Ο δικός μας Νίκος Μπελογιάννης

Στο σχολείο μας κάναμε κάθε χρόνο αποχαιρετιστήρια γιορτή για τις μαθήτριες που τέλειωναν την Έκτη Γυμνασίου, την ετοίμαζε κυρίως η Πέμπτη. Όταν ήταν η σειρά μας ως Πέμπτη, κι όπως κάθε φορά, γκρινιάζαμε που δεν θα είχαμε αγόρια στη γιορτή, μας υποσχέθηκε ο γυμνασιάρχης μας ότι θα έφερνε τον ανιψιό του, που έμενε σπίτι του.

Ο γυμνασιάρχης μας ήταν ο Πλάτων Σωτηρίου. Σύζυγος της Διδώς Σωτηρίου, ο «θείος Πλάτων» της Άλκης Ζέη, ο δίδυμος αδερφός της μητέρας της. Δεν ξέραμε τότε τόσες λεπτομέρειες, μόνο ότι ήταν ο πιο γλυκός, ο πιο σοφός, ο πιο αγαπημένος καθηγητής, πράος, γενναιόδωρος, που μας πείραζε με το λεπτότερο χιούμορ. Έπρεπε να πάρει σύνταξη, μας έλεγε, αλλά έμενε ακόμα λίγο στο πόστο, για να φύγει μαζί μας, έλεγε, όταν θα τελειώναμε κι εμείς.

Δεν ξέραμε ούτε ποιος ήταν ο ανιψιός του. Ούτε όταν ήρθε στη γιορτή μάθαμε. Ήταν χούντα τότε. Πολλά χρόνια μετά, όταν διάβασα τα βιβλία της Διδώς Σωτηρίου και της Άλκης Ζέη, γνώρισα στον ‘Ρήγα’ τον Νίκο Μπελογιάννη, έκανα τη σύνδεση, συνειδητοποίησα την ιστορία του και το βάρος του ονόματος που κουβαλούσε.  Κι έψαχνα να δω σε ποιον έμοιαζε, όπως όσοι τον γνώριζαν φαντάζομαι.

 Τον θυμάμαι ένα βράδυ στο σπίτι της Διδώς, όπου χαϊδευτικά την πείραζε κι αγαπησιάρικα μιλούσε για κείνη και για τη μητέρα του. Είχαμε γελάσει πολύ. Τελευταία φορά τον είδα πέρσι, σ’ ένα ΚΤΕΛ, όπου φευγαλέα χαιρετιστήκαμε  τότε σκέφτηκα ότι αν συναντιόμασταν ξανά θα χαιρόμουν την πραότητα, το χιούμορ, τη σοφία και γλυκύτητα που μετέδιδε. Έμοιαζε στον θείο του τελικά, τον εξ αγχιστείας θείο Πλάτωνα,  ας μην είχε τα χαρακτηριστικά του. Ήταν ο Μπελογιάννης της δικής μας γενιάς, η οποία  έχει το προνόμιο ακόμα να ζει σε μια μακριά ειρήνη και δεν χρειάζεται έπη και ήρωες. Δεν της λείπουν τα θέματα για ανάλυση και περιγραφή, ούτε οι αφορμές για δυστυχία, και απελπισία, έχει δουλειά να κάνει για να τα καταλάβει, να αναλύσει, να βρει τα βάρη που κουβαλάει στην ψυχή της από τα ονόματα και τους ηρωισμούς της προηγούμενης με τους πολλούς νεκρούς και τους πολέμους. Μετά τον πόλεμο, όπως λέει και το τραγούδι, έχεις να συνάψεις ειρήνη, κι εκεί είναι οι δαντέλες και οι αποχρώσεις και οι σπάνιες, οι πολύπλοκες αρετές που θέλουν  καθημερινή δύναμη, θάρρος, επεξεργασία και προσήλωση.