Μεταμοντέρνος αιώνας

Από το 1864, την εποχή του Αμερικανικού Εμφύλιου, είχε να γίνει αυτό. Να καλέσει ο πρόεδρος το λαό σε ημέρα νηστεία και προσευχής με σκοπό τη νίκη κατά της τρομοκρατίας και ευόδωση της εκστρατείας. Η Γερουσία και η Βουλή των Αντιπροσώπων καλούν τον πρόεδρο Μπους να ορίσει μια τέτοια εθνική ημέρα για να προσευχηθεί ο λαός και μάλλον θα τους κάνει τη χάρη, αφού κι αυτός είναι θρήσκος κι αφοσιωμένος. Κι έτσι θα επιστρέψει η Αμερική στον προπερασμένο αιώνα και θα πληρεί ακόμα πιο ξεκάθαρα την εικόνα των Σταυροφόρων που εισβάλλουν στην Ανατολή. Θα διευκολύνει την αντίληψη μας για τον πόλεμο που ξεκίνησε, γιατί αυτή η ιστορία με το πετρέλαιο δεν είναι πειστική. Απευθύνεται σε ανθρώπους που τους έχει καταστρέψει η λογική και η πεποίθηση ότι όλα τα κυβερνά το χρήμα, ενώ υπάρχουν αξίες μεγαλύτερες, η εξουσία ας πούμε, η αίσθηση του μεγαλείου, της ηγεμονίας, της εκδίκησης. Πόσες αυτοκρατορίες δεν καταστράφηκαν επειδή δεν θέλησαν να κοιτάξουν τα οικονομικά συμφέροντα τους; Ο πόλεμος του Μπους έχει αρχίσει να κοστίζει περισσότερο από όλα τα κοιτάσματα πετρελαίου της γης. Καιρός λοιπόν να καταλάβουμε όλοι ότι πολεμά για κάτι σημαντικότερο από τα πετρέλαια, για ένα πάθος, για μια επιβεβαίωση. Θα πρέπει να διαβάσουμε ξανά μεσαιωνική Ιστορία, θρησκευτικούς πολέμους, Εκατονταετή και Τριακονταετή, δεν αρκεί  η μελέτη του σύγχρονου κόσμου, του εικοστού αιώνα. Κι αυτό που θα προκύψει, σύνθεση εγωισμών, θρησκειών και εξελιγμένων τεχνολογιών, θα είναι κάτι που δεν έχουμε ξαναδεί ποτέ όπως είπε ο Ράμσφελντ, κάτι πασίγνωστο και πανάρχαιο σαν το μίσος και το θάνατο, που αιώνες οι άνθρωποι προσπαθούν να ξεπεράσουν.

Δώρα για τους αριστούχους

Θυμάστε τον Ρομπέρτο Μπενίνι στην απονομή των Όσκαρ; Είχε ευχαριστήσει τους γονείς του για "το δώρο της φτώχειας" που του είχαν κάνει. Μόνο οι πολύ στερημένοι μπορούν να αγωνιστούν αρκετά σκληρά, για να φτάσουν ψηλά, εννοούσε. Τα παιδιά των μεταναστών πολύ συχνά διαπρέπουν στα σχολειά μας, επειδή τους χάρισαν κι οι δικοί τους γονείς τη φτώχεια. Αγωνίζονται σκληρά για να ξεφύγουν, να σπουδάσουν, να γνωρίσουν καλύτερη ζωή.  Κι έτσι κάθε χρόνο έχουμε την ίδια ιστορία, να είναι αριστούχοι και να δικαιούνται να κρατήσουν τη σημαία στην παρέλαση, αλλά να αντιδρούν κάποιοι γονείς άλλων παιδιών,  που δεν τα θεωρούν Έλληνες, κι ας μετέχουν της ημετέρας παιδείας. Πώς να χάσουν οι άνθρωποι την ευκαιρία να κάνουν κι αυτοί ένα ακόμα δώρο στα προνομιούχα παιδιά; Γιατί η φτώχεια από μόνη της δεν αρκεί. Μερικά ψυχικά τραύματα είναι ότι χρειάζεται για να πλουτίσει και να βαθύνει η γνώση και η καλλιέργεια μιας παιδικής ψυχής. Έτσι διδάσκονται για τα καλά την ανελέητη πλευρά της ελληνικής πραγματικότητας αυτά τα παιδιά, που δεν καταλαβαίνει από προσόντα, βαθμούς και επιδόσεις, έχει άλλα κριτήρια, άσχετα τελείως με την αξιοκρατία. Η προσγείωση που περιμένει τους άλλους καλούς μαθητές μόλις πάρουν το πτυχίο τους, εδώ προσφέρεται εγκαίρως για να βαθύνει τη γνώση του κόσμου και να ενισχύσει τις άμυνες ή τις ευαισθησίες. Τα παιδιά αυτά θα μεγαλώσουν με διπλά δώρα, από τη μία η φτώχεια που τους προσέφεραν οι γονείς, από την άλλη η αδικία που τους προσφέρουν οι γονείς των συμμαθητών τους. Όσα καταφέρουν λοιπόν  να επιβιώσουν, θα διαπρέψουν σίγουρα, αφού θα είναι προικισμένα πολλαπλώς. 

Aπευθείας μετάδοση

 Στο σπίτι μας έχουμε δύο νέες αφίξεις. Ένα κουτάβι που μαζέψαμε σπ' το δρόμο και τον πόλεμο στο Ιράκ. Το κουτάβι στις εφημερίδες και ο πόλεμος στην τηλεόραση. Όλη τη μέρα ανοιχτή πλέον, καθότι μας παρέχει την αυταπάτη ότι παρακολουθούμε από κοντά τα γεγονότα. Φωνές βραχνιασμένες, που ενίοτε ακούγονται σα να μιλάνε ξένη γλώσσα, συνοδεύουν εικόνες εντελώς άσχετες που επαναλαμβάνονται ξανά και ξανά χωρίς λεζάντα, το περίγραμμα ενός θόλου στο νυχτερινό ορίζοντα, αστέρια κινούμενα, ύστερα γκρο πλαν από πιλότους που ετοιμάζονται να μπουν στους θαλαμίσκους. Από το πρωί ανοίγει το κουμπί κι η φωνή ξεχύνει την αγωνία της στην καθημερινότητα μας. Δεν μπορούμε να πλύνουμε ένα φρούτο και να μην ακούσουμε ένα διάγγελμα, ή να απαντήσουμε στο τηλέφωνο και να μην απαντάει μαζί μας και ο ανταποκριτής στη Βαγδάτη. Παρόλο που ξέρουμε πόσο καλά ελέγχεται στρατιωτικά και κεντρικά η ροή των πληροφοριών, παρόλο που με δυσκολία ακούμε, κι ούτε μπορούμε να βγάλουμε συμπέρασμα από όσα μας λένε οι ανταποκριτές, αφήνουμε αυτή τη φασαρία ανεξέλεγκτη, σε ένδειξη συμπαράστασης ίσως στον άμαχο πληθυσμό του Ιρακ, που δεν θα ξέρει πώς να φυλαχτεί από τις βόμβες. Η ρουτίνα μας πάσχει από κατάθλιψη, μοιάζουν χωρίς νόημα οι συνήθειες μας. Τα παιδιά μου ζηλεύουν τους μεγάλους του Γυμνασίου, που βγήκαν στους δρόμους και χοροπηδούν σαν αγαναχτισμένα πιθηκάκια. Ο ανθρώπινος πολιτισμός, που θάπρεπε να μαθαίνουν, τους φαίνεται ανούσιος. Ευτυχώς μας βάζει το κουτάβι σε σειρά, θέλει συνεχώς φροντίδα. Αν ήταν αρσενικό θα κινδύνευε να ονομαστεί Σαντάμ ή Μπους, αλλά τη γλύτωσε, είναι θηλυκό και έχει εξασφαλίσει την αμνησία

Η Ραχήλ

Μαζί με έναν ηγέτη της Τζιχάντ, ένα αγόρι δεκατριών χρόνων κι ένα μωρό κοριτσάκι, σκοτώθηκε και η Ραχήλ στη Γάζα. Ακτιβίστρια Αμερικάνα, είκοσι τριών χρόνων, που το παράκανε στον ακτιβισμό. Έφτασε στο σημείο να πάει να ξαπλώσει μπροστά σε μια μπουλντόζα που ετοιμαζόταν να γκρεμίσει το σπίτι του ηγέτη της Χαμάς, ή του γείτονα του ηγέτη της Χαμάς, ή της θείας του γείτονα, δεν έχει μεγάλη σημασία. Η Ραχήλ, με το εβραϊκό όνομα λοιπόν, διότι στην Αμερική όπως ξέρετε δίνουν συχνά εβραϊκά ονόματα στα παιδιά τους, κι έχουν αδυναμία στο όμορφο όνομα Ραχήλ, που μεταφράζουμε Ρέιτσελ, σα να μην το έχουμε ξαναδεί, η Ραχήλ δεν το φανταζόταν ότι η μπουλντόζα δεν θα σταματούσε. Δεν είχε καταλάβει πως οι οδηγοί αυτών των οχημάτων που γκρεμίζουν σπίτια στους καταυλισμούς, έχουν ξεπεράσει πολλά πράγματα και όρια και δεν καταλαβαίνουν τι θα πει Αμερικανός υπήκοος που δεν πρέπει να σκοτωθεί με τους ντόπιους. Κι έτσι τους έμπλεξε άσχημα τους ανθρώπους και τώρα θα πρέπει να ζητάνε συγγνώμη από τους γονείς της και την κυβέρνησή της και να λένε ότι επρόκειτο για ατύχημα. Και στην πατρίδα της θα προβληματιστούν πολλοί για το πού σταματά η αξία της ζωής ενός Αμερικανού υπηκόου και πού αρχίζει η ευκολία με την οποία μια μπουλντόζα μπορεί να συνθλίψει άνθρωπο, ακόμα κι αν είναι Αμερικανός υπήκοος με όνομα εβραϊκό. Σα να τους βλέπω τώρα, αυτούς που την κατηγορούν ότι πήγε και μπλέχτηκε σε ιστορίες που δεν την αφορούσαν, και άλλους που σωπαίνουν, γιατί κάτι δεν κολλάει με όσα πιστεύουν για ελευθερίες και δημοκρατίες και άξονες του κακού.

Γλέντησε η Αθήνα;

 Θα γλέντησε. Οι δρόμοι ήταν γεμάτοι πατημένες σερπαντίνες χτες το βράδυ. Από πού είχε περάσει το γλέντι; Το Σάββατο τα ψάχναμε στο Κολωνάκι με το πρόγραμμα στο χέρι. Φυσούσε γνήσιος βοριάς κι είχε ένα κάποιο νόημα αντίστασης να επιμένεις. "Πού είναι βρε παιδιά ο Σαββόπουλος, πού τραγουδά;" Τέλειωσε πριν καταφέρουμε να φτάσουμε. Δεν θάπρεπε να αργούν όλα λιγάκι; Την Κυριακή γλύκανε ο ουρανός, κυνηγούσαμε το αερόστατο στον πεζόδρομο της Αεροπαγίτου. Το είδαμε κάποια στιγμή από μακριά, φούσκωσε, μεγάλωσε, αλλά μέχρι να φτάσουμε είχε μαραγκιάσει πάνω στο πλακόστρωτο. Ώσπου να το αποφασίσουμε ότι δεν θα πετάξει, είχαν πετάξει οι πολύτιμες στιγμές που χόρεψε το γαϊτανάκι κι έπαιξε η φιλαρμονική. Προλάβαμε να τους δούμε, με τα ωραία τους καπέλα, να μπαίνουνε στα πούλμαν και ν' απομακρύνονται. Βιαστικά βιαστικά, ίσως τους περιμέναν για φαί. Τρεις ωραιότατοι νέοι σε ξυλοπόδαρα πέρασαν  ανάμεσα στο πλήθος. Σαν θυμωμένοι ήταν, ποιος ξέρει για ποιο λόγο. Ο κόσμος συνέχισε να μαζεύεται και να σκορπίζει, πρώτη φορά μαζεύτηκαν τόσοι άνθρωποι στην περιοχή, ντόπιοι μάλιστα, Αθηναίοι που δεν ξεκουνάνε από τα σπίτια τους να βρεθούνε σε δημόσιο χώρο εύκολα, κι είχαν μείνει με την προσδοκία μετέωρη. Η γιορτή το είχε σκάσει πριν την δουν καλά καλά, αλλά κι αυτοί με τα σκούρα ρούχα, σοβαροί, επιφυλαχτικοί, σφιγμένοι, πού πήγαιναν στην Αποκριά; Μόνο κάτι πιτσιρίκια είχαν ντύσει με πολύχρωμα σατέν και προσπαθούσαν να τα εμποδίσουν να λερωθούν. Πόσο μακριά είναι η Πάτρα, η τέχνη που έχουν να γλεντάνε, να σε κάνουν να  ανοίγεσαι, να συμμετέχεις.  Μεσημέριασε κι ήρθε σωτήρια η πείνα να μας βάλει στη γνωστή κατεύθυνση.