Ελαφρά πέφτει το χιόνι

Όταν ήμουν παιδί περνούσαμε γερμανικά Χριστούγεννα, αλλά δεν το ήξερα. Νόμιζα ότι όλοι έκαναν όπως εμείς, δηλαδή στόλιζαν το ψεύτικο χάρτινο έλατό τους και άκουγαν γερμανικά τραγούδια με παιδικές χορωδίες στο ηλεκτρόφωνο τους. Η αυταπάτη άρχισε να διαλύεται όταν κάποιος μεγάλος με κοίταξε μια μέρα βλοσυρά και μου είπε: «Το έλατο είναι γερμανική συνήθεια!»

Τι κακό κι αυτό, να είναι το έλατο γερμανική συνήθεια! Και πού να το υποπτευτούμε, όταν το κατεβάζαμε κάθε χρόνο από το πατάρι μετά μεγάλης προσοχής και συγκινήσεως, και στην αρχή φαινόταν σαν ένα παλούκι άχαρο, κι ύστερα σιγά- σιγά, καθώς ανοίγαμε ένα- ένα τα κλαριά και στρώναμε στο καθένα μια λουρίδα βαμβάκι, και μετά βάζαμε τα στολίδια και τα λαμπάκια, κι αφού τελικά το τυλίγαμε με ένα διάφανο αφράτο υλικό που δεν έχω ξαναδεί από τότε, το λέγαμε πάχνη κι έκανε τα φώτα να θαμπώνουν σαν μέσα από ομίχλη, καθόμασταν να το χαζεύουμε με τις ώρες μαγεμένοι, και μας φαινόταν σαν ένα όνειρο που ζωντάνεψε μέσα στο σπίτι μας από τα ίδια μας τα χέρια; Κι εκείνα τα γυάλινα στολίδια που ήταν τότε πανάκριβα, και τρέμαμε μη σπάσουν, και βέβαια πάντα έσπαγαν, τι λαχτάρα, τι ομορφιά τι δέος.

-Οι Έλληνες δεν είχαν έλατο, είχαν καραβάκι, απεφάνθησαν οι λαογράφοι. Και μέσα στη λαογραφική μας μανία απαρνηθήκαμε το έλατο και βαλθήκαμε να ανακαλύπτουμε τα καραβάκια των άλλων. Γιατί εμείς καραβάκι δεν είχαμε, ούτε κι είχαμε δει κανένα να κυκλοφορεί, όταν ήμασταν παιδιά.

Σα να μην έφτανε το έλατο, είχαμε κι εκείνο το δίσκο με τα Weihnachtslieder, θυμάμαι τον τίτλο κι ας μην ήξερα γερμανικά. Κάποια παιδική χορωδία τραγουδούσε έξι τραγούδια, και μας ξετρέλαινε. Δεν υπήρχε άλλο τραγούδι να αγάπησα με τέτοιο πάθος όσο αυτά τα έξι χριστουγεννιάτικα, με τα παιδάκια της χορωδίας της Βρέμης νομίζω. Από το πολύ παίξιμο ο δίσκος είχε καταγρατζουνιστεί, αλλά επέζησε μέχρι την εποχή των ψηφιακών μετατροπών, και τον κατέγραψε ο αδερφός μου σε σιντί μια μέρα, με όλα του τα σκρατς σκρουτς. Είναι θαύμα πώς πέρασε τόσες δεκαετίες, αλλαγές στα γούστα μας, μετακομίσεις, νεανικές απορρίψεις των Χριστουγέννων, κι εκ νέου εκτίμηση και ανακάλυψη τους.

Και είναι τώρα τόσο εύκολο να βρίσκεις τα λόγια των τραγουδιών στο Ιντερνετ με ένα κλικ, κι όλες τις εκτελέσεις που θες. Πόσο είχα βασανιστεί να αποστηθίσω τα λόγια τους σε μια γλώσσα που δεν ήξερα! Διαλέγω αυτή την εκτέλεση, σε μια πλατεία με κόσμο. Ελαφρά πέφτει το χιόνι, λέει το τραγούδι. Leise rieselt der Schnee. Το έχει τραγουδήσει και η Μούσχουρη, αλλά μου άρεσε περισσότερο αυτή η νεαρή.

Να λεω πως μεγάλωσα στο χωριό της γιαγιάς μου;

Ευτυχώς τώρα πια κανείς δεν επιμένει για τα έλατα πως είναι γερμανική συνήθεια, κανένας μεγάλος δεν θα μπορεί να πει στα σημερινά παιδιά κάτι τέτοιο, ειδικά όταν υπάρχουν ολόκληρα ελληνικά χωριά που ζουν από την καλλιέργεια ελάτων για τα Χριστούγεννα. Το έλατο είναι παγκόσμιο έθιμο προ πολλού.

Αντίθετα με τα τραγούδια, το ελατάκι μας χάθηκε. Αντεξε ολόκληρη την παιδική μας ηλικία, κι ύστερα θα το πέταξε η μητέρα μου. Τώρα αγοράζουμε κάθε χρόνο ένα αληθινό έλατο, που είναι πανέμορφο και χωρίς στολίδια. Θα μπορούσα μάλιστα να τροποποιήσω τις αναμνήσεις μου, αντί για το πατάρι στο τριάρι μας να ονειρεύομαι πως κατεβάζαμε το έλατο απο κάποιο βουνό και το στήναμε στη μονοκατοικία μας. Θα πρέπει να ανεβαίνω κάθε χρόνο τέτοιο καιρό στην Πάρνηθα ίσως, για να φτιάξω παραστάσεις. Kαλή ιδέα δεν είναι αυτή;

Nα και οι νότες για αρχαρίους

Kι αν σας αρέσει να τραγουδάτε όπως εμένα, να και τα λόγια του τραγουδιού:
 Leise rieselt der Schnee
Still und starr ruht der See
Weihnachtlich glänzet der Wald
Freue dich, Christkind kommt bald

In den Herzen ist's warm
Still schweigt Kummer und Harm
Sorge des Lebens verhallt
Freue dich, Christkind kommt bald

Bald ist die heilige Nacht
Chor der Engel erwacht
Hört nur wie lieblich es schallt
Freue dich, Christkind kommt bald