Χιονίζει ήσυχα, ή μήπως ανήσυχα;

Για το βιβλίο του Δημήτρη Ψυχογιού «Χιονίζει ήσυχα στις Αγριόλευκες», η Καλλιόπη Ρουσομάνη, συνάδελφος του συγγραφέα ως φυσικός, αλλά και ως γραφιάς, μου έστειλε ένα κείμενο που θα ήθελα να δημοσιεύσω σε εφημερίδα αν ήμουν ακόμα κάπου συντάκτης ύλης, συνεργάτης κλπ. Αλλά αφού δεν είμαι πια κάτι απ' όλ' αυτά, το βάζω εδώ:

 "Ο τίτλος "Χιονίζει ήσυχα στις Αγριόλευκες" πρόκειται να αποδειχθεί παραπλανητικός. Το παραπλανητικό του στοιχείο δεν βρίσκεται στο «χιονίζει», αλλά στο «ήσυχα». Μας μπερδεύει το «ήσυχα» στον τίτλο του βιβλίου, πράγμα που, θέλω να πιστεύω ότι δεν είναι στις προθέσεις του συγγραφέα. Απλώς εμείς οι άνθρωποι είμαστε όντα που έχουμε την τάση να επεκτείνουμε τις έννοιες και πέρα από τις προτάσεις όπου εμφανίζονται. Δεν αρκούμαστε στο να φαντασθούμε ένα χειμωνιάτικο τοπίο όπου το χιόνι πέφτει απαλά και ήσυχα πάνω σε κάθε μικρή ή μεγάλη επιφάνεια, στέκεται και συσσωρεύεται σε κάθε γωνία και γραμμή του τρισδιάστατου χώρου μας. Φανταζόμαστε ότι τα πάντα είναι  ήσυχα στις Αγριόλευκες και τα πέριξ αυτής. Όμως αυτό δεν αληθεύει γιατί το Πήλιο είναι ένα βουνό όπου συναντώνται διαφορετικοί κόσμοι, με άλλους φυσικούς νόμους, άχρονος ο ένας ο αλλόκοτος, ο παράξενος, εν χρόνω ο άλλος, ο ανθρώπινος, ο οικείος, ο προβλέψιμος. Και στο όριο των δύο κόσμων οι ονειροφύλακες αυτοί που μπορούν να παρεμβαίνουν στα όνειρα των ανθρώπων ώστε αυτά να γίνονται τροφή για τα όντα του άλλου κόσμου, τους ονειροτρόφους, παρεμβαίνοντας έτσι και στις ζωές τους.

Λογοκρισία ονείρων; Σύμφωνα με μια δική μου ερμηνεία, ναι. Τέλος στη πεποίθηση ότι τα όνειρα είναι προσωπική υπόθεση του ονειρευόμενου. Τα όνειρα των ανθρώπων είναι τροφή για τα όντα ενός άλλου κόσμου και άρα δημόσιο αγαθό στον κόσμο αυτό, και ως δημόσιο αγαθό, οφείλουμε να το σεβασθούμε. Αλλιώς θα υποστούμε τις κυρώσεις των διακοσμικών κανόνων. Αυτό ακριβώς συνέβη σε ορισμένους από τους πρωταγωνιστές του μυθιστορήματος. Έτσι το βιβλίο μπορεί να εκληφθεί και ως μια προειδοποίηση για όσους πιστεύουν ότι μπορούν να ονειρεύονται χωρίς συνέπειες. Ίσως αυτό να ακούγεται πολύ αντιδημοκρατικό και περιοριστικό για την ελευθερίας μας, ωστόσο θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι η ελευθερία έχει και μια εσωτερική πηγή η οποία αν δεν ανοίξει, θα παραμείνουμε δέσμιοι σε έναν κατά τα άλλα ελεύθερο κόσμο. Εν ολίγοις υπάρχουν όνειρα και όνειρα, άλλα σε σκλαβώνουν και άλλα σε ελευθερώνουν.

            Παράξενος μύθος! Στα όρια του πραγματικού με το φανταστικό, μίγμα δυνατής και μη-δυνατής εμπειρίας. Και ο αναγνώστης απορεί με το πως οι ήρωες του μύθου, άνθρωποι του δικού μας Unwelt, εμπλέκονται σε περιπέτειες που παραβιάζουν θεμελιώδεις νόμους της φύσης, όμως παρασύρονται όλο και πιο βαθιά στο παράλογο γιατί τους καθοδηγεί η επιθυμία, το πάθος, ο εγωισμός και σε μερικές ίσως περιπτώσεις η απλή περιέργεια. Απορεί, αλλά δεν ανησυχεί. Ο μυθοπλάστης με δεξιοτεχνία επεκτείνει τη γλώσσα πέρα από τα όρια του κόσμου μας, ώστε οι αλλόκοτες περιπέτειες των ηρώων του να εξελίσσονται «ήσυχα», σχεδόν «φυσιολογικά» και σίγουρα διασκεδαστικά.

            Αυτά όλα βέβαια δεν συμβαίνουν οπουδήποτε. Συμβαίνουν στο Πήλιο και οι εξελίξεις δρομολογούνται γύρω από τη Δράκεια, την έδρα των ονειροφυλάκων. Ο μύθος είναι επίσης και ένα ευχάριστο ταξίδι στο Πήλιο τόσο που δεν είμαστε βέβαιοι αν οι πραγματικές επιδιώξεις του συγγραφέα ήταν ο μύθος ή μια ξενάγηση με αφορμή τον μύθο. Αλλά αυτό δεν έχει και μεγάλη σημασία. Σημασία έχει το ότι αυτός ο μύθος πλάστηκε για να ταιριάζει στο Πήλιο από κάποιον που γνωρίζει αυτό το βουνό πολύ καλά, και που φαίνεται να το καταλαβαίνει κιόλας!

            Ένα ταξίδι στο Πήλιο είναι πάντα μια ευχάριστη εμπειρία. Αρκεί να μη συναντήσει κανείς τη Μαρία Σπηλιάδη. Η Μαρία Σπηλιάδη είναι το μοιραίο πλάσμα του Πηλίου. Κορίτσι για πάντα, γοητευτικό και ακατανίκητο, παρασύρει τα θύματα της μέχρι την τελική καταστροφή. Βέβαια διαλέγει τα θύματα, μόνο που δεν είμαι απόλυτα σίγουρη για το κριτήριο της επιλογής της. Είναι η περισσή ματαιοδοξία τους, η επιρρέπεια τους σε σχέση με την πολλά υποσχόμενη ομορφιά της;

            Αγαπητέ επισκέπτη του Πηλίου, αν τύχει και ο νους σου περάσει στην άλλη διάσταση και σε αφήσει να δεις μια νεαρή δυναμική γυναίκα να τριγυρνάει στα Χάνια με φούστα και πάνινα παπούτσια καλό θα ήταν να την αποφύγεις. Αν και πολύ φοβάμαι ότι αν την δεις τότε είναι ήδη πολύ αργά…

            Κατά τα άλλα «Χιονίζει ήσυχα στις Αγριόλευκες» μόνο για τους ανυποψίαστους, αυτούς που θα βρεθούν στην ήρεμη πλευρά του βουνού, την πλευρά που στρέφεται προς τον Παγασητικό κόλπο. Για τους άλλους όμως, αυτούς που θα βρεθούν στην πλευρά του πελάγους, η περιπέτεια αρχίζει γιατί εκεί παραμονεύει η Μαρία Σπηλιάδη. "