Κυριακή 6 Οκτωβρίου 1996

Ακρίτες του πολιτισμού

 Oι τσιγγάνοι δεν φεύγουν από τις χωματερές. Στα Άνω Λιόσια ζουν εκεί γύρω και περνούν ώρες σκαλίζοντας στη χωματερή, όπως σκαλίζει κάποιος τη σπηλιά των θησαυρών, ή έναν αρχαιολογικό χώρο απ’ όπου πολλοί επέρασαν και μήπως δεν επέρασαν πολλοί από τα σκουπίδια; Βρίσκουν εκεί πράγματα που ακόμα κάτι αξίζουν κι επιπλέον υλικά που υποτίθεται ανακυκλώνονται: χαρτί, γυαλί, ξύλο, αλουμίνιο. Καθημερινώς καθαρίζουν από τα σκουπίδια ό,τι μπορεί να χρησιμοποιηθεί, αλλά κανένας δεν τους απονέμει οικολογικά συγχαρητήρια, κανένας δεν μετράει τον όγκο της δουλειάς τους, κανένας δεν υπολογίζει πόσο πιο γρήγορα θα είχε μπουκώσει η χωματερή αν δεν υπήρχαν αυτοί να την ξαλαφρώνουν. Αντίθετα μάλιστα. Η παρουσία τους είναι ανεπιθύμητη επισήμως και οι εργαζόμενοι στα απορριμματοφόρα κατεβαίνουν σε απεργία για να τους διώξουν. Προστασία του χώρου της χωματερής ζητούν οι εργαζόμενοι, να μην πλησιάζουν οι τσιγγάνοι, να επιβλέπεται η απόρριψη από την αστυνομία.

Είναι η δεύτερη φορά που οι εργαζόμενοι στα απορριμματοφόρα ζητάνε έλεγχο της χωματερής. Απορεί κανείς. Τι τους νοιάζει αυτούς; Τι τους πειράζει να τριγυρίζουν στα σκουπίδια οι τσιγγάνοι; Δικά τους είναι, στο κάτω- κάτω της γραφής; Και γιατί να κάθονται να τσακώνονται μαζί τους μέχρι που έρχονται στα χέρια; Μήπως προσβάλλονται από τη διαπίστωση ότι αυτά που οι ίδιοι μεταχειρίστηκαν σαν σκουπίδια έρχονται κάποιοι άλλοι και τα ανακατεύουν μπερδεύοντας τις χρήσεις και τις έννοιες;

Είναι σοβαρός λόγος αυτός αλλά δεν είναι ο μόνος.

Πριν από ένα χρόνοι οι εργαζόμενοι στα απορριμματοφόρα ζήτησαν αστυνομική προστασία της χωματερής. Να φρουρούνται τα σκουπίδια, λες και είναι η σπηλιά του Αλή- μπαμπά, το μνημείο του Αγνώστου Θησαυρού, τέτοια πράγματα. όμως η αστυνομία που μάλλον δεν συμμερίζεται ακόμα το πνεύμα αυτό, δεν ανταποκρίθηκε στο μέγεθος της ανάγκης. Μέχρι και ιδιωτική αστυνομία τους σύστησε, λέει, να χρησιμοποιήσουν. Να φρουρούν σεκιουριτάδες τα υψηλά μας απορρίμματα, για φανταστείτε.

Αλλά δεν θα φρουρούν τα απορρίμματα μονάχα. Θα φρουρούν το υψηλόφρον πνεύμα του τρομερού μας πολιτισμού που πετάει τα καλύτερα του πράγματα χωρίς να ρίχνει μια ματιά οίκτου ή συμπάθειας, το ανέμελο φρόνημα μας θα φρουρούν, που ξαλαφρώνει με τόση άνεση από ό,τι το βαραίνει. Το μνημείο του μέλλοντος μας θα φρουρούν, και δεν θα κρατήσει και πολύ η μίσθωσή τους διότι χωρίς την πρωτόγονη ανακύκλωση των τσιγγάνων θα γεμίσει ταχύτατα η χωματερή και σύντομα θα πρέπει να τρέχουν στις εθνικές οδούς που θα κλείσουν οι κάτοικοι των περιοχών όπου θα σχεδιάζονται οι καινούργιες. Αγρια πράγματα θα γίνονται και βίαια, αλλά εμείς οι πολίτες θα μπορούμε να συνεχίσουμε να πετάμε ό,τι θέλουμε ατιμωρητί, αφού θα επαγρυπνούν ιδιωτικοί και δημόσιοι αστυνόμοι.

Ίσως η καθαρότητα των σκουπιδιών να μην είναι το μόνο κίνητρο της διαμαρτυρίας των εργαζομένων. Πρέπει και η καθαρότητα της συνείδησης τους, αφού φοβούνται καθώς ρίχνουν τα σκουπίδια μήπως σκοτώσουν κανέναν από τους ανθρώπους που ψάχνουν, πλακώνοντας τον. Τον Ιούλιο εξαφανίστηκε μια Τσιγγάνα από αυτές τις σκουπιδομαζώχτρες και ο καθένας μπορεί να φανταστεί έναν φριχτό τρόπο θανάτου. Οι άνθρωποι αυτοί, οι οδηγοί, δίνουν μάχη στα σύνορα του πολιτισμού μας για να μπορούμε εμείς να συνεχίσουμε να πετάμε σκουπίδια με την ίδια ακαταστασία και ο δήμαρχος μας να μαζεύει με ακόμα μεγαλύτερη. Είναι οι ακρίτες του πολιτισμού μας.

Τέλος πάντων, ο νέος υπουργός Δημόσιας Τάξης υποσχέθηκε περίφραξη και φύλαξη του χώρου και η απεργία ματαιώθηκε, αλλά θα του πρότεινα κάτι άλλο επειδή είναι άνθρωπος λογικός. Να παράσχει αστυνομική προστασία και στο άλλο στρατόπεδο, στους Τσιγγάνους δηλαδή. Να τους επιτρέψει  με επίβλεψη για τη σωματική τους ασφάλεια, την πρωτογενή εργασία που κάνουν στη χωματερή, διότι πολύ σύντομα θα τη στερηθούμε αν σταματήσει. Περιμένοντας να αφήσει ο δήμαρχος τις βιτρίνες και να ασχοληθεί με τα σκουπίδια, να βάλει παντού κάδους ανακύκλωσης, να εγκαταστήσει συστήματα διαχωρισμού στην πηγή, δεν φτάνει, όχι η χωματερή των Άνω Λιοσίων, αλλά ούτε δέκα τέτοιες να χωρέσουν την αποσύνθεση των περιττών μας πραγμάτων χωρίς την τσιγγανική παρέμβαση.

Πόσο δύσκολο να γίνει το προσωπικό, πολιτικό.

Τη νύχτα που έφτασε ο Καραμανλής στο Ελληνικό να αναλάβει τα ηνία της χώρας που είχε βρεθεί στο χείλος του γκρεμού, πενήντα χρόνια πριν, δεν...