε ένα κορίτσι στη Θήβα, πού ήταν; Μια μαθήτρια γυμνασίου που πήρε την απόφαση να καταγγείλει βιασμό, ομαδικό μάλιστα, στο σχολείο. Κόρη μεταναστών. Αναγκάστηκε να αλλάξει πόλη μαζί με την οικογένειά της. Αυτή η δικαιοσύνη είχε αποδοθεί στη χώρα μας πριν από μερικά χρόνια. Κι ενώ έχουμε από τη μία σχεδόν ιερατικό αποτροπιασμό σαν κοινωνική αντίδραση απέναντι σε κάθε βιαστή παιδιού, στην πραγματικότητα η δικαιοσύνη δυσκολεύεται τόσο να λειτουργήσει ώστε τις περισσότερες φορές, τις συντριπτικά περισσότερες, δεν αποδίδεται.

Το βιβλίο αυτό σε ταρακουνάει. Θα ήθελα να το διαβάσουν πολλοί, θα ήθελα να πάρει τη θέση που του αξίζει στις εμπειρίες μας.

https://diastixo.gr/aprosopo-2/15377-anna-damianidi?utm_source=MailingList&utm_medium=email&utm_content=dimitris.psychoyos%40gmail.com&utm_campaign=Newsletter_9_11_2020_14_29


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Πόσο δύσκολο να γίνει το προσωπικό, πολιτικό.

Τη νύχτα που έφτασε ο Καραμανλής στο Ελληνικό να αναλάβει τα ηνία της χώρας που είχε βρεθεί στο χείλος του γκρεμού, πενήντα χρόνια πριν, δεν...