Σάββατο 10 Μαρτίου 2012

Οι αναγνώσεις και οι γραφές του Δημήτρη Φύσσα


Προσέξτε το εξώφυλλο του βιβλίου
Πώς να αντισταθείς σε ένα βιβλίο που έχει τίτλο «Ο αναγνώστης του Σαββατοκύριακου»; Δεν αντιστέκεσαι. Σε τραβάει στην ευρηματική του ιστορία. Οι ήρωες του είναι αναγνώστες, ή γίνονται αναγνώστες από ανάγκη, αλλάζουν από την ανάγνωση, διαβαίνουν τα στάδια της προσέγγισης με τα βιβλία ή της απομάκρυνσης από αυτά. Η αφήγηση είναι θελκτική, αλλά δεν κατέληξα αν αυτό συμβαίνει επειδή έχει να κάνει με την ‘άκακη λόξα της Λογοτεχνίας’ όπως την ονομάζει ο συγγραφέας, μια λόξα που μοιράζομαι, ή επειδή η ζωντάνια των ηρώων τους κάνει ακαταμάχητα οικείους. Ίσως και τα δυο μαζί, με κάποιο τρόπο.
Η κεντρική ηρωίδα του βιβλίου εκτός από το να διαβάζει κάνει και διαδρομές με τον ηλεκτρικό. Βικτώρια –Κηφισιά, μεταξύ άλλων. Κάνει βέβαια και διαδρομές στη ζωή της, αλλά δεν θα γράψω εδώ κι όλη την πλοκή. Οι ιστορίες του Φύσσα έχουν πάντα πολύ πρωτότυπες ιδέες, θυμάστε την «πλατεία Λένιν πρώην Συντάγματος»; Εντάξει, εκείνη είχε πολλή φαντασία, ξεκινώντας από την υπόθεση ότι ο ελληνικός εμφύλιος είχε διαφορετική έκβαση. Ο ‘αναγνώστης’ διαδραματίζεται στον αληθινό μας κόσμο, αλλά πάλι υπάρχει μια υπερβατική, ας πούμε, ιδέα, η δυνατότητα της ηρωίδας να προσεγγίσει τη λογοτεχνία σε σχετικά ώριμη ηλικία. Δεν είναι και μικρό πράγμα.
Μιλώντας για βιβλία το βιβλίο αναγκαστικά μιλάει και για συγγραφείς, κι επ’ αυτού θαύμασα άλλη μια φορά την ακριβοδίκαιη νηφαλιότητα του Φύσσα. Δεν είναι καθόλου απλό σε μια χώρα που οι συγγραφείς επιδεικνύουν για τους ομοτέχνους τους κυρίως απαξίωση, άγνοια και αδιαφορία, όταν δεν γίνονται επιθετικοί, να μπορείς να έχεις τέτοια στάση. Ο Φύσσας είναι γενναιόδωρος, ή μάλλον αντικειμενικός, εκτιμά τη δουλειά των συναδέρφων του και το λέει χωρίς κόμπλεξ. Σπάνια στάση.
Πρέπει να πω, μια και μιλάω για τον συγγραφέα, ότι θαυμάζω και την εργατικότητα του. Πότε προλαβαίνει και γράφει βιβλία, κείμενα σε εφημερίδες, σε περιοδικά, σε λεξικά, ετοιμάζει τώρα και μια εκπομπή στο σάιτ της Athens Voice; Και κυρίως διαβάζει, τόσα βιβλία από τα οποία δίνει μια γεύση στο δικό του, και τη δίνει χωρίς τον ψυχαναγκασμό της πολυξεροσύνης, σα μια μπουκιά γλυκό που σου προσφέρει μια μαγείρισσα βγαίνοντας για λίγο από την κουζίνα της και καλώντας σε να δοκιμάσεις. 

Πόσο δύσκολο να γίνει το προσωπικό, πολιτικό.

Τη νύχτα που έφτασε ο Καραμανλής στο Ελληνικό να αναλάβει τα ηνία της χώρας που είχε βρεθεί στο χείλος του γκρεμού, πενήντα χρόνια πριν, δεν...