Τι θα πει ξενιτιά;

Περάσαμε την πρωτοχρονιά όλοι μαζί στο σπίτι, ξανά μετά από χρόνια. Παράξενη αίσθηση της παρουσίας των παιδιών που δεν είναι πια παιδιά, αλλά σα να ξαναγίνονται για λίγο, την ώρα που εσύ ο γονιός αισθάνεσαι το ξαναφορεμένο κοστούμι του γονιού να σε στενεύει. Πάντα οι γονείς βλέπουν τα παιδιά τους σαν παιδιά, έλεγε ο πατέρας μου, αλλά δεν είμαι σίγουρη ότι έγινα τέτοιος γονιός. Βλέπω τα παιδιά μου σαν ανθρώπους, με ξαφνιάζουν ευχάριστα όταν αποκαλύπτεται πως έχουμε τα ίδια γούστα στα τραγούδια, λες και ξέχασα ότι ήμουν εγώ που τα νανούρισα συστηματικά με όσα μου άρεσαν. Συμβαίνουν διάφορα περίεργα με την αίσθηση του χρόνου καθώς προσπαθούμε να συντονίσουμε τις φωνές μας πάνω από το πιάνο, κάτι κύματα πύκνωσης ημερών, κάτι ίλιγγοι αραίωσης δεκαετιών. Δεν μπορείς να το διαχειριστείς αυτό το πράγμα, αν και πολλοί νομίζουν ότι φτάνει να φορέσεις μια ποδιά ως μητέρα, και ν' αρχίσεις να σερβίρεις μελομακάρονα.

Τραγουδάμε πολύ Χατζιδάκη, ακριβώς όπως κι όταν πηγαίναμε παρέα εκδρομές, ή όταν προσπαθούσαμε να ξεχάσουμε τον πόνο από χτυπήματα και να αποκοιμηθούμε μια νύχτα μετά από έντονη δράση. Δοκιμάσαμε και μερικά Θεοδωράκη, της ξενιτιάς, αλλά δεν πάνε στις φωνές μας. Επιπλέον η ξενιτιά δεν είναι αυτή που ήταν, γι αυτό ίσως βγαίνουν φάλτσα τα συγκεκριμένα τραγούδια. Αν κι έχω σκεφτεί σε ανύποπτο χρόνο ότι ποτέ η ξενιτιά δεν ήταν αυτό που λένε τα τραγούδια, ειδικά εκείνος ο στίχος που έβρισκε τα ξένα βαρύτερα από την ερημιά, τη φτώχεια, την ορφάνια, και δεν ξέρω τι άλλο. Πιο αληθινά έμοιαζαν τα παραμύθια που πάντα θεωρούσαν αυτονόητο ότι οι μικροί ήρωες φεύγουν κάποια στιγμή από το σπίτι τους να πάνε να βρούνε την τύχη τους.

Είναι αναγκαίο όταν μεγαλώνεις να απομακρύνεσαι, να δοκιμάζεσαι σε περιβάλλον χωρίς προστασία, να επιστρατεύεις τις δυνάμεις σου χωρίς να φοβάσαι τις δυσκολίες, να χτίζεις κάτι δικό σου, κι αφού η Ελλάδα έγινε για πολλά παιδιά ένα είδος γυάλας ασφυκτικής προστασίας, θα έπρεπε να αποφασίσουν κάποια άλλα να απομακρυνθούν αρκετά για να βρουν ζωτικό χώρο δημιουργίας. Δεν είναι η κρίση, όχι μόνο αυτή, που οδηγεί πολλούς νέους να φύγουν από την Ελλάδα, αλλά η υπερβολική πρόνοια των γονιών να τα απαλλάξουν από δυσκολίες και ρίσκα, να τα εξασφαλίσουν, να τα διορίσουν, να τους προμηθεύουν την κότα με τα χρυσά αυγά. Ακόμα και η οικονομική κρίση από τις εξαιρετικές αυτές προθέσεις προστασίας των ελλήνων γονιών δημιουργήθηκε εδώ σε μας, την αγωνία τους να τα προφυλάξουν από τις κακοτοπιές της ζωής. Πολλοί διορισμοί, αλλεργία στην αξιολόγηση, περίεργοι κανόνες, μη κανόνες μάλλον. Τρελάθηκαν τα παιδιά, γέμισαν ενοχές. Καλύτερα να ταξιδέψουν μακριά, να γλιτώσουν από μας και τις καλές μας προθέσεις, να βρουν τον εαυτό τους και τις ικανότητές τους. Το τι θα τους λείπει, το ποιοι θα είναι, πόσο θ' αλλάξουν, είναι ζητήματα που θα πλουτίζουν εξασφαλισμένα τη ζωή τους.

Πάντως στις εκλογές που θα έχουν επιστρέψει στις μακρινές ευρωπαϊκές πόλεις όπου εργάζονται, δεν θα ψηφίσουν, για να το γυρίσουμε στο πολιτικό, κι αυτό φαίνεται ότι είμαστε η μόνη χώρα στην Ευρώπη που το εφαρμόζει, κι ας έχουμε εκλογές κάθε χρόνο, τουλάχιστον.