Το προνόμιο των φίφτυς

Το προνόμιο των φίφτυς

Καμιά φορά ζηλεύω την κατάσταση στην οποία βρέθηκαν οι γονείς μου όταν παντρεύτηκαν στην Αθήνα κι έψαχναν να βρουν σπίτι, στη δεκαετία του 50. Αυτό το μηδέν από το οποίο ξεκίνησαν, όπως συνήθιζαν να μας λένε αργότερα, αναπολώντας τη νεότητά τους και τα επιτεύγματα της. Είχε τελειώσει ο πόλεμος, είχε τελειώσει και ο εμφύλιος, κι όλα ξανάρχιζαν και θα μπορούσαν, τότε, να έχουν γίνει αλλιώς, να έχουν γίνει καλύτερα, ή ακόμα και να έχουν γίνει και χειρότερα, αλλά έγιναν όπως έγιναν, όπως τα ξέρουμε τώρα πλέον.

Πώς ήταν εκείνο το μηδέν; Μια πόλη που έσφυζε από ζωή, που ουσιαστικά δεν χωρούσε τους κατοίκους της. Κατέβαιναν στην Αθήνα νέοι κατά κύματα, και δεν είχαν πού να μείνουν, τα νοίκια πανάκριβα, τα σπίτια παλιά, χωρίς θέρμανση, οι σπιτονοικοκυραίοι ζητούσαν ένα χρόνο μπροστά σε λίρες Αγγλίας. Πού τις έβρισκαν τις λίρες, χρυσές εννοείται, δεν έχω καταλάβει,  δεν θυμήθηκα ποτέ να ρωτήσω τους γονείς μου.

Φαινόταν η πορεία της πόλης, δεν θα μπορούσε να παραμείνει όπως ήταν, όλος εκείνος ο κόσμος έπρεπε να στεγαστεί, και ποιος δεν θα ερχόταν στην πρωτεύουσα; Όχι μόνο όσοι ψάχναν για δουλειά, όχι μόνο οι νέες οικογένειες που γίνονταν επιτέλους από άντρες που είχαν χάσει χρόνια και χρόνια στον πόλεμο και στις αιχμαλωσίες, αλλά και οι κατατρεγμένοι της επαρχίας, όλοι εδώ θα έμεναν. Θα γκρεμίζονταν με χαρά, με ανακούφιση, τα ωραία παλιά σπίτια που δύσκολα ζεσταίνονταν, δύσκολα μοιράζονταν και δύσκολα συντηρούνταν, θα υψώνονταν παντού οι ομοιόμορφες, φωτεινές, καινούργιες, και δίκαιες με κάποιο τρόπο, πολυκατοικίες για να στεγαστούν όλοι. Και χώρεσαν και περίσσεψαν, και στρίμωξαν παραπανίσια διαμερίσματα και μαγαζιά, λες και για πάντα θα αυγάτιζαν, και δεν θα κοβόταν το φως από το στενά όσο τα χτίζαν. Η ανάγκη των φίφτυς έγινε συνήθεια κέρδους στα σίξτις και τα σέβεντις κι οι αγαπημένες πολυκατοικίες μισήθηκαν όσο τίποτε. Τα βάζουμε τώρα με τον Καραμανλή που επέτρεψε την αντιπαροχή και ‘κατέστρεψε την Αθήνα’, ή με τους μετανάστες που ‘υποβαθμίζουν τις συνοικίες’ οι οποίες ήταν τόσο προσεγμένες πριν…

Βρισκόμαστε πάλι σε ένα σημείο που μοιάζει με μηδέν, πολύ διαφορετικό αυτή τη φορά.  Είναι πιο περίπλοκα τα πράγματα, είμαστε όλοι μαζί, με την πόλη στα χέρια, σε ένα σημείο εκκίνησης, που μπορεί να γίνει και σημείο εξαφάνισης της.