Πλένω και τραγουδώ

Κάθε μέρα στην κουζίνα ξεχωρίζω τα σκουπίδια. Τις συσκευασίες τροφίμων χωριστά, για τον μπλε κάδο της ανακύκλωσης. Ο μπλε κάδος έχει μετακομίσει πολύ μακρύτερα, αλλά εγώ συνεχίζω να τον ακολουθώ. Καθαρίζω πλαστικά κουπάκια γιαουρτιών, «να είναι πλυμένα» έγραφαν οι οδηγίες. 
Μαζεύεται ταχύτατα απίστευτη ποσότητα πλαστικών συσκευασιών, τα κανονικά σκουπίδια έχουν γίνει ένα μικρό βαρύ σακουλάκι που κάνει μέρες να γεμίσει, φτωχός συγγενής των ελαφρών, που ίσως ανακυκλωθούν. Ίσως. Τριγυρνώ σαν τρελή κάθε μέρα κουβαλώντας τα ανακυκλώσιμα, αναζητώ τον κάδο από τετραγώνου εις τετράγωνο. Περπατώ- περπατώ στα σοκάκια όταν ο κάδος δεν είναι εδώ. Πού είσαι κάδε; 
Πλένω και τραγουδώ, μήπως είμαι ηλίθια που επιμένω; Διαβάζω ρεπορτάζ: η ανακύκλωση δεν γίνεται σωστά, ακούω εκδοχές, αφού τα ξεχωρίσουν τα πετάνε γιατί δεν έχουν την υποδομή, αλλά δεν το παραδέχονται, να παίρνουν επιδοτήσεις της Ένωσης. Στις πόλεις άλλων χωρών της Ένωσης οι κάδοι είναι μπροστά σε κάθε σπίτι, εδώ πρέπει να κάνεις διαδρομές. 
Είναι φυσικό να νιώθεις κορόιδο, αυτή την ευαισθησία διδάσκεσαι παραδοσιακά στην Ελλάδα. Μην κάνω κάτι παραπάνω από αυτά που κάνουν όλοι, μη με πιάσουν κορόιδο οι ξύπνιοι που καραδοκούν. Υμνείται πανταχόθεν η παρανομία και ο τσαμπουκάς, ο αταβιστικός φόβος περί κορόιδου μεγαλώνει. Μου έρχεται συχνά να παρατήσω την προσπάθεια, αλλά τελικά στοιβάζω δεμάτια, ταχτικά κουπάκια, σκαφάκια από κρέας, πλαστικά περιτυλίγματα, τόση τάξη δεν υπάρχει πουθενά στο σπίτι μου, ξαναπιάνω το κυνήγι τού μπλε κάδου. Είναι ο καθημερινός μου πατριωτισμός, αλλά ελπίζω να μην τον δοκιμάσει περισσότερο ο Δήμος Αθηναίων. Έχω φτάσει στα όριά μου. Θα παρατήσω τα κουπάκια γιαουρτιών, θα αρχίσω τις υπογραφές για το όνομα της Μακεδονίας. Είναι πιο ξεκούραστη ανακύκλωση μου φαίνεται.

https://www.tanea.gr/2007/11/29/opinions/analwsima-plenw-kai-tragoydw/

Επέτειος

Σώματα αγαλματένια, σαν χτισμένα σε εντατικά γυμναστήρια, αλλά μάλλον θα τα είχαν αποκτήσει στην οικοδομή, σκεφτήκαμε για τους ηθοποιούςμετανάστες του έργου «Ένας στους δέκα» που πήγαμε να δούμε στο Θέατρο του Νέου Κόσμου. Από τη ζωή τους μεταφερμένα στη μικρή σκηνή, περιστατικά που λίγο πολύ τα ξέρουμε όλοι, το όνομα που αλλάζει, η ταλαιπωρία, η αποφασιστικότητα ωστόσο, η βία, το ξεπούλημα της δουλειάς και του κορμιού, οι εξευτελισμοί, η αλλοτρίωση του ξένου. Το πιο σπουδαίο είναι να βλέπουμε ότι κατάφεραν να περάσουν από τη βουβαμάρα στην έκφραση, να αποκτήσουν φωνή. Κι ανάμεσα στις ιστορίες τους, που τις ξέρουμε, βγήκε στο θέατρο και το παρελθόν τους, που κοντεύουμε να το ξεχάσουμε. Οι αναμνήσεις τους από τις παρελάσεις των παιδικών τους χρόνων, στην Κόκκινη Πλατεία. Στις Κόκκινες Πλατείες.

Εμβατήρια που έχουν τραγουδηθεί και στην Ελλάδα, και μουσκέψει με πολλά δάκρυα εδώ, από τους ηττημένους αριστερούς.

Μαύρα κοράκια με νύχια γαμψά: εκεί ήταν επίσημο άσμα στις παρελάσεις, εδώ ήταν αναμνηστικό ενός χαμένου εμφυλίου. Και ύστερα η Διεθνής- εκεί κρατικός ύμνος, εδώ αναμνηστικό μιας εποχής προσδοκιών που φάνταζαν απολύτως δίκαιες και δεν τους είχε δοθεί η ευκαιρία απλώς να εφαρμοστούν.

Εποχή άγνοιας ή αθωότητας; Οι νέοι στη σκηνή σάρκαζαν τα καθεστώτα που τους εξαθλίωσαν, που κατέρρευσαν από την ίδια τη φτώχεια που δημιούργησαν, και τους έστειλαν τελικά εργάτες κακοπληρωμένους στην πλούσια «δυτική» μας χώρα. Συνειδητοποίησα ότι χωρίς να το θέλουμε είχαμε γιορτάσει, πηγαίνοντας να δούμε το έργο αυτό, την επέτειο της Οκτωβριανής Επανάστασης, που επέμεναν να μας θυμίσουν νοσταλγοί από εφημερίδες και περιοδικά, αλλά και διά ζώσης, πουλώντας πρωινιάτικα εφημερίδες στο πάρκο.

https://www.tanea.gr/2007/11/12/opinions/analwsima-epeteios/

Ασορτί

Με το πενηνταράκι στην τσέπη, λέω ότι κάνω πολιτική στη βόλτα μου, διαλέγοντας σε τι καπέλο θα το ρίξω. Όχι στους παραμορφωμένους που εκτίθενται στη μέση της Ερμού, στο κορίτσι που προσκυνά λίγο παρακάτω και σταυροκοπιέται, στη γυναίκα που προβάλει το κομμένο της χέρι στην οδό Βουκουρεστίου, σε μητέρες με μωρά, σε άνδρες με σκυλιά, όχι. Μόνο σε μουσικούς και ζογκλέρ, σε κείνους τους ευπρόσδεκτους που σε προϋπαντούν με γλυκές νότες από μακριά, ή προσπαθούν να σε συγκινήσουν με αυτοσχέδια θεατρικά κόλπα. Και σε όσους ντύνονται αγάλματα και βάφουν και το πρόσωπο τους, και στέκονται ακίνητοι επί ώρες και καμιά φορά καταφέρνουν να ξαφνιάζουν. Αλλά πού είναι όλοι αυτοί; Πού πήγαν οι ορχήστρες που έπαιζαν στο κέντρο, οι ταχυδακτυλουργοί που πετούσαν πορτοκάλια στον αέρα, ένας θηλυκός Σαρλώ με λίγο παχουλούς μηρούς, οι βιολιστές, οι κλόουν, οι κλαρινετίστες, που έστηναν ένα μεταλλικό καβαλέτο στις στοές κι έπαιζαν μουσική υψηλού επιπέδου; Περαστικοί ήταν από εδώ, ήρθαν να δοκιμάσουν λίγο και δεν τους σήκωσε το κλίμα, ή ενώθηκαν εναντίον τους οι παραδοσιακοί επαίτες και τους εκτόπισαν; Μήπως δε χρειάστηκε καν να εκφραστούν επιθετικά, μήπως η κίνηση της αγοράς απλώς τους έδιωξε, το κοινό, οι περαστικοί των δρόμων, προτίμησε δια παντός τους παραμορφωμένους και ακρωτηριασμένους, τους εμπαθώς ευλαβείς, την ασχήμια και την απώθηση, την ικεσία και τη δουλοπρέπεια, από την έκθεση της οποιασδήποτε καλλιτεχνίας; Πάνε άραγε και οι ζητιάνοι της κάθε πόλης ασορτί με την περιρρέουσα αισθητική της, δεν επιτρέπεται να ξεχαστεί ο διαβάτης ούτε για το χρονικό διάστημα μιας μικρής βόλτας; Πολλά ζητάω, θα μου πείτε, με ένα μόνο πενηνταράκι. Που έμεινε στην τσέπη αξόδευτο τελικά, αλλά το τίμημα στην ασχήμια το καταβάλουμε ούτως ή άλλως.

https://www.tanea.gr/2007/10/18/opinions/analwsima-asorti/

Ρεπούμπλικα με μπορ κατεβασμένα

Το Σαββατοκύριακο την είχαν σχεδόν βαφτίσει Ρεπούμπλικα Μακεντονίγια, τη Δευτέρα ανακοίνωσαν ότι όχι, τα βαφτίσια δεν τελέστηκαν. Το αδιέξοδο συνεχίζεται. Στο μεταξύ την αναγνώρισε και ο Καναδάς, με το «συνταγματικό της όνομα» όπως το λέμε κομψά, κι έτσι την έχουν αναγνωρίσει 117 χώρες. Και σε αυτές που δεν την έχουν αναγνωρίσει, μη νομίζετε ότι οι άνθρωποι που φτιάχνουν χάρτες, ή βγάζουν εισιτήρια, ή μιλάνε μεταξύ τους, μπαίνουν στον κόπο να στραμπουλάνε τη γλώσσα τους κάθε φορά που την αναφέρουν. Αυτό μόνο εμείς το κάνουμε, με την καρδιά σφιγμένη από ανησυχία, μη μας ξεφύγει καμιά συλλαβή από το γλωσσοδέτη ΠΓΔΜ λάθος και μας πουν προδότες.

Είναι μια επωφελής ασχολία που θα τη συνεχίσουμε με πάθος, μέχρι να την αναγνωρίσουν όλες οι χώρες του κόσμου και να αρχίσουμε εκστρατεία για τους εξωγήινους. Να βρεθούμε επιτέλους ανάδελφοι πλήρως, όπως μας ήθελε ο ξεχασμένος εκείνος Πρόεδρος Δημοκρατίας μας. Και να αφήσουμε την πίκρα να μας πλημμυρίσει. Εκτός κι αν το πάρουμε αλλιώς και αποφασίσουμε ότι δεν μας πειράζει να τη λένε Μακεδονία. Τι θα μας κάνει δηλαδή; Μήπως δεν υπάρχουν ένα σωρό Αθήνες στις ΗΠΑ, πάθαμε τίποτα;

Μας αμφισβητεί το μονοπώλιο της αποκλειστικής προέλευσης από τους ένδοξους Μακεδόνες; Αυτά τραβάνε τα παιδιά των ενδόξων, τι να κάνουμε; Είναι τόσο τρομερό; Είναι λέει ανιστόρητοι, και λοιπόν;

Ένα παραμύθι θέλουν κι αυτοί, να ζήσουν τον μύθο τους στη δική τους χώρα.

Πες ότι ο πατέρας σου είχε ένα εξώγαμο με τη γειτόνισσα. Θα καβγαδίσεις, θα το σνομπάρεις, θα μουτρώσεις στους συγγενείς που το κάνουν παρέα, αλλά αν μείνεις ώς το τέλος μουτρωμένος εσύ θα χάσεις. Αυτό θα έχει τη ρεπούμπλικα κι εσύ τα μπορ κατεβασμένα.

Χειραγώγηση

 Ποιος σε χειραγωγεί παιδί μου; Εσένα ρωτάω κούκλε, νεαρέ ευάερε και ευήλιε, με το αξιοζήλευτο δέρμα, το σταθερό βήμα, τη σιγουριά στο βλέμμα.

Εσένα που μιλάς για χειραγώγηση. Κάτι μου θυμίζεις βέβαια, χρόνια πριν η λέξη υπήρχε με τη γενική κτητική «των μαζών» από δίπλα. Τώρα οι μάζες βούλιαξαν ως λέξη, τέλειωσαν την καριέρα τους, ακόμα και το ΚΚΕ ξεχνάει να τις χρησιμοποιήσει. Έμεινε μόνο η «χειραγώγηση». Η οποία χειραγώγηση προϋποθέτει κάποιους που είναι πρόθυμοι να χειραγωγηθούν. Για πες μου εσύ, λοιπόν, που βλέπεις προσπάθεια χειραγώγησης μόλις ακούσεις μια προσωπική άποψη και σου μοιάσει κάπως πρωτότυπη, κάπως πρωτάκουστη, για πες μου ποιοι είναι αυτοί που θα χειραγωγηθούν; Πώς τους ορίζεις ακριβώς; Είναι οι πιο αμόρφωτοι, είναι οι πιο νέοι, είναι οι πιο φτωχοί, είναι οι πιο αδύναμοι χαρακτήρες;

Από ποια ηλικία μέχρι ποια θεωρείς ότι κινδυνεύει κανείς;

Περίπου πότε βγαίνει από τη ζώνη υψηλού κινδύνου; Με πτυχίο Πανεπιστημίου το γλιτώνει κάποιο ποσοστό χειραγώγησης, ή χρειάζεται και μεταπτυχιακό; Το απολυτήριο Λυκείου προστατεύει καθόλου;

Παίζει κάποιο ρόλο το φύλο; Μήπως οι γυναίκες είναι πιο εύκολο να χειραγωγηθούν, μήπως το σηκώνει ο οργανισμός τους; Ποιοι είναι αυτοί, τέλος πάντων, που κάθονται και τους χειραγωγούν, και εν ονόματί τους συγχύζεσαι καθημερινά και υποπτεύεσαι γύρω σου το σύμπαν; Ποια ομάδα πληθυσμού. Το σίγουρο είναι πάντως ότι τον εαυτό σου δεν τον θεωρείς πρόσφορο, έτσι δεν είναι; Εσύ δεν χειραγωγείσαι, τι διάολο. Εσύ έχεις ελεύθερη, λαγαρή, ψύχραιμη κρίση, πιάνεις πουλιά στον αέρα και τη μυρωδιά των υπόπτων για χειραγώγηση. Μόνο την έμμονη ιδέα ότι ο κόσμος χειραγωγείται εύκολα σου έβαλε κάποιος άτιμος στο κεφάλι...

https://www.tanea.gr/2007/09/21/opinions/analwsima-xeiragwgisi/

Γαλανόπτερη παραλία

Παράξενο ρεζερβουάρ έχει μέσα μου η θάλασσα, το γεμίζω μήνες κι αδειάζει ταχύτατα. Φταίει η ζέστη, φταίει η βροχή που δεν έρχεται, φταίει και το απαλό τρικύμισμα της πολιτικής, κάτι οι συνειρμοί, κάτι τα χρώματα, κάτι οι συζητήσεις, απαγορεύτηκε και το ψάρεμα του γαλανόπτερου τόνου. Όχι του γαλανόλευκου, προσέξτε. Γαλανόπτερη παραλία μού φέρνει στον νου, τιρκουάζ νερά και εναλλάξ πράσινα, προς το Σούνιο, ανάμεσα στον όρμο που λέγεται Πούντα Ζέζα και στον κόλπο που λέγεται Λιμάνι Πασά. Μια αρβανίτικη και μια τουρκοελληνική ονομασία αντιστοίχως, οι οποίες επιβιώνουν της πρόσφατης ονοματοδοσίας, Πάνορμος και Ποσειδωνία, αντιστοίχως. Ετούτη έχει όνομα ακόμα πιο μυστήριας προέλευσης, τη λένε Τσίου! Να είναι βενετσιάνικη, πελασγική, να είναι ονοματοποιία της εποχής των Ορνίθων; Πώς θα τη βγάλουν άραγε τώρα που θα χτίσουν πάνω στη λεπτόγεω πλαγιά με τα θυμάρια τρεις ξενοδοχειακές μονάδες 12.000 τ.μ.; (χτεσινή είδηση, ειδησούλα μια σταλιά, κι όμως τόσα πολλά τετραγωνικά) Κάποιο πολύ πιο εύηχο και επιβλητικό όνομα θα της βρουν σίγουρα, να θυμίζει στιβαρό τσιμέντο και καλοπλυμένες κουρτίνες που ανεμίζουν. Αέναο θαύμα πάντα, το πώς χωράνε σε τόσο μικρά μέρη τόσο πολλά τετραγωνικά οικοδομής. Κάνεις ένα βήμα και σκοντάφτεις στο ύψωμα, γλιστράς και πέφτεις στα νερά. Πώς να στήσει η φαντασία ρεσεψιόν και πούλμαν, πάρκινγκ και μπαλκόνια, πηγαινέλα αυτοκινήτων πάσης φύσεως, κι όλα τα κομφόρ σε μικρά κουτιά, και τη θάλασσα γεμάτη φουσκωτά και τους γαλανόπτερους τόνους σε πιατέλες με σούσι; Μένει η φαντασία στους τόνους από χώμα λεπτογέου που θα σωριαστεί και θα σκαφτεί, και πέτρας και ισοπέδωσης, μένει στους στενούς, τσιγκούνικους δρόμους του Λαυρίου που θα σηκώσουν την κίνηση απροετοίμαστοι ως συνήθως. Και το ρεζερβουάρ της θάλασσας μέσα μου άναψε λαμπάκια. Χρειάζεται επειγόντως γέμισμα, έχει αρχίσει να κελαηδάει. Τσίου. Τσίου...

Κοίτα τα μαλλιά

Μάλλινη τραγιάσκα, μέσα στη ζέστη, ίσως για σκιά, φοράει εκείνος, κι εκείνη μάλλινη φούστα, ίσως για ομοιοπαθητική. Και πολλά δαχτυλίδια κι ακόμα περισσότερα βραχιόλια, ίσως για να κρατά το βάρος τα χέρια σταθερά, που τρέμουν. Ηλικιωμένοι, χυμένοι στο κάθισμα του αυτοκινήτου, κουρασμένοι, κι ας είναι ακόμα πρωί. Ξάφνου ο άντρας σα να ζωντανεύει, τη σκουντά επίμονη να δει κάτι έξω: ‘Κοίτα αυτόν εκεί, κοίτα μαλλιά που έχει!’ Φράση κατ’ ευθείαν βγαλμένη από τη δεκαετία του ’70, ποιος προσέχει τώρα πια τα μαλλιά; Τρεις έφηβοι έξω από εκείνο το καινούργιο σχολείο της γειτονιάς, το μπετονένιο κουτί σύρριζα στο δρόμο, μέσα στην καλή χαρά, χαζολογάνε και ποζάρουν. Ο ένας έχει ξανθό φουντωτό κράνος από όμορφες μπούκλες, δεν είναι πολύ μακριές, κυκλοφορούν πολύ εντυπωσιακότερα. ‘Να αυτόν εκεί σου δείχνω,’ επιμένει ο γέρος να σκουντάει τη γυναίκα, αλλά εκείνη βαριέται, μέχρι να κάνει ο νεαρός τρεις τούμπες γύρω από το κάγκελο του στενού πεζοδρομίου, εκείνη δεν έχει γυρίσει το κεφάλι. Σβήνει η συζήτηση πριν ξεκινήσει, και δεν ξέρεις τι ήθελε να της δείξει, το απαράδεκτο μήκος, ή την απαράδεκτη ομορφιά των μαλλιών, που κάτι ίσως του θύμισε, το γιο ή τον εγγονό του, τα δικά του μαλλιά που δεν τα άφησε ποτέ να μακρύνουν; Είναι τόσο αστραφτερή αυτή η ξανθή κόμη, ξαφνικά πλημμυρίζει τον απαθή δρόμο με αισιοδοξία, δεν πειράζει που είναι χωρίς αυλή το σχολείο, που δεν έχει πεζοδρόμιο, που δεν παρέχεται καμία διευκόλυνση, τα νιάτα καραδοκούν, θα τα καταφέρουν, θα ξεπεράσουν τη μιζέρια, θα αρπάξουν τη ζωή, θα την απολαύσουν. Τινάζοντας λάμψεις από το κεφάλι τους, ενορχηστρώνουν έναν αβάσταχτο ύμνο στο παρόν, μέχρι να στρίψει το αυτοκίνητο στη γωνία.

https://www.tanea.gr/2007/06/18/opinions/analwsima-koita-ta-mallia/

 

Ανοχή και παραίτηση

ΕΙΔΕ Ο ΛΙΑΠΗΣ τον Ψωμιάδη φωτογραφία σε μηχανή χωρίς κράνος, με τη νικήτρια της Γιουροβίζιον πισωκάπουλα, έβαλε πρόστιμο. Να δει παρακαλώ και τη φωτογραφία της επόμενης μέρας, τη Σταδίου μπροστά στο Ιστορικό Μουσείο κλεισμένη από αυτοκίνητα επισήμων, βουλευτών, υπουργών και άλλων γνωστών και μη εξαιρετέων, που έχουν παρκάρει στη λεωφορειολωρίδα, και τα τρόλεϊ αναγκάζονται να βγαίνουν στη μεσαία. Θα μαζέψει κάτι παραπάνω. Αλλά είναι ψίχουλα τα πρόστιμα μπροστά στη βολή των κακομαθημένων που πάνε παντού καβάλα, χρειάζεται γι΄ αυτούς ειδικός νόμος, σαν αυτόν που θεωρεί κακούργημα την κατάχρηση δημοσίου χρήματος και θεωρείται ξεπερασμένος. Είναι πολύ πιο σύγχρονο, μοντέρνο και προχωρημένο να καταπατάς τους κανόνες μόνο και μόνο επειδή ανήκεις στο σύστημα διακυβέρνησης της χώρας, δηλαδή τους ορίζεις τους κανόνες αυτούς, και έχεις εκλεγεί και πληρώνεσαι, και κάνεις λειτούργημα, για να τους τηρείς!

Για να τους τηρούν όλοι!

Τι πολίτευμα είναι αυτό, όπου οι νομοθέτες δεν είναι υποχρεωμένοι να τηρούν τους νόμους; Δεν υπάρχει πουθενά, δεν το έχει περιγράψει ούτε ο Αριστοτέλης, ούτε κανένας άλλος. Τι είμαστε εμείς που το ανεχόμαστε; Την προκλητική αυτή κατάσταση, κάθε μέρα, παραβιάσεις των νόμων από τους νομοθέτες, από τους υπουργούς, από τους βουλευτές, τους δικαστές, την αστυνομία, τώρα μπήκε και η δημοτική αστυνομία στον χορό, να τρέχει σε πεζόδρομους με μηχανές και αυτοκίνητα; Τα Ελληνικά Ταχυδρομεία παρκάρουν τα μηχανάκια τους πάνω στο πεζοδρόμιο της Πανεπιστημίου, στην καρδιά της πόλης. Πολίτες δεν είμαστε πάντως.

Κάτι άλλο, κουρασμένο, απελπισμένο, παραδομένο στη μοίρα του είδος, που ολισθαίνει αργά και καθημερινά στην απάθεια. Μας έχουν πείσει ότι δεν υπάρχει ελπίδα, να μη μιλάμε, να μη φωνάζουμε, θα φάμε και το κεφάλι μας από πάνω. Και ξαφνιάζονται όταν τα γκάλοπ καταγράφουν απογοήτευση από την πολιτική.

https://www.tanea.gr/2007/06/15/opinions/analwsima-anoxi-kai-paraitisi/

To ξένο βλέμμα

 KATA ΚΑΠΟΙΟΝ παράξενο τρόπο, διαβάζοντας το βιβλίο του Μπρους Κλαρκ «Δυο φορές ξένος» θυμόμουνα το βελονάκι της γιαγιάς μου. Εντάξει, η γιαγιά μου ήταν Μικρασιάτισσα, άτομο του πληθυσμού που μετακινήθηκε το 1922, αθεράπευτα κολλημένη στην ανάμνηση της πατρίδας της, που πότισε την παιδική μου ηλικία με τη νοσταλγία της, αντικείμενο του βιβλίου δηλαδή, αλλά το βελονάκι της, ειδικά, το θυμόμουνα λόγω της τεχνικής του.

Έπιανε με φίνες, γρήγορες, μηχανικές κινήσεις, μια θηλιά από τη μία πλευρά του σχεδίου, μια θηλιά από την άλλη, δυο σημεία πολύ μακριά μεταξύ τους, τα ένωνε και σχημάτιζε ένα νέο σχέδιο. Έτσι και η έρευνα αυτή πιάνει από τους «μεγάλους» τα σχέδια του Βενιζέλου και του Ατατούρκ, των μεγάλων δυνάμεων της εποχής, περνάει στους ανθρώπους που βίωσαν τον ξεριζωμό σε διάφορες περιοχές, τον Πόντο και την Καππαδοκία π.χ. με τις διαφορετικές περιστάσεις σε κάθε περίπτωση, ύστερα ξαναγυρίζει στους μεγάλους. Και το πιο σημαντικό, περνάει από την απέναντι πλευρά, στην Τουρκία, τη χώρα που έπρεπε να χτιστεί στα ερείπια της αυτοκρατορίας της, και να δεχτεί κι εκείνη τους μουσουλμάνους της Ελλάδας, που τους έλαχε ο κλήρος να ξεριζωθούν επίσης, στην απίστευτη ακόμα, όσο κι αν την έχουμε βιώσει και ξεπεράσει, ανταλλαγή πληθυσμών. Περνάει από όλες τις πλευρές και ύστερα τις ξεπερνάει, προχωρά στον χρόνο, με ψυχραιμία και αμεροληψία που φαίνεται ότι μόνο ένας ξένος μπορεί να το κάνει, ένας Ιρλανδός με εμπειρίες παρόμοιων επώδυνων διαφορών. Δίνει το περίπλοκο εργόχειρο της σημερινής νεοελληνικής ταυτότητας μέσα από αυτές τις λεπτές θηλιές, τις περίπλοκες εργασίες. Πόσο ξεκάθαρα, αλλά όχι χωρίς συναίσθημα, σχεδιάζει την ίδια την ψυχή μας, το ξένο βλέμμα! Μεγάλη ευτυχία αυτογνωσίας, να διαβάζεις ιστορία μεγαλώνοντας, ξεκολλώντας από την ΣΤ΄ Δημοτικού...

Λουλούδια κόκκινα σε άσπρο φόντο

Το φόρεμα χώρεσε στη θήκη μιας βιντεοκασέτας. Ο άνδρας που το είχε κλέψει από την έκθεση με ενθύμια της Μαρίας Κάλλας- πρέπει να ήταν άνδρας, τον είχαν δει στο Ιταλικό Ινστιτούτοτο επέστρεψε ταχυδρομικώς. Πώς διπλώθηκε τόσο πολύ; Στα παραμύθια τα φορέματα χωράνε μέσα σε ένα καρυδάκι, κι ας έχουν πάνω κεντημένα τον ουρανό με τ΄ άστρα. Η βιντεοκασέτα δεν είναι και πολύ μεγαλύτερη, αν το καλοσκεφτείς. Ένα παραμύθι και το φόρεμα, κόκκινα λουλούδια σε λευκό φόντο, στο ζωγραφισμένο πορτρέτο της Κάλλας, στην ανάμνηση κάποιων ανθρώπων που ίσως την είδαν να το φορά κάποτε, πριν από χρόνια, κάπου, ποιος ξέρει αν μπορούν ακόμα να ανασυστήσουν την εικόνα εκεί που δουλεύει η μνήμη. Κι ο κλέφτης τι το έκανε τις μέρες που πέρασε μαζί του; Να το έδωσε σε κάποια αγαπημένη, να το δοκίμασαν μαζί; Να το φόρεσε ο ίδιος; Το στέλνουν τώρα σε εργαστήρια το φόρεμα, να το βασανίσουν να ομολογήσει το μυστικό του, τι έκανε αυτές τις μέρες της απαγωγής του, δέθηκε συναισθηματικά με τους δεσμοφύλακές του, τους ομόρφυνε, τους χάρισε ηδονή ή μήπως αμέσως φόβο και τρόμο και λίγη φρίκη μπροστά στην αφθαρσία του υφάσματος όταν το σώμα που περιείχε και τεντωνόταν από μέσα αριστοτεχνικά έχει χαθεί πριν από τόσα χρόνια.

Μπορεί να ήταν ένα στοίχημα, ο κλέφτης να το κέρδισε εν ψυχρώ, με ακριβό υπολογισμό και μελέτη των κινήσεών του.

Μπορεί να ήταν αυθόρμητη πράξη, μια ακατανίκητη επιθυμία, μια τρομερή φαγούρα στα δάχτυλα, κάτι σαν αλλεργία στις παπαρούνες, ή μήπως παριστάνει τριαντάφυλλα το φόρεμα; Επέστρεψε τσαλακωμένο, απλώθηκε ξανά, πλύσιμο, σιδέρωμα, και μέσα στα πάντα δροσερά του πέταλα κρύβει άλλο ένα μικρό μυστήριο.

https://www.tanea.gr/2007/06/07/opinions/analwsima-loyloydia-kokkina-se-aspro-fonto/

Σηροτροφία

Ανάμεσα σε δυο καταιγίδες, το μουσκεμένο πάρκο τινάζεται. Στρώνονται κάτω μοβ καμπανούλες, λουλούδια ενός άγνωστου δέντρου.

Απίστευτα όμορφο, με ψηλά κλαριά που στολίζονται τέτοια εποχή με αυτά τα λουλούδια, αφωτογράφητο, ατραγούδητο και χωρίς όνομα. Από πού έχουν ταξιδέψει τα δέντρα αυτά και βρήκαν εδώ ακακίες και πικροδάφνες να κάνουν χωριό; Επίσης ξενόφερτες, βέβαια, μεξικάνικης ή αιγυπτιακής προέλευσης; Οι εισαγωγές φυτών δεν γνώρισαν προκαταλήψεις, αν εξαιρέσεις εκείνη την ιστορία με τις πατάτες στον Καποδίστρια. Από όλον τον κόσμο έχουν μαζευτεί στο Πεδίον του Άρεως κι έσμιξαν τα χρώματά τους αυτή τη φθινοπωρινή άνοιξη.

Ευδοκιμούν και φρούτα, στις μουριές. Παλιά και περιπετειώδης εισαγωγή αυτές, από τότε που ήταν πολύτιμες για να τρέφουν μεταξοσκώληκες, έχουν πολλαπλασιαστεί ελεύθερα. Κάθε χρόνο τις κλαδεύουν σύρριζα, μένει μόνο ένα ροζιασμένος κορμός, που λες, τι σκέλεθρο είναι τούτο; Και μέσα σε λίγες μέρες έχουν πετάξει κλωνιά τεράστια και φύλλα άφθονα, μεγάλα, έχουν αναλάβει τη σκίαση σε όλα τα μικρά δρομάκια. Αν έτρεφαν ακόμα μεταξοσκώληκες, θα έφταναν για να έχουμε μεταξωτές τέντες σε όλες τις πολυκατοικίες, αλλά ευτυχώς το μετάξι έρχεται φτηνό από την αρχαία χώρα προέλευσής του, επέστρεψε εκεί έπειτα από τόσα πάθη και προσπάθειες να κλαπεί το μυστικό του. Μας έμειναν οι μουριές, και κάνουμε σοφή χρήση, ήλιος τον χειμώνα στο πάρκο, σκιά το καλοκαίρι, και μούρα που λεκιάζουν και γλυκαίνουν μερικούς γέρους που τα θυμούνται και μερικά παιδιά που τα ανακαλύπτουν. Σκαρφαλωμένα στα κλαριά, μεθάνε για λίγο, τα μεταξωτά μας πολύχρωμα παιδάκια, παιδιά των μεταναστών, στη μόνη γειτονιά που δεν έχει υπογεννητικότητα, στη μόνη γειτονιά που κυκλοφορούν παιδιά σε δημόσιους χώρους. Πεδίον του Άρεως, πεδίο ποικιλίας και συγκέντρωσης, συνύπαρξης διαφορετικών φυτών και ανθρώπων- δεν έχει όνομα θεού, μάλλον είναι του παράξενου πλανήτη...

https://www.tanea.gr/2007/05/29/opinions/analwsima-sirotrofia/

Αγορίστικη γιορτή

Άιντε παιδιά με την ευχή της μάνας. Τα διπλοσταυρώνω και τα αποχαιρετώ, να πάνε στο καλό, στη μεγάλη γιορτή του ποδοσφαίρου, έχουν βγάλει εισιτήρια, τα προνοητικά μου, εδώ και κανένα εξάμηνο. Πάντα έτσι προνοητικοί να είστε, και στη ζωή… Φοβάμαι  λίγο, με αυτά που ακούω για μαύρη αγορά,  πόσο θέλουν οι άγγλοι τα εισιτήρια, μην υποστούν επίθεση από τα αγριεμένα πλήθη. Αλλά πάλι, δεν πέρασα από το Σύνταγμα, δεν είδα τους φιλάθλους; Έλαμπαν τα πρόσωπα τους από αθώα χαρά, δεν πρέπει να είναι χούλιγκαν, προσπαθούσα να καθησυχάσω τον εαυτό μου. Αγόρια, μεγάλα και μικρά, γερασμένα και ανώριμα, τρελούτσικα, φασαριόζικα, με τα παιδιά τους, με τα κορίτσια τους, με τις μπύρες τους, με τα κασκόλ τους, με την ομάδα τους. Ζηλεύω μήπως που μπορούν να γλεντάνε τόσο, συνδυάζοντας ταξίδι και συλλογικότητα, τραγούδι, ενθουσιασμό, πειράγματα, εξαλλοσύνη; Καροτί μαλλιά, πλαστικά κύπελλα, θάλασσα από ίδιες μπλούζες. Ένας φοράει φούστα πλισέ καρό, και το κορίτσι του μπλε παντελόνι. Ένας άλλος έχει στα αυτιά του τρύπες μεγέθους νομίσματος πέντε σεντς. Από πίσω βλέπεις την Ακρόπολη, που λέει ο λόγος. Είναι πιο σοβαρά τα κορίτσια, τα αγόρια έχουν το προνόμιο αυτό, ξεσαλώνουν επίσημα,  καλύπτονται από τους θεσμούς, τα αισθήματά τους αναγνωρίζονται παγκοσμίως. Τα εκατομμύρια χορεύουν στα παιχνίδια τους, επενδύονται στη γιορτή τους. Μεθάνε στους δρόμους και ξεχνιούνται, νομίζουν για λίγο ότι ο κόσμος ακόμα τους ανήκει. Τραγουδάνε όλοι μαζί, συντονίζονται, τους κοιτάμε παράξενα οι περαστικοί, τουρίστες στην πόλη μας ξαφνικά, μας προσφέρουν το θέαμα της ομοιομορφίας και της έξαψης τους. Στα ανάλαφρα τα αγόρια παραμένουν αξεπέραστα, κι ας έχασαν στα σοβαρά την πρωτοκαθεδρία. Είναι ένα προνόμιο κι αυτό, κι όσοι άχρωμοι, άμπαλοι και ελαφρώς αγέλαστοι τους προσπερνάμε, σίγουρα κάτι χάνουμε. 

https://www.tanea.gr/2007/05/24/opinions/analwsima-agoristiki-giorti/

Επιτηρήστε μας!

Βγαίνουμε μωρό μου, βγαίνουμε από το τούνελ. Η επιτήρησή μας τελείωσε και οφείλουμε να χαιρόμαστε, αν και δεν την είχαμε καταλάβει τόσον καιρό. Τι ακριβώς επιτηρούσε και πού μπορούσε κανείς να τη συναντήσει, να τη γνωρίσει καλύτερα, δεν έγινε πλήρως αντιληπτό. Μια ιδέα ήταν κυρίως, μια φράση που ακουγόταν ταπεινωτικά στην αρχή, αλλά στη συνέχεια τη συνηθίσαμε, όπως συχνά συνηθίζονται οι ταπεινώσεις. Ειδικά όταν είναι τόσο θεωρητικού επιπέδου. Διότι δεν τη ζήσαμε, δεν τη νιώσαμε αυτή την επιτήρηση, να καταλάβουμε τι ακριβώς σημαίνει. Έναν υψηλό έλεγχο στα τεκταινόμενα, κάποια αληθινή αυστηρότητα; Πού ήταν η επιτήρηση όταν τα αποθεματικά των Ταμείων πήγαιναν σε κρυφά ομόλογα μέσω νήσων Καϊμάν; Κάτι άλλο θα επιτηρούσε. Πώς άφησε να γίνουν τόσο παράξενες συναλλαγές με τα λεφτά του Ασφαλιστικού, που εδώ και δεκαετίες δεν αρκούν για τις συντάξεις; Τι σόι επιτήρηση ήταν αυτή, με τόσο τακτ, τόση αβρότητα; Δεν είχε αρκετές κάμερες;

Πώς της ξέφυγαν ένα σωρό λεπτομέρειες της οικονομικής ζωής, και όχι μόνο, και τώρα λέει τέλειωσε, πάει σπιτάκι της, το έργο της δικαιώθηκε, και μας αφήνει μόνους, με την κυβέρνηση σε προεκλογικό αγώνα, ελεύθερη να κινείται όπως θέλει. Γιατί φεύγει τώρα που υπάρχουν ένα σωρό πράγματα να επιτηρήσει; Πείραζε κάποιος να τους προσέχει; Πάνω που λέγαμε να κάνουμε υπομνήματα στους επιτηρητές τι άλλο να επιτηρήσουν.

Μαζεύονται πολλά που θέλουν επιτήρηση. Αλλά πρέπει να τα ξεχάσουμε αυτά. Τέρμα λοιπόν. Αυτό ήταν, από σήμερα το μόνο πράγμα που επιτηρείται είναι οι μαθητές που δίνουν εξετάσεις. Κι εκεί γίνεται επιτήρηση με τα όλα της, όχι αστεία. Ξαναβρίσκει την έννοια η λέξη, πολύ επίκαιρα.

https://www.tanea.gr/2007/05/18/opinions/analwsima-epitiriste-mas/

Η πενηντάρα

Την ώρα που ο Σαρκοζί κάνει διακοπές στη Μεσόγειο, να δει αν τα νερά είναι κατάλληλα για σύμπηξη μεσογειακής Ένωσης, όπου ελπίζει να ξεφορτωθούν οι Ευρωπαίοι την Τουρκία, η Ευρώπη γιορτάζει τα πενήντα της χρόνια και στην Τουρκία προκηρύσσονται εκλογές. Στην Αθήνα θα οργανωθούν παιδικοί χοροί στο Σύνταγμα. Κάτι είναι κι αυτό, εγγύηση γιορτινή τα παιδάκια. Πενήντα χρονών η Ευρώπη περνάει κρίση, κάτι σαν κλιμακτήριο. Το ερωτικό της δυναμικό, η λίμπιντό της δεν πάει καλά. Φυσικό είναι, κοντεύουν να ενσωματωθούν στην Ένωση όλες οι ευρωπαϊκές χώρες, το πράγμα αρχίζει να μοιάζει με γάμο, και είναι γνωστό, ο γάμος σκοτώνει τον έρωτα. Σαν ερωμένη η Ευρώπη τα πήγε πολύ καλύτερα. Όσο την ποθούσαν όλες οι χώρες, πριν ενωθούν μαζί της εις σάρκα μίαν, ήταν πιο νέα, πιο ωραία, πιο επιθυμητή, πιο υπαρκτή. Δεν είχε κρίσεις ταυτότητας τότε, ήξεραν όλοι τι εστί Ευρώπη. Κι εμείς οι Έλληνες, πριν την αποκτήσουμε, κάναμε σαν τρελοί, με τον γνωστό ερωτισμό που μας διακρίνει. Άρχισε την καριέρα της ως ερωμένη, τότε που τη βούτηξε ο Δίας εν είδει ταύρου. Τώρα έχει απομείνει αντικείμενο πόθου για μερικές ακόμα χώρες, και σ΄ αυτές, στην Τουρκία κατ΄ εξοχήν, θα φαίνεται ακόμα νέα κι επιθυμητή, κι ας είναι πενηντάρα. Μα ποιοι είναι οι Τούρκοι, φωνάζει ο Σαρκοζί, για να θέλουν να μπουν στην Ευρώπη; Είναι Ευρωπαίοι, αναρωτιούνται πολλοί μαζί του, ξεχνώντας ότι η επιθυμία και ο στόχος σε καθορίζει περισσότερο από τους γονείς και την κληρονομιά σου. Και στην ευρωπαϊκή κρίση ταυτότητας απαντούν με αρνήσεις. 

Αφού δεν βρίσκουμε τι είμαστε, να πούμε τι δεν είμαστε! Αλλά, ρωτήστε τις πενηντάρες, τίποτα δεν σε ξανανιώνει τόσο όσο ο έρωτας ενός νέου εραστή... 
https://www.tanea.gr/2007/05/10/opinions/analwsima-i-penintara/

Μίνιμαλ

Η αίθουσα, όπως τη φωτογράφισαν από μέσα, δείχνει μίνιμαλ αρχιτεκτονικού ρυθμού. Ευθείες καθαρές, λοξά επίπεδα, φως και χρώμα στο κτίριο της έδρας Ιωάννου που μόλις εγκαινιάστηκε στην Οξφόρδη. Χτίστηκε με δωρεά της οικογένειας Ιωάννου. Αντικείμενο, οι σπουδές Ελληνικής Γλώσσας. Μια τόσο διαφορετική εικόνα από όσες βλέπουμε τελευταία στα ελληνικά πανεπιστήμια. Έτσι που να αναρωτιέται κανείς, μα πώς γίνεται και σπουδάζουν οι νέοι σε τόσο καθαρό, τόσο φωτεινό, τόσο προσεγμένο περιβάλλον;

Που είναι μάλιστα δωρεά Ελληνοκυπρίου. Πώς την αντέχουν τέτοια κατάσταση;

Δεν τους λείπουν τα συνθήματα στους τοίχους, οι αφίσες στις κολόνες, οι μουτζούρες, η βρωμιά, η εγκατάλειψη, όλο αυτό το ντεκόρ που έχει συνδεθεί με τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα στη δική μας χώρα, εδώ και μήνες, εδώ και χρόνια; Κι αυτούς τους ενιαίους χώρους πώς τους αντιμετωπίζουν, όπου δεν μπορεί όποιος φοιτητής θα θελήσει να διαμαρτυρηθεί να χτίσει μια πόρτα με τούβλα και σοβά, συμβολικά βρε αδελφέ, πώς κάνουν εδώ κάθε τρεις και λίγο, να ξεδίνουν τα παιδιά; Να μαθαίνουν και μια τέχνη...

Μεγάλες και ύποπτες ελλείψεις. Και μάλιστα σε κτίριο για σπουδές Ελληνικής Γλώσσας; Δεν παθαίνουν σχιζοφρένεια διδάσκοντες και διδασκόμενοι; Ίσως υπάρξουν και απόφοιτοι του Τμήματος που θα έλθουν να διεκδικήσουν έδρα στα ελληνικά πανεπιστήμια.

Σκεφτείτε τι πολιτιστικό σοκ θα υποστούν. Ή το αντίθετο, να πάνε από τα ελληνικά πανεπιστήμια σε ιδρύματα του εξωτερικού.

Το σκέφτηκαν οι δωρητές; Έχουν υπηρεσία ψυχολογικής υποστήριξης για τέτοιες απότομες μεταβολές;

Κάτι πρέπει να κάνει το μαχητικό φοιτητικό κίνημα για την κατάσταση. Διάβημα, επίδοση ψηφίσματος ή να χτίσει ένα παράθυρο. Ο καθένας μπορεί να φτιάχνει τέτοια κτίρια για να διδάσκεται η ελληνική γλώσσα, με τη δικαιολογία ότι εκεί δεν ισχύει το άρθρο 16.

https://www.tanea.gr/2007/05/03/opinions/analwsima-minimal/

Η μεταξωτή μαντίλα

Η γυναίκα του Γκιουλ, όπως και του Ερντογάν, φοράει μαντίλα φιλελεύθερη, κι όχι σαν τις άλλες. Δεν την υποχρεώνει κανείς να τη φοράει, αλλά εκείνη δεν βγαίνει χωρίς τη μαντίλα της. Έκανε αγωγές στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τη μαντίλα της. Να μπορεί να τη φοράει στα κρατικά ιδρύματα, όπου απαγορεύεται. Είναι ακραία κοσμικό κράτος η Τουρκία, δεν είναι παράξενο; Δεν τις αφήνουν να μπαίνουν με τις μαντίλες στα αμφιθέατρα τις φοιτήτριες. Κι έτσι, ό,τι είναι καταπίεση για τις γειτόνισσές τους τις Ιρανές, που αν τους πέσει η μαντίλα στον δρόμο μπορεί και να τις συλλάβουν, για τις θρήσκες Τουρκάλες είναι ελευθερία. Διαλέγουν φυσικά μαντίλες μεταξωτές, σχεδόν σαν της Γκρέις Κέλι στις βόλτες με ανοιχτό αυτοκίνητο, αλλά τα μαλλιά δεν φαίνονται καθόλου. Και εμπριμέ, πολύχρωμες, που αν τις φορέσουν στην Τεχεράνη, ίσως επίσης να συλλαμβάνονται, γιατί δεν είδα ποτέ φωτογραφία από το Ιράν με χρωματιστή μαντίλα.

Διεκδικούν την ελευθερία έκφρασής τους οι γυναίκες αυτές, ότι έτσι νιώθουν, πρόθυμες να ακολουθήσουν την επιταγή της θρησκείας τους ή της παράδοσής τους, θέλουν να είναι ελεύθερες να το δείχνουν, και δεν σημαίνει ότι θα θελήσουν να το επιβάλουν αυτό σε όλο τον κόσμο, αλλά πάλι...

Πώς να μην πηγαίνει το μυαλό στον γειτονικό ισλαμισμό, της υποχρεωτικής μαντίλας, να μη φοβάται ότι όπως γλιστράει το μετάξι και βρίσκεται αλλού το ύφασμα από εκεί που το στερεώνεις, έτσι μπορεί να γλιστρήσει η διεκδίκηση των κυριών; Αχ, γυναικεία φιλαρέσκεια, γιατί να μην είσαι αρκετά δυνατή να ξεσκεπάσεις αυτές τις ελεύθερες γυναίκες να δείξουν τα ωραία τους μαλλιά, γιατί να θεωρείσαι κατώτερη από τις θρησκευτικές επιταγές και τις πολιτικές επιδιώξεις...

Iδιαιτερότητες στερήσεων

Aν είχε άδεια για τη λειτουργία πισίνας το ξενοδοχείο έψαχνε να μάθει ο ρεπόρτερ στο ραδιόφωνο όλο το πρωί, και τελικά το έμαθε: εντάξει η άδεια. Λες και θα έπεφτε η άδεια στην πισίνα να σώσει τον μαθητή που πνίγηκε στην εκδρομή του. Κι ύστερα άρχισε μαραθώνιος πληροφόρησης, είχε φύλαξη, είχε το ένα, είχε το άλλο... Και κιγκλίδωμα να είχε η πισίνα γύρω- γύρω, δεν μπορεί να το περάσει ένα αγόρι στα 19 του χρόνια; Κι ο φύλακας θα τον εμπόδιζε, κοτζάμ άντρα, να μπει μέσα; 

Άραγε κολύμπι ήξερε το αγόρι, ή έπεσε να δοκιμάσει τις δυνάμεις του; Γιατί μπορεί να ήταν αυτό που έλειπε. Μαθητής από την Ξάνθη, μπορεί να μην είχε τύχει να μάθει κολύμπι ποτέ του. Ίσως τα παιδιά από τα μέρη εκείνα να μην πηγαίνουν κάθε καλοκαίρι διακοπές στην παραλία. Κι αυτό που για όλους μας είναι αυτονόητο, εκεί να μην είναι. Στα φτωχά αυτά χωριά υπάρχουν παιδιά που πρωτοβλέπουν θάλασσα όταν πάνε εκδρομή με το σχολείο. Το σχολείο, που τους μαθαίνει ένα σωρό πράγματα, όλες τις γλώσσες που προβλέπουν οι διεθνείς συνθήκες. Τα παιδιά στα πομάκικα χωριά της Ξάνθης μαθαίνουν στο σχολείο έξι γλώσσες, εκτός από τη μητρική τους. 

Τέσσερις στο δημοτικό και τρεις στο Γυμνάσιο. 

Ελληνικά, αγγλικά και τουρκικά στο Δημοτικό, αραβικά στα Θρησκευτικά τους, Αρχαία στο Γυμνάσιο και μια δεύτερη ξένη γλώσσα, σύμφωνα με το αναλυτικό πρόγραμμα ολόκληρης της χώρας. 

Όμως κολύμπι δεν έχει το αναλυτικό πρόγραμμα, δεν προβλέπονται ιδιαιτερότητες στερήσεων. Κι ας είμαστε χώρα, όχι μονάχα γεμάτη με ακτές, αλλά πλέον και γεμάτη πισίνες... Και το συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι οι μαθητές πρέπει να πηγαίνουν εκδρομή με χειροπέδες και αλυσίδες, δεμένοι πισθάγκωνα και φιμωμένοι, για ασφάλεια, ή να μην πηγαίνουν καθόλου.
https://www.tanea.gr/2007/04/25/opinions/analwsima-idiaiterotites-sterisewn/

Το φανάρι στο Σύνταγμα

Η Κυριακή είχε λίγη κίνηση, η Δευτέρα ήταν έρημη στο κέντρο της Αθήνας.

Παράξενη πόλη, να ερημώνει έτσι, λες και οι κάτοικοί της δεν είναι κάτοικοι, κάπου αλλού μένουν και από εδώ μόνο περαστικοί, για λίγο.

Έμοιαζε με σκηνικό ολόκληρη, ψεύτικη, χαρτονένια, σα να την έστησαν προχτές. Ύστερα άρχισε η επιστροφή, το ίδιο πήξιμο, τα ίδια σημαντικά, τα ίδια ασήμαντα. Στο φανάρι του Συντάγματος ξανά, για να περάσεις απέναντι, περιμένεις τρία λεπτά, κι ύστερα το πράσινο για τους πεζούς ανάβει πέντε δευτερόλεπτα. Δεν προλαβαίνει κανένας να περάσει απέναντι. Η μισή διάσχιση γίνεται με τον φόβο της παρανομίας, των αυτοκινήτων που δικαιούνται να ξεκινήσουν και να περάσουν από πάνω μας. Ασήμαντο; Το κεντρικό φανάρι, η κεντρική πλατεία, κάτω από το Κοινοβούλιο, η καρδιά της πόλης. Ακόμα και αν είναι ασήμαντοι οι πεζοί, τα σύμβολα δε μετράνε;

Άλλαξαν πολλά στην Αθήνα, απέκτησε μετρό, τραμ, έκανε Ολυμπιακούς Αγώνες, ροζ πλακάκια στα πεζοδρόμια, ευρώ στις συναλλαγές, όμως αυτό το φανάρι δεν αποφασίζει να βελτιώσει τη θέση των πεζών. Και δίνει τον τόνο στην κυκλοφορία όλης της πόλης: αφού εδώ σας φέρονται έτσι, παντού θα είναι χειρότερα. Τη μέρα που θα αποφάσιζε ο δήμαρχος, ο πρωθυπουργός, ο Πρόεδρος Δημοκρατίας, κάποιος πολύ μεγάλος, πολύ τεράστιος, να κάνει αυτή την επανάσταση, ίσως να σήμαινε και η ώρα της αλλαγής στην καθημερινότητα. Θα άξιζε μια τελετή πιο συγκινητική από την υποδοχή των κλεμμένων του Μουσείου Γκετί, ας πούμε, ή των Ολυμπιονικών, θα σήμαινε μια απόφαση πιο τολμηρή από τη διεκδίκηση των Μαρμάρων της Ακρόπολης, θα σήμαινε διεκδίκηση ποιότητας ζωής. Πολύ πράμα για μας, ίσως.

https://www.google.com/search?q=%5B%CE%91%CE%9D%CE%91%CE%9B%CE%A9%CE%A3%CE%99%CE%9C%CE%91%5D+%CE%A4%CE%BF+%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%81%CE%B9+%CF%83%CF%84%CE%BF+%CE%A3%CF%8D%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B3%CE%BC%CE%B1&oq=%5B%CE%91%CE%9D%CE%91%CE%9B%CE%A9%CE%A3%CE%99%CE%9C%CE%91%5D+%CE%A4%CE%BF+%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%81%CE%B9+%CF%83%CF%84%CE%BF+%CE%A3%CF%8D%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B3%CE%BC%CE%B1&aqs=chrome..69i57.21128j1j8&sourceid=chrome&ie=UTF-8

Πάσχα α λα ιρανικά

Οι ερμηνείες της κίνησης του Αχμαντινετζάντ, να αφήσει ελεύθερους τους Βρετανούς για τα γενέθλια του Μωάμεθ, ή το Πάσχα, ή κάτι παρεμφερές, είναι χρήσιμες, αλλά τι τα θέλετε;

Μπροστά στα ευτυχισμένα πρόσωπα των νεαρών, οι αναλύσεις είναι φτωχές.

Ό,τι και να πουν και να γράψουν οι γνώστες της περιοχής, υπάρχει κάτι που η κοινή γνώμη, δυτική και δυτικότερη, βόρεια, νότια και ανατολική, εκτιμά πέρα από λόγια και λογική. Είναι η αλληλεγγύη του είδους, αν δεν υπήρχε δεν θα είχε ο άνθρωπος κατέβει από τα δέντρα, βγει από τις σπηλιές, περπατήσει σε δυο πόδια.

Όταν ένας ευτυχισμένος Βρετανός φωτογραφίζεται γελαστός επειδή γλίτωσε τη ζωή και την ελευθερία του, όποιο δίποδο άπτερο τον βλέπει σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου δεν μπορεί παρά να νιώσει κάτι από το φτερούγισμα της χαράς του, βαθιά μέσα στα σπλάγχνα.

Δεν είμαστε απολύτως άπτερα, τα δίποδα. Το λένε ανθρωπισμό επίσης, αξία της ζωής ή, σε πιο πολιτική γλώσσα, διπλωματική οδό.

Στην προηγούμενη γιορτή, Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά, δεν δόθηκε χάρη στον Σαντάμ και τους θεατές του παγκόσμιου χωριού. Δεν είναι το ίδιο, φυσικά και βέβαια, αλλά κάτι έχασαν αυτοί που δεν έδωσαν τότε τη χάρη και κάτι κερδίζει ο Αχμαντινετζάντ τώρα που βρήκε λύση στο αδιέξοδο, άσχετα αν το είχε ο ίδιος δημιουργήσει. Πολλοί δημιουργούν μόνοι τους αδιέξοδα και πέφτουν μέσα τελικά μαζί με τα θύματά τους. Αυτός τη σκαπούλαρε μεγαλοπρεπώς και κέρδισε τον θαυμασμό μας. Έτσι, παρεμπιπτόντως, μαζί με αυγά και κουνελάκια, πήρε θέση στο Πάσχα κι αυτή η αλεπουδίσια φάτσα του Ιρανού δημαγωγού, το πονηρό χαμόγελο έστειλε μήνυμα σε όλη την ανθρωπότητα, δεν είμαι το τέρας που νομίζετε, είμαστε άνθρωποι κι εμείς. Μεγάλη νίκη.

https://www.tanea.gr/2007/04/10/opinions/analwsima-pasxa-a-la-iranika/

Για την Άμυνα

Το μόνο πράγμα που δεν φαίνεται να νοιάζει όσους πικραμένους διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους για την έλλειψη πίκρας στο σχολικό βιβλίο Ιστορίας, είναι το πόσο καλό κάνει η πίκρα στην ανάπτυξη των εφήβων, τι ωφελεί την ψυχή των παιδιών να μαθαίνουν με τρόπο τραγικό τα όσο τραγικότερα γίνονται, τονισμένα, γλαφυρά, ματωμένα, φριχτά.

Θεωρούν χρήσιμο το ψυχικό τραύμα στην κρίσιμη αυτή ηλικία, για την καλλιέργεια της εθνικής ταυτότητας. Να διδαχτούν τα δωδεκάχρονα πολύ βαριά τα πάθη, να φυτευτεί ο πόνος στην ψυχή τους πριν μπορέσει να τον ελέγξει η λογική, να πιάσει ο σπόρος του καημού και της μειονεξίας, το αίσθημα της αδικίας.Να είναι έτοιμος ο νέος, μόλις τελειώσει το Λύκειο να πάει με χαρά φαντάρος, μόλις αρχίσει να δουλεύει, να δίνει με χαρά στα Ταμεία τον οβολόν του, χωρίς να φωνάζει όποτε τα Ταμεία αγοράζουν κρυφά ομόλογα «για την Άμυνα».

Και γενικώς να μην πει κουβέντα, ποτέ σε όλα τα όβολα που πάνε για την Άμυνα, αφού θα ξέρει παιδιόθεν πόσο κακοί είναι όλοι γύρω και πόσο αίμα τού χρωστάνε. Όλοι αυτοί που φαγώθηκαν για τις ελλείψεις στις περιγραφές σφαγών και γενοκτονιών και αλυσίδων, είτε δεν έχουν παιδιά, είτε ποτέ δεν τα κατάλαβαν, έχουν ξεχάσει και τι θα πει παιδική ευαισθησία. Δεν τα αγαπούν, τα βλέπουν σαν υλικό για το χτίσιμο ιδεατών εθνικών αξιών, ασβέστες και τούβλα. Τους πείραξε η ψυχραιμία, η νηφαλιότητα της Ιστορίας, μια στάση που θεραπεύει τα όσα βασανισμένα στερεότυπα ακούν ούτως ή άλλως, από το Νηπιαγωγείο... Δεν είναι καιρός να στήσουμε άμυνα απέναντί τους για όλ΄ αυτά, κάπως, τα αληθινά θύματα, γονείς, παιδιά, πολίτες, ασφαλισμένοι και μη επωφελούμενοι από μίζες ομολόγων, και άλλες πατριωτικές εργολαβίες, να προστατευτούμε;
https://www.tanea.gr/2007/04/02/opinions/analwsima-gia-tin-amyna/

Ανοιχτά χεράκια

Η άνοιξη έρχεται φυσώντας δυνατά και ανακατώνει τα κλαριά, γεμίζει σκόνες τα ματάκια του πιτσιρίκου που κάνει στο πάρκο τα πρώτα βήματα. Κάθεται στα μαλακά πάνω στην πάνα του, κάνει να κλαψουρίσει, η μαμά του κουβεντιάζει λίγο πιο πέρα. Πώς να αντισταθείς στον πειρασμό να σκύψεις να τον ενθαρρύνεις καθώς περνάς, να χαζέψεις το σπάνιο θέαμα, ένα νηπιακό προσωπάκι, τις πολύτιμες στιγμές, τη γνωριμία του με τον άνεμο, τον ήχο των κλαριών, το πατημένο χώμα όπου κάποτε φύτρωνε γκαζόν, τον ήλιο που τον λούζει. «Έλα, σήκω», του λέω. «Μην κλαις». Με κοιτάζει με γκριμάτσα δισταγμού, να φωνάξει ή όχι; Ένα μεγαλύτερο παιδί τον πλησιάζει γελώντας.

«Έλα, σήκω», του λέει, τον πιάνει, πέφτουν ξανά κάτω μαζί, ξεκαρδίζονται. Η μαμά πλησιάζει αργά, τα μαλώνει στη γλώσσα της.

Δεν είναι ντόπια η μαμά, από κάποια βαλκανική χώρα μετανάστρια, παλεύει να διδάξει τη δική της γλώσσα, αλλά τα νήπια έχουν κιόλας ξεφύγει προς τα ελληνικά, στο αθηναϊκό πρώην γκαζόν που μεγαλώνουν, στον ήλιο που τα λούζει, στον ξαφνικό ασυνήθιστο αέρα, στο περιβάλλον που απλώνουν τα χεράκια τους. Το οποίο περιβάλλον δεν ανταποκρίνεται, τα παιδιά που γεννιούνται στην Ελλάδα δεν παίρνουν ελληνική υπηκοότητα. Πώς να χαμογελάσεις τώρα στο μωρό αυτό, πώς να το βοηθήσεις να στήσει τα ποδαράκια του στον χώρο που του αρνείται επισήμως να υπάρχει; Όσο καιρό δεν τα ήξερες αυτά ήταν καλύτερα. Πώς να ακούσεις τα παιδικά του ελληνικά, τη δροσερή φωνούλα, χωρίς να νιώσεις ένα τσίμπημα, ταυτισμένος, εσύ ο γνήσιος Έλληνας με το κράτος σου, που του γυρίζει την πλάτη; Σε λούζει το κράτος σου με την ντροπή της άρνησής του, απομακρύνεσαι με τη χαρά
καμωμένη δηλητήριο
https://www.tanea.gr/2007/03/27/opinions/analwsima-anoixta-xerakia/

Κρέας για κανόνια

Oρίστε, βρέθηκε η λύση για όλα τα δεινά της νεολαίας, λίγο καιρό μετά την ταραχή που πέρασε το έθνος, μόλις έμαθε πόσοι διάσημοι καλλιτέχνες δεν έχουν κάνει τη θητεία τους.

Θητεία στα 18! Μόλις τελειώνουν τα αγόρια το λύκειο και πριν ολοκληρώσει καλά καλά η τεστοστερόνη το έργο της και τα μεταμορφώσει σε άντρες με τα όλα τους, θα αναλαμβάνει ο λαμπρός ελληνικός στρατός να της δώσει μια σπρωξιά, της ορμόνης, να γίνει η δουλειά σβέλτα. Έτσι κανένας δεν θα ξεφεύγει και θα είναι όλοι ευχαριστημένοι. Θα εκτονώνεται η νεανική αμηχανία μετά το λύκειο, την εποχή που ψάχνονται οι νέοι και σχεδιάζουν τη ζωή τους.

Παλάσκα, όπλο, καψώνια και καραβάνα, χακί και πειθαρχία, η γερή σφαλιάρα της ζωής.

Πολλοί πιστεύουν πως τέτοια χρειάζεται η δύσκολη αυτή ηλικία για να προσγειωθεί στη σκληρή πραγματικότητα. Άλλοι πάλι πιστεύουν πως αυτή η δύσκολη, αλλά ωραία ηλικία είναι ό,τι χρειάζεται ο στρατός. Δεκαοχτάχρονα παιδιά, φρέσκο αίμα, άγουρα νιάτα, ασχημάτιστα. Η προσωπικότητα άγουρη ακόμα πρωτοξυπνάει γλυκά, τεντώνεται να ξεμουδιάσει η ανεξαρτησία. Νέοι, γεροί, ακούραστοι, εύπλαστοι.

Γεμάτοι μυς, αλλά χωρίς κότσια για να αντιδρούν στη στρατιωτική πειθαρχία. Ό,τι πρέπει για να περάσουν τη δοκιμασία σπασίματος του τσαμπουκά, με την οποία ξεκινά παραδοσιακά η θητεία. Στα δεκαοχτώ δεν είναι εικοσιπεντάρηδες και τριαντάρηδες, που έχουν αποκτήσει αξιοπρέπεια και αυτοσεβασμό, προσφέρονται πολύ περισσότερο για το υλικό που χρειάζεται ο στρατός, άβουλα εκτελεστικά όργανα, υπάκουα, ψαρωμένα, που δεν αντιδρούν στους εξευτελισμούς. Αντί για ανεξαρτησία, θα πέφτουν σε πειθαρχία πολύ πιο σκληρή από του σχολείου, αντί να βρίσκουν τον εαυτό τους θα οφείλουν να τον ισοπεδώσουν. Αλλά αφού έχουμε τα ακριβότερα κανόνια της Ευρώπης, δεν τους αξίζει και το πιο φρέσκο κρέας;

https://www.tanea.gr/2007/03/13/opinions/analwsima-kreas-gia-kanonia/

Οι καιροί αλλάζουν

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα κράτος φτωχό, που λυπόταν να βλέπει τους κατοίκους της χώρας να φεύγουν για να δουλέψουν στα ξένα μετανάστες.

Ήταν χρόνια δύσκολα. Στα πανηγύρια χόρευαν και τραγουδούσαν τραγούδια της ξενιτιάς, γλεντούσαν και θυμόντουσαν αυτούς που λείπανε, τι βαρύτερα είν΄ τα ξένα, τι πουλάκια ξένα, ξενιτεμένα... Τότε το καημένο εκείνο κράτος, για να μη χάνει το λιγοστό του κόσμο, όρισε πως τουλάχιστον οι ξενιτεμένοι θα μπορούν αυτομάτως να γεννούν μικρά ελληνόπουλα στα ξένα που ζούσαν, θα μπορούσαν ακόμα και τα εγγόνια τους και τα δισέγγονά τους να διαθέτουν τουλάχιστον την ελληνική υπηκοότητα, να μην ξεχνούν τις ρίζες τους, να κρατούν ενθύμιο από την πατρίδα.

Πέρασαν χρόνια και καιροί, η χώρα πλούτισε πολύ, κάπως απότομα μάλιστα, της ήρθε και λίγο κατακέφαλα, ζαλισμένη από το σοκ δεν το έχει καταλάβει τελείως. Η ζητιάνα έγινε βασιλοπούλα, αλλά σαν εκείνη που κοιμόταν εκατό χρόνια. Κοιμάται και βλέπει εφιάλτη ότι ακόμα ξενιτεύονται οι πολίτες της να βρουν δουλειά, κι αυτοί οι καινούργιοι που ήρθαν τι είναι ακριβώς, μετανάστες από αλλού;

Για να δουλέψουν εδώ στη φτωχομάνα; Δεν το πιάνει. Ακόμα τραγουδά τα ίδια πονεμένα τραγούδια.

Παραμιλά στον ύπνο της. Πόσο καιρό χρειάζεται για να το καταλάβει ότι δεν στέλνει μετανάστες πια αλλά δέχεται, ότι κάνουν παιδιά αυτοί οι άνθρωποι, ότι τα παιδιά μεγαλώνουν; Πόσα χρόνια να περάσουν; Μεγάλωσαν πια τα παιδιά των μεταναστών, δεν πάει άλλο. Τι θα γίνει;

Όσο ήταν μωρά εντάξει, ήταν παιδιά των γονιών τους, τώρα πια δεν έχουν γίνει παιδιά, της Ελλάδος παιδιά; Πότε θα ξυπνήσει πια αυτή η τεμπέλα η κοιμισμένη βασιλοπούλα;

https://www.tanea.gr/2007/03/05/opinions/analwsima-oi-kairoi-allazoyn/

Στρατιωτάκια αγέλαστα

Σκούρα ρούχα και αγέλαστο πρόσωπο, άβαφο φυσικά, πρέπει να έχεις στη φωτογραφία. Μην τυχόν και σκάσει το χειλάκι σου, σε πήραν για τρομοκράτη. Και συμβαίνει το εξής παράξενο: μια ολόκληρη ζωή ζοριζόσουν να βγάλεις το χαμόγελο στις φωτογραφίες, τώρα γιατί δεν σ΄ αρέσει να φωτογραφηθείς μουτρωμένη για το διαβατήριο;

Σοβαρή και άβαφη, να φέρνεις λίγο προς τον εαυτό σου όπως θα ήταν αν είχε μπει σε συμμορία βομβιστών στα νιάτα του και δεν μπορούσε να ξεφύγει επειδή εκβιάζεται. Κάπως έτσι. Και μάλλον αυτός είναι ο στόχος των καινούργιων φωτογραφιών και των καινούργιων διαβατηρίων και ταυτοτήτων. Να ανακαλύψουν τον εγκληματία που κρύβεις μέσα σου. Για σκέψου το καλά: το ανθρώπινο είδος δεν είναι αγαθό, η ανθρώπινη φύση είναι θηρίο. Δες το φιλοσοφικά. Η κοινωνία είναι που μας κάνει ειρηνικά ζώα, αν αφήναμε τα ένστικτά μας ελεύθερα θα ήμασταν όλοι κλέφτες, εγκληματίες, μοιχοί, δολοφόνοι, συμμορίτες, ληστές, κ.λπ. Μακιγιάρεις το πρόσωπο, ειδικά μετά τα τριάντα που ξεθωριάζουν τα φυσικά του χρώματα, όπως μελετάς τη συμπεριφορά, σέβεσαι τους άλλους γιατί ζεις μαζί τους, σκέφτεσαι δευτερογενώς το συμφέρον σου άρα είσαι ευγενικός, αλληλέγγυος, έχεις πολιτικά ενδιαφέροντα, καλλιτεχνικά επίσης, μαθαίνεις να πνίγεις τον θυμό, δεν ορμάς να σκοτώσεις όσους θα ήθελες, κρατιέσαι. Η Αστυνομία όμως σε κατάλαβε. Ποζάρεις στο διαβατήριο σαν τον εγκληματία που θα ήσουν αν δεν ήσουν αυτός που είσαι. Για να μην πω σαν τον κατάδικο που θα ήσουν αν είχες διαπράξει τα εγκλήματα για τα οποία είσαι κατά βάθος άξια. Λοιπόν, κουβαλώντας ένα τέτοιο διαβατήριο, που θα σε αφήνει πια να διαβαίνεις μουτρωμένη τον κόσμο χωρίς σύνορα, τουλάχιστον δεν θα ξεχνάς ποτέ πια να μακιγιάρεσαι, να φοράς ανοιχτόχρωμα ρούχα και να χαμογελάς πάντα, είτε σε φωτογραφίζουν είτε απλώς σε κοιτούν. Θα έχεις αυτό το κέρδος.

Η βρισιά

Διάβαση με διαγράμμιση, χωρίς φανάρια.

Περιμένουμε να περάσουμε απέναντι στη Λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας. Κανένα αυτοκίνητο δεν σταματά, περνάνε γρήγορα, σαν να μην υπάρχουμε.

Ύστερα από τρία λεπτά, τα κόβει το προηγούμενο φανάρι, τρέχουμε προς τη νησίδα, φοβισμένο πλήθος, σαν κυνηγημένοι, σαν παράνομοι. Νέα αναμονή για το αντίθετο ρεύμα.

Περιμένουμε υπομονετικά, αδιαμαρτύρητα, ώσπου μια παρέα τολμηρών απλώνει τα χέρια και με φωνές «Έχουμε προτεραιότητα στη διάβαση!» κατεβάζει πόδια κάτω. Στριγκλίζουν φρένα, σταματάνε πάντως, αλλά αρχίζουν να κορνάρουν. Κι ένας από μια μοτοσυκλέτα φωνάζει, «Πού νομίζετε ότι βρίσκεστε, ε; Στην Ελλάδα ζείτε!» και ξεκινάει πάλι μαρσάροντας θυμωμένα, γεμίζοντας τη λεωφόρο με τον τρομερό του θόρυβο.

Σοκαρισμένος που αναγκάστηκε να σταθεί, συμφωνούν κι οι άλλοι οδηγοί μαζί του, τον σεγκοντάρουν με ένα κονσέρτο για κόρνες.

Εντάξει, δίκιο έχει, στην Ελλάδα ζούμε. Είναι αντικειμενική πραγματικότητα. Αλλά γιατί ακούγεται σαν βρισιά; Κάπως αλλιώς συνήθως προφέρεται αυτή η φράση. Συμβιβαστικά, χιουμοριστικά, πραγματιστικά. Φιλικά. Σαν πρόταση συμβιβασμού, κατανόησης της βαθύτερης κατάστασης. Όχι έτσι. Όχι επίθεση, κλήση στα όπλα. Εδώ είναι Ελλάδα, ούτε Βαλκάνια καν. Το δίκιο του ισχυροτέρου. Έχω δυο ρόδες, έχεις δυο πόδια, θα σε τρομοκρατώ. Δεν υπάρχουν κανόνες να με αναγκάσουν να σε σεβαστώ. Δεν τους δέχομαι. Δεν μπορείς να τους επιβάλεις, άρα ξέχνα τους. Όσο αντέχω θα κάνω ό,τι γουστάρω. Όσο με παίρνει. Και οι διαγραμμίσεις; Θα μπορούσες να ρωτήσεις, θεωρητικά, αν η συζήτηση συνεχιζόταν (αλλά η συζήτηση ποτέ δεν συνεχίζεται) Γιατί βάζουμε διαβάσεις, αφού εδώ είναι Ελλάδα; Και ίσως η απάντηση θα ήταν, και σε καλεί να τη δώσεις οικειοθελώς, ότι γι΄ αυτό μπαίνουν οι διαγραμμίσεις στην Ελλάδα. Για να παραβιάζονται. Και να απολαμβάνουν άλλη μια φορά την περίφημη ιδιαιτερότητα.

https://www.tanea.gr/2007/02/26/opinions/analwsima-i-brisia/

Αμερικανάκια

Γκάφα λέει; Ο Αλογοσκούφης με την αναθεώρηση του ΑΕΠ έκανε γκάφα; Τον έβαλαν στο CΝΝ ως γκαφατζή;

Μάλλον αυτοί είναι γκαφατζήδες. Ή τέλος πάντων αμερικανάκια, αλλά σε βάθος και εντελώς.

Επειδή θα αναγκαστεί η Ελλάδα να πληρώσει μεγάλη συνδρομή; Και λοιπόν; Από την τσέπη τους θα τη βάλουν οι υπουργοί; Πολύ ιδεατή εικόνα έχουν για την Οικονομία οι οικονομολόγοι του CΝΝ. Τόση ταύτιση πια κυβερνήσεων και λογιστικής περηφάνιας! Σιγά καλέ! Δεν καταλαβαίνουν το βάθος της νεοελληνικής πολιτικής, δεν πιάνουν το λεπτό άρωμα της νεοελληνικής πραγματικότητας. Το μυαλό τους δεν μπορεί ούτε να συλλάβει τη δομή, πώς να το πούμε, τις δυνατότητες που έχει το κράτος εδώ να παρεμβαίνει στη ζωή μας ούτε τις δυνατότητες που έχει η κυβέρνηση να παρεμβαίνει στο κράτος. Δεν καταλαβαίνουν ότι δηλώνοντας μεγάλα εισοδήματα, η χώρα βγαίνει από την επιτήρηση του Ευρωπαίου Κέρβερου, που δεν την αφήνει να κάνει παροχές, να μοιράζει προεκλογικά διάφορα έκτακτα λεφτουδάκια, που θα επηρεάσουν συναισθηματικά το χέρι του ψηφοφόρου. Εμείς εδώ είμαστε πρακτικοί άνθρωποι. Δεν το κάνουν ποτέ στον τόπο τους αυτό; Ε, δεν ξέρουν τι χάνουν. Είναι μεγάλη παρηγοριά η προεκλογική παροχή, καλυτερεύει τη ζωή, ντύνει, στολίζει νοικοκυρεύει. Να τους κάνουμε κανένα σεμινάριο. Αυτοί έχουν μείνει στα Χριστούγεννα, υπάρχουν κι άλλοι τρόποι να βρεις την ευτυχία. Εδώ, στη χώρα όπου γεννήθηκε η Δημοκρατία να έρθουν, να πάρουν ιδέες και μεθόδους. Γκάφα, λέει, αν είναι δυνατόν! Αυτό δεν το πιστεύουν ούτε οι φίλοι ούτε οι εχθροί του Αλογοσκούφη. Ήξερε τι έκανε ο άνθρωπος, χαζός δεν είναι. Ανθεκτική επιδερμίδα με ενισχυμένες στιβάδες έχει απλώς, απαραίτητο προσόν τη σήμερον ημέρα.

https://www.tanea.gr/2007/02/07/opinions/analwsima-amerikanakia

Μπερδεύτηκα

Μια στιγμή γιατί δεν κατάλαβα. Δηλαδή πολλές στιγμές, γιατί είμαι αργόστροφη.

Δηλαδή, όλα είναι θαυμάσια: το ΠΑΣΟΚ συνήλθε, δυνάμωσε, ήπιε τονωτικά στην καρδιά του χειμώνα και πέρασε τις παιδικές ασθένειες, η γραμμή είναι πια εναντίον των ιδιωτικών πανεπιστημίων; Μα, ο Παπανδρέου δεν είχε πει ότι συμφωνούσε να επιτραπεί η ίδρυσή τους; Πάει αυτό, ξεχάστηκε; Μια λάθος σκέψη ήταν, μια ιδέα, μια κουβέντα είπε ο άνθρωπος, μην το πάρουμε σοβαρά; Ή μήπως όχι;

Μήπως ακόμα κατά βάθος είναι υπέρ της δυνατότητας να ιδρυθούν, αλλά θα το δείξει με άλλον τρόπο, να μη φαίνεται ότι συμφωνεί με τη Ν.Δ.; Και με ποιον τρόπο θα το δείξει; Να μας έδινε κανένα σημάδι, κάτι για αναγνώριση, να κρατά ένα λουλούδι, να φορά κίτρινη γραβάτα στην επόμενη παράσταση, να είμαστε προετοιμασμένοι; Κι αν πάλι άλλαξε γνώμη, να το πει, να το αναλύσει, να καταλάβουμε: γιατί την άλλαξε; Άλλαξε ή δεν άλλαξε; Είμαι αφελής μάλλον, δεν έχω μάθει τους κώδικες για να αναγνώσω τα μηνύματα του έργου. Μιλάω ακόμα με ορολογία της πρώτης πράξης, ενώ προχωρήσαμε στην πάροδο, ίσως και την έξοδο. Άσε που νομίζω ότι τα προβλήματα υπάρχουν αυτοτελώς και περιμένουν λύσεις, δεν είναι απλώς σύμβολα στα χέρια των πρωταγωνιστών της πολιτικής, κάπως σαν τα αντικείμενα μιας θεατρικής παράστασης, για να μπορούν να αναμετριούνται με ενδιαφέροντα τρόπο στο αιώνιο παιχνίδι τους. Λες και δεν ζω στην Ελλάδα, βρε παιδί μου, όπου όλα στη θεωρία είναι άλυτα και με πολιτικό κόστος, στην πράξη όμως λύνονται μια χαρά και με κόστος απλώς στην ποιότητα ζωής μας.

Δηλαδή κάτι εντελώς ασήμαντο, που δεν μετράει καθόλου στο ενδιαφέρον έργο της αντιπαράθεσης για την εξουσία. Ε, τα πρώτα εκατό χρόνια είναι δύσκολα, μετά συνηθίζεις.

Συνταγές για τα λιόφυλλα

Φυσικά και κάνουν καλό τα φύλλα της ελιάς! Οι υπεραιωνόβιοι της Κρήτης το ξέρουν εδώ και αιώνες, αλλά δεν το διαδίδουνσκέφτονται και τα ασφαλιστικά ταμεία. Το βασικό όμως είναι με τι τα συνοδεύεις τα φύλλα της ελιάς. Μόνα τους δεν φτάνουν. Χρειάζονται και μερικά άλλα πράγματα να τα συνδυάσεις. Όπως ξέρουν καλά οι μυημένοι, δεν πρέπει να καπνίζεις. Κι έπειτα, καλό είναι το πρωί να ξεκινάς την ημέρα σου νωρίς, να τρως πρωινό χωρίς λιπαρά, λίγες πρωτεΐνες το μεσημέρι, το βράδυ ελαφρά και στη διάρκεια της ημέρας πολλά φρούτα και λαχανικά. Να γυμνάζεσαι λίγο, αλλιώς ούτε ολόκληρο δέντρο δεν σε γιατρεύει. Όχι πρωταθλητισμό σε συνδυασμό με τα λιόφυλλα: ο πρωταθλητισμός φθείρει τον οργανισμό γρηγορότερα. Λίγο κρασί κάνει καλό, όχι πάνω από δύο ποτήρια, και σίγουρα τέσσερις ώρες μετά την ελιά. Τα γλυκά με μέτρο: σε συνδυασμό με την ελιά μπορεί να βλάψουν, αν ξεπερνούν το ένα την ημέρα. Ο καλύτερος συνδυασμός για τα φύλλα της ελιάς περιλαμβάνει μια γενικότερα φιλοσοφημένη στάση στη ζωή, αισιοδοξία, ευγενική συμπεριφορά, κοινωνική συμμετοχή, καλλιέργεια της φιλίας σε όλες τις ηλικίες, ενδιαφέροντα, όχι πολύ τηλεόραση, βόλτες στην εξοχή, ύπνο το μεσημέρι, μπάνια το καλοκαίρι, γενικά στοιχεία ποιότητας ζωής που προτιμούν οι μορφωμένοι. Άρα, το συμπέρασμα: όσο πιο μορφωμένος είναι κάποιος, τόσο μεγαλύτερο καλό του κάνουν τα φύλλα ελιάς. Αλλά δεν μιλάμε για πανεπιστήμια απαραιτήτως- μερικοί υπεραιωνόβιοι στην Κρήτη δεν έχουν πάει πέρα από το Δημοτικό. Και μια λεπτομέρεια: τα φύλλα δεν τα τρως! Το πρωί τα φοράς στο πέτο. Το μεσημέρι τα κοιτάζεις να ασημίζουν, καθώς ξυπνάς από τη σιέστα στη σκιά τους. Και το βράδυ βγαίνεις στον ελαιώνα για να ακούσεις το αεράκι να τα κουνάει ελαφρά.

Ωραία ασημικά

  Ωραία ασημικά δημοπρατεί ο Κρίστις, και τα βλέπουμε κι εμείς με την ευκαιρία. Ίσως να τα ήξεραν μόνο οι βασιλόφρονες, πολύ λίγοι δηλαδή, τώρα τα θαυμάζουμε όλοι. 

Παρακολούθησαν διάφορες ιστορικές στιγμές βεβαίως, αλλά το πιο δραματικό γεγονός του βίου τους ήταν το να βρεθούν να ταξιδεύουν, τα λεπτεπίλεπτα, στοιβαγμένα σε κοντέινερ. Αυτή η λεπτομέρεια δείχνει τη χυδαιότητα με την οποία τα αντιμετώπισε ο τέως, πέρα από τα υπόλοιπα, το όλο ξεπούλημα. Αλλά ας τα χαίρεται όποιος τα πάρει, εμείς έχουμε καλύτερα. 

Έχουμε το Τατόι, το βασιλικό κτήμα, το δάσος, το ανάκτορο, τα γύρω κτίρια. Ένα κομμάτι φύση μέσα στην πυκνοχτισμένη Αττική. Μια σειρά από μοναδικά κτίρια όπου θα μπορούν οι εκδρομείς να κάθονται για ένα τσάι, ένα γλυκό, μετά την περιήγηση ανάμεσα στα πεύκα και την απόλαυση της θέας και του καθαρού αέρα. Θα είναι το πιο όμορφο, το πιο κοντινό, το πιο μοναδικό μέρος για βόλτα όταν φτιαχτούν λίγο τα κτίρια, και δεν θα πειράζει να βλέπεις και κανένα σουβενίρ από τη μη λαοφίλητη δυναστεία στους τοίχους, αν το νοικιάσει ας πούμε κάποιος νοσταλγός. Πες ότι είχαμε τα συμπλέγματά μας, τα απωθημένα μας, τους φόβους μας, τα μπλοκαρίσματά μας ως λαός και κράτος απέναντι στην τοποθεσία αυτή. 

Τώρα που πήραν οι διωγμένοι τα τιμαλφή τους και τα γυάλισαν με μπράσο, κι ήρθαν κι έλαμψαν, και μας έξυσαν λίγο πληγές ζήλειας, τώρα που παίχτηκε και το μονόπρακτο Βουλγαράκη, δεν επήλθε πια η κάθαρση; Δεν είναι καιρός να πιάσουμε κι εμείς να τη γυαλίσουμε, να λάμψει και να αστράψει, η περιουσία η πολυτιμότερη, που δεν μπορεί κανείς να μας την πάρει; 
https://www.tanea.gr/2007/01/26/opinions/analwsima-wraia-asimika/

Το παγωμένο χαμόγελο

Τα πρώτα χρόνια στην πολιτική δεν χαμογελούσε έτσι. Είχε ένα πλατύ χαμόγελο θριάμβου- νέος ωραίος και ελπιδοφόρος, όπως ήταν.

Του έλαχε σε παράξενη εποχή να είναι ο νεώτερος υπουργός Εξωτερικών, έγινε μαθητευόμενος μάγος.

Νόμιζε ότι θα έγραφε νέα βαλκανικά έπη, κατάφερε να ξεσηκώσει συλλαλητήρια, δημιούργησε το «μακεδονικό», έγραψε ένα σωρό σουξέ θα λέγαμε, και ακάθεκτος τα έβαλε με το κόμμα του, έριξε την κυβέρνησή του, έφυγε, έφτιαξε δικό του κόμμα, κινήσεις αυτοκρατορικές, γεμάτες προσβεβλημένο μεγαλείο, ίσως επειδή δεν μπόρεσε να ξεκινήσει τον τέταρτο βαλκανικό πόλεμο, που θα ήταν προάγγελος του τρίτου παγκοσμίου, όπως ονειρεύτηκαν πολλοί μαζί του, πλάι του, παραλλήλως, άνω κάτω και πλαγίως.

Αφότου άρχισε η αργή πολιτική κατηφόρα, άφησε το χαμόγελο σιγουριάς και θριάμβου, φόρεσε άλλο.

Χαμόγελο γλυκό, μικρού παιδιού, αθώο, με στρογγυλά ματάκια, έκπληκτα, αλλά υποταγμένα. Υποταγμένα στη σκληρή πραγματικότητα που αγνόησε τα όνειρά του, έστω κι αν βάρυνε τη χώρα με μυλόπετρες που ακόμα σέρνει κρεμασμένες στον λαιμό της. Όλο και πιο γλυκό το χαμόγελο, όλο και πιο γερμένο παθητικά το κεφάλι, όσο περνούσαν τα χρόνια κι εξαφανιζόταν το κόμμα του, όλο και περισσότεροι κήποι στις φωτογραφίες, παιδιά, σύζυγος, να θυμίζουν ότι τέλος πάντων το αθώο πλάσμα είχε επενδύσει στην πολιτική από γενιά και σόι, δεν μπορούσαν να το αφήσουν έτσι, έπρεπε να το υιοθετήσει κάποιος. Κι άντε τα κατάφερε, ξαναγύρισε στη στρούγκα, με το ίδιο χαμόγελο. Ανταμείφθηκε.

Τώρα ο Αντώνης Σαμαράς λανσάρεται επισήμως υποψήφιος της Ν.Δ. στη Μεσσηνία. Οι κίνδυνοι από τις πολιτικές τρέλες του μάλλον έχουν οριστικά ξεπεραστεί- αν και ποτέ δεν ξέρεις-, ένα μένει να δούμε: Πότε θα σιχαθεί τον εαυτό του να χαμογελά έτσι, πότε θα του ξεφύγουν οι μυτεροί κυνόδοντες στο πλάι...

https://www.tanea.gr/2007/01/18/opinions/analwsima-to-pagwmeno-xamogelo/

Τεμπέλα ζέστη

Όσο  και να θερμαίνεται το θερμοκήπιο, ο χειμωνιάτικος ήλιος έχει ιδιαίτερη χάρη, όταν σε συναντά ασκέπαστο και πιάνει να σε χαϊδεύει σε μαλλιά και κεφάλι. Μια γλύκα, μια νωχέλεια σου κόβει τα πόδια, υπονομεύει την ενέργεια και την ενεργητικότητα, ίσως φέρνοντας εικόνες καλοκαιριάτικης τεμπελιάς. Θες να κλείσεις τα μάτια, νιώθεις πληρότητα, ευτυχία σε πλημμυρίζει. Άραγε το ανθρώπινο γένος θα γίνει πιο τεμπέλικο, τώρα που οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν; Κι αν γίνει, τι είδους τεμπελιά θα ακολουθήσει; Την κακή τεμπελιά, την οκνηρία των θανάσιμων αμαρτημάτων που στηλίτευσε η θρησκεία, ή τη γενναιόδωρη και απολαυστική, τη θεραπαινίδα των Τεχνών που εξύμνησαν οι φιλόσοφοι; Ίσως ο μικρός παγετώνας που πέρασε από τη Γη και ειδικά από την Ευρώπη στα τέλη του Μεσαίωνα, να την οδήγησε σε υπερδραστηριότητα και συνεχείς επινοήσεις. Με το κρύο δεν μπορείς να κάθεσαι, πρέπει να παράγεις ενέργεια, να κινείσαι, να φτιάχνεις σπίτια για να μπαίνεις μέσα, μηχανές που δημιουργούν ζέστη, θερμίδες, που παράγουν γενικώς. Από τον καιρό που πάγωναν τα κανάλια της Ολλανδίας και ο Μπρίγκελ ζωγράφιζε χωριάτες να γλιστράνε στον πάγο, οι Ευρωπαίοι έκαναν πολλά για να ζεσταθούν, και ιδού το αποτέλεσμα! Κατάφεραν να μείνουν χωρίς χιόνι και οι πίστες σκι της Ελβετίας. Αν όμως το κρύο τελειώνει, ίσως τελειώνει και η επινοητική περίοδος της ανθρωπότητας, εκτός κι αν καταφέρει να περάσει σε μια άλλη κλίμακα καύσεων, πιο ήρεμη, αργή, νωχελική, τεμπέλα. Ίσως δημιουργηθεί μια σωτήρια για τον πλανήτη τάση, να μην είναι τόσο δραστήριοι οι άνθρωποι, να ηρεμήσουν λίγο. Θα μου πείτε, εδώ σταμάτησαν οι αρκούδες να κοιμούνται τον χειμώνα, θα νυστάξουν οι άνθρωποι; Κι όμως, η ζέστη έχει κάτι το χαυνωτικό.

Μπορεί εξάλλου να τελειώνει η εποχή του ανθρώπου, να αρχίζει η εποχή της αρκούδας... Ποιος ξέρει;

https://www.tanea.gr/2007/01/16/opinions/analwsima-tempela-zesti/

Παραγνωρισμένοι θησαυροί

Κάτω  από το πρόχειρα ριγμένο τσιμέντο, σε μια ρωγμή, εμφανίζεται το παλιό καλντερίμι του δρόμου.

Κάποτε ήταν η λεωφόρος επικοινωνίας με τα παράξενα ορεινά χωριά του Πηλίου.

Πέτρες που στρογγύλεψαν και λειάνθηκαν σαν βότσαλα από το περπάτημα στιβαρών ζώων επάνω τους, για χρόνια, χωμένες στη γη, ταιριασμένες, με τέχνη και υπομονή και ανυπολόγιστες εργατοώρες. Θα μπορούσε να είναι το διασημότερο αξιοθέατο της Θεσσαλίας. Θα άξιζε να σκύβουν πάνω του οι φοιτητές από τον Βόλο και να μελετούν, να αποτυπώνουν, να αποκαθιστούν, να κάνουν πάρτι με συναδέλφους τους Ευρωπαίους, να προσκαλούν των άλλων ηπείρων θαυμαστές. Τώρα που το περπάτημα αναγνωρίζεται σαν καλύτερη άσκηση, ποιος δεν θα ήθελε να κάνει βόλτα στο χειροποίητο αυτό δίκτυο, στο έργο τέχνης που βυθίζεται στα μυστικά της ωραιότερης μεσογειακής φύσης; Υπάρχουν ακόμα ένα σωρό πετρόχτιστα καλντερίμια, αχάλαστα, και το μόνο που περιμένουν είναι μια ταμπελίτσα και λίγη καθοδήγηση, να μη χάνεται ο περιπατητής. Αλλά μοιάζει τόσο δύσκολο να γίνει. Πόσα χρόνια πρέπει να περάσουν μέχρι να ξεχάσουν οι ντόπιοι τη σκληρή εποχή της αναγκαστικής χρήσης τους και να καταλάβουν τι μπορούν να κερδίσουν από τη σημερινή, την τουριστική πολυτέλεια; Ακόμα τα χαλάνε για ελάχιστο όφελος, για να περάσει ένα τζιπ μέχρι το σπίτι τους, για να ανοίξουν αγροτικό δρόμο. Οι κρατικές υπηρεσίες πρώτες και καλύτερες είχαν ξεκινήσει την καταστροφή, θα πρέπει πια να σπεύσουν να επανορθώσουν. Είναι σαν να κρύβουν στο κελάρι ένα θησαυρό και να βαριούνται να πάνε να τον ανεβάσουν επάνω. Νέο έτος, νέος νομάρχης, εύχομαι στο Πήλιο να εκτιμήσει τον εαυτό του, επιτέλους, να φροντίσει τους θησαυρούς του. Να καταφέρουμε κι εμείς, μια φορά, να ξεκινήσουμε για ένα μέρος με τον χάρτη και να φτάσουμε χωρίς να χαθούμε στον δρόμο...