Τη φέρνω στο νου όπως εμφανιζόταν στο Happy day του Παντελή Βούλγαρη. Έπαιζε τη Φρειδερίκη που πάει επίσκεψη στη Μακρόνησο, κι ήταν τόσο πετυχημένη, το στυλ, το βάδισμα, τα μαλλιά προς τα πίσω, ήταν ίδια, όχι ακριβώς με τη στημένη εικόνα του αντιπαθητικού αγάλματος που ήταν τότε η βασίλισσα, αλλά με την άνεση που θα είχε σε μια εκδρομή στη Μακρόνησο την εποχή των στρατοπέδων της 'αναμόρφωσης'. Αυτό το κομψό περπάτημα πάνω στα βράχια, ανάμεσα στους τιμωρημένους άντρες, ήταν τόσο χαρακτηριστικό ενός ανθρώπου που δεν θέλει να αντιληφθεί τι ακριβώς βλέπει. Από εκείνη την ταινία δεν θυμάμαι πια παρά αυτή τη σκηνή μέσα στο λιοπύρι. Τότε ανακάλυψα ότι ήταν ηθοποιός, την ήξερα μόνο σα συγγραφέα. Διάβασα μεγάλη τα παιδικά της. Η αθωότητα των ηρώων της, η αφέλεια τους που θέλγει τα παιδιά, ο τρόπος που παρασέρνονται σε περιπέτειες απροετοίμαστοι είναι τόσο βολταιρικοί ώρες- ώρες, και τόσο χαρακτηριστικοί της γενιάς της. Ξεχνάμε πάντα ότι και τα παιδιά που γεννήθηκαν μετά τον Α' πόλεμο ήταν ταγμένα για μια καλύτερη ζωή, είχε φτιαχτεί η Κοινωνία των Εθνών και οι ευρωπαίοι έλπιζαν πως δεν θα γινόταν άλλος πόλεμος. Η ζωή άλλαζε γρήγορα για τις γυναίκες, φαινόταν ότι είχε έρθει η στιγμή που θα μπορούσαν να χαίρονται την ανεξαρτησία τους, να σπουδάζουν ελεύθερα και να εργάζονται παντού, να αποκτήσουν ίσα δικαιώματα. Κι έγιναν όλ' αυτά, αλλά προηγουμένως έγινε ο Β' πόλεμος.
Η Ζαρζ Σαρρή ήταν απο κείνους τους αριστερούς που πίστευαν στην προσπάθεια για καλυτέρευση του ανθρώπου. Οι ήρωες της έχουν κοινωνικά συναισθήματα, απολαμβάνουν και υποφέρουν απο τις σχέσεις τους με τους άλλους και με τη συνείδηση τους. Είναι ήρωες θετικοί χωρίς να γίνονται διδακτικοί και βαρετοί, πράγμα που θέλει μεγάλη τέχνη. Βοηθούσε βέβαια και ο χαρακτήρας του αριστερού κινήματος της εποχής: ήταν διαφωτιστικό και εκσυγχρονιστικό, πίστευε στην ανάγκη της καλλιέργειας των ανθρώπων, στη δυνατότητα να έχουν πρόσβαση στην τέχνη. Κι εκείνη, αστή και καλλιεργημένη, όπως τόσες και τόσες γυναίκες της εποχής της στρατεύτηκε στον αγώνα αυτόν χωρίς να χάσει ούτε τη θηλυκότητα, ούτε την κομψότητά της. Έγραψε ιστορίες με δροσιά και ζωντάνια, με ανθρώπους που προσπαθούν, δοκιμάζονται και ωριμάζουν, έστω κι αν η ζωή τους φέρεται όπως στον Αγαθούλη του Βολταίρου.
Θα ξαναδιαβάσω τα βιβλία της, ν' ακούσω ξανά τη φωνή απο την εποχή της -αριστερής- αθωότητας.
1 σχόλιο:
Τη γνώρισα ανάποδα, πρώτα ως ηθοποιό. Μοιραζόταν το ίδιο θεατρικό καμαρίνι μη τη μητέρα μου κι έγινα (αναγκαστικά) παιδική φίλη με τη κόρη της τη Μελίνα. Τη Μελίνα την είχε βαφτίσει η Μ. Μερκούρη, παλιά φίλη της Ζωρζ & τα χρόνια της χούντας της έστελνε πακέτα με παιδικά ρούχα πανάκριβα -σινιέ τα λέγαμε τότε.
Πριν λίγα χρόνια η Μελίνα έπαθε καρδιακή προσβολή σε πρόβα στο Μέγαρο Μουσικής. Αναπάντεχη απώλεια κι αμέσως σκέφτηκα τη Ζωρζ που χτυπήθηκε από μια τραγική εμπειρία, την οποία απ' ό,τι ξέρω δεν την ξόρκισε περιγράφοντάς την. Το μυαλό της πια περιπλανιόταν σε άλλους κόσμους και θέλω να πιστεύω πως τα ταξίδια αυτά την προφύλαξαν από αυτό τον τελευταίο αφόρητο πόνο.
Συγγνώμη για την κατάχρηση χώρου, μα σκέφτηκα πως αφού οι αναγνώστες της αγαπούν τα αυτοβιογραφικά της ίσως να θέλουν να μάθουν κάτι λίγο για το μετά.
Δημοσίευση σχολίου