Κυριακή 7 Οκτωβρίου 2012

Όταν αργεί το λεωφορείο στη στοά


Καμιά φορά περιμένω λεωφορείο στη Σπυρίδωνος Τρικούπη. Είναι μια στοά που έχει θέα στο Πεδίο του Άρεως. Αλλά όταν είσαι εκεί δεν το βλέπεις. Βλέπεις τις αφίσες στους τοίχους. Θυμωμένες, ουτοπικές, εξαρχειώτικες αφίσες. Να κάνουμε τις γειτονιές μας εστίες αντίστασης. Ενοικιάζεται. Θύρα 7. Πωλείται. Έξω οι μπάτσοι. ΑΕΚ. Γκριμάτσες, γκράφιτι, μαυρίλα στα πλακάκια.
Δεν θέλω να κοιτάζω τα πλακάκια. Παρακολουθώ σεμινάρια, πώς να μην κοιτάζετε  πλακάκια. Τα παραδίνω στον εαυτό μου καθημερινά. Τα πλακάκια έχουν τη μαυρίλα ενσωματωμένη, την αναδεικνύουν, τη σερβίρουν, τη διαφημίζουν, περηφανεύονται για τη βρώμα που αιχμαλώτισαν. Έλα όμως που το βλέμμα, φοβισμένο από όσες φορές τα πόδια σκόνταψαν σε πλακάκια, κοιτάζει πάλι τα πλακάκια; Δεν υπάρχει διαφυγή.
Σ’ αυτή τη στοά η μαυρίλα αναρριχάται από κάτω προς τα πάνω. Μαύροι είναι οι τοίχοι των κλειστών μαγαζιών, μαύροι και των ανοιχτών. Μαύρο το ταβάνι της στοάς. Λένε ταβάνι για τη στοά; Πώς το λένε; Δεν υπάρχει λέξη. Τυχαίο; Δεν νομίζω. Κανείς δεν ενδιαφέρεται να κοιτάξει ψηλά σε μια στοά, πόσο μάλλον να βρει λέξη γι αυτό που βλέπει.
Μαύρη, βρώμικη, δυσάρεστη, ασφυκτική, άσχημη η στοά. Κι όμως.  Σκεφτήκατε ποτέ τι είναι μια στοά; Είναι το κέρδος του δημόσιου χώρου από την οικοδόμηση πολυκατοικιών σε μικρά οικόπεδα. Μάλιστα. Αναλυτικά: Για να χτίσει κάποιος πολυκατοικία εκεί που πριν είχε μικρό σπίτι, έπρεπε να παραχωρήσει πεζοδρόμιο εκεί που πριν δεν υπήρχε. Αυτό του έδινε το δικαίωμα να χτίσει πέντε ορόφους. Η στοά ήταν ο φόρος που πλήρωνε, το μόνο πράγμα που σκέφτηκαν οι πολεοδόμοι του 60 να επιβάλουν στην τρελή ανοικοδόμηση, και που το κατάφεραν κιόλας. Γιατί μπορεί να είχαν σκεφτεί κι άλλα, δεν ξέρουμε.
Η στοά αυτή λοιπόν, όπως κι όλες οι άλλες, είναι η μικρή νίκη της κοινωνίας πάνω στο ιδιωτικό συμφέρον. Πράγμα που δεν της το έχει συγχωρήσει το ιδιωτικό συμφέρον. ποτέ. Γι αυτό και κάθε στοά εκτός από νίκη της κοινωνίας, είναι και ήττα της. Ναι μεν παραχώρησα πεζοδρόμιο σε κοινή χρήση, αλλά έτσι χάλια που είναι δεν θα το χαρεί κανείς. Που να μη σώσει, σκέφτηκε το ιδιωτικό συμφέρον καθώς υποχωρούσε λίγα μέτρα για τη στοά. Την καταράστηκε και η κατάρα έπιασε.
Θα μπορούσε η στοά να είναι πιο ευχάριστη. Καθαρή, βαμμένη, πλυμένη, σκουπισμένη, και διακοσμημένη με κάτι καλύτερο από στρώσεις σκισμένων αφισών. Όμως κανείς δεν ενδιαφέρεται να κάνει όμορφη τη στοά. Η στοά είναι για να ξεδίνει το μίσος προς την κοινωνία.   
 Πόσες ώρες στη ζωή ενός ανθρώπου ξοδεύονται στις άσχημες στοές και πόσες σε περιποιημένα μαγαζιά, σε καθαρά κι αγαπημένα σπίτια, σε εξοχές; Πώς αντιμετωπίζουν οι διαβάτες την αντίφαση; Πώς αμύνονται; Αν βρισκόταν ένας λογάριθμος απόλαυσης του περιβάλλοντος και δυσαρέσκειας, θα μπορούσε να αποδείξει ότι δεν συμφέρει να είναι τόσο χάλια οι στοές; Ότι  το ιδιωτικό συμφέρον που εκδικείται το δημόσιο στις στοές, εν τέλει εκδικείται τον εαυτό του; Τι θα μπορούσε να πείσει τους ανθρώπους που εκτονώνονται στις στοές ότι δεν τους συμφέρει;
Χλωμό το βλέπω. Κι όσο περισσότερο αργούν τα λεωφορεία, τόσο κολλάνε οι σόλες στα μαύρα πλακάκια, τόσο ακούγονται τα μεγάλα πολιτικά λόγια περί δημοσίου συμφέροντος σαν τις σκισμένες φράσεις τις γραμμένες στις ξεφλουδισμένες αφίσες.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Πόσο δύσκολο να γίνει το προσωπικό, πολιτικό.

Τη νύχτα που έφτασε ο Καραμανλής στο Ελληνικό να αναλάβει τα ηνία της χώρας που είχε βρεθεί στο χείλος του γκρεμού, πενήντα χρόνια πριν, δεν...