Παραγραφή και αίσθημα δικαίου

Υπάρχουν ομάδες ανθρώπων σε Ευρώπη, Αμερική, Αφρική και Ασία, που ασχολούνται ακόμα με την καταδίωξη και σύλληψη ναζί εγκληματιών του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Μερικοί ζουν πολύ, όπως ο λεγόμενος Ιβάν ο τρομερός, που θα δικαστεί στο Μόναχο στα 89 του για τη δολοφονία 27.900 ανθρώπων σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. 

Μερικά εγκλήματα δεν παραγράφονται όσα χρόνια κι αν περάσουν, όπως τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Κάποια άλλα παραγράφονται πολύ γρήγορα, ορισμένοι εγκληματίες αποφυλακίζονται πριν δικαστούν επειδή πέρασε ο χρόνος παραγραφής. Είναι πολύ ενοχλητικό, αλλά η λογική της παραγραφής δεν είναι αυτή. Είναι ένα είδος κοινωνικού σεβασμού απέναντι στον χρόνο, που έχει ρυθμιστεί ανάλογα με την πράξη, ανάλογα με τη χώρα, τις νομικές ιδέες, τους θεσμούς. 

Γενικά θεωρείται προοδευτική κατάκτηση. Φαίνεται ότι στις ΗΠΑ δεν υπάρχει παραγραφή για βιασμό ανηλίκου ή καταργήθηκε πρόσφατα, τώρα που δεν μπορείς πια ούτε το παιδί σου να πάρεις αγκαλιά στην παραλία και να μην κινδυνεύεις να σε συλλάβουν. Κατά σύμπτωση, ο δικαστής που ζήτησε την έκδοση, είναι αιρετός. Έτσι βρέθηκε στην ελβετική φυλακή ο Πολάνσκι για ένα έγκλημα που ομολόγησε πριν από 29 χρόνια. Κατά άλλη σύμπτωση, λίγο καιρό πριν, οι ΗΠΑ είχαν ζητήσει από την Ελβετία να αλλάξει τη νομοθεσία απορρήτου των λογαριασμών στις τράπεζες, αλλά αν αυτό είναι δύσκολο ίσως μαλακώσουν οι απαιτήσεις με έναν Πολάνσκι στο πιάτο. Όλα αυτά δεν μοιάζουν περισσότερο με παιχνίδια εξουσιών παρά με ζήλο απονομής Δικαιοσύνης; Στην Ελλάδα, όπου η παραγραφή για τα κακουργήματα είναι είκοσι χρόνια, άκουσα και διάβασα πολλές δηλώσεις ικανοποίησης για τη σύλληψη Πολάνσκι. Και δεν ξέρω αν αυτή η διαφορά των περί δικαίου αισθημάτων από τους νόμους περί παραγραφής δείχνει ευαισθησία ή απλώς τη συνήθη ικανοποίηση για τα βάσανα των διασήμων…

https://www.tanea.gr/2009/10/23/opinions/analwsima-paragrafi-kai-aisthima-dikaioy/