100 χρόνια ευρωπαϊκές προσπάθειες

Φταίει η λογοτεχνία, τα βιβλία του Ρομαίν Ρολάν που είχαμε σπίτι μας κι άλλα που διάβασα μεγαλύτερη, φταίει γενικώς η γαλλική κουλτούρα, το ταξίδι μου στην Ελβετία στα 15, η ανακάλυψη της Ευρώπης αργότερα, η χούντα που έκανε πολύτιμη κάθε ευρωπαϊκή ρωγμή σε τρυφερή ηλικία για μας, πάντως δεν μπορώ να δω μια τελετή όπως η σημερινή, των 100 χρόνων από την ανακωχή του μεγάλου πολέμου, με τον Μακρόν και τη Μέρκελ στην αψίδα του θριάμβου χωρίς να ανατριχιάσω και να βουρκώσω. Παρόλο που με ξάφνιασε όταν ζούσα στη Γαλλία το πόσο η τριίχρωμη σημαία είχε γίνει σύμβολο των συντηρητικών, για μένα θα είναι πάντα σύμβολο της μόνης επανάστασης που είχε νόημα, κι ας το έχασε στο δρόμο και τρόμαξε να το ξαναβρεί, εκείνης που καθιέρωσε την έννοια του πολίτη, το καθεστώς του πολίτη. Κι όσο κι αν λέτε ότι είναι υποκριτές οι ηγέτες που δήθεν γιορτάζουν την ειρήνη, και να έχετε δίκιο, βεβαίως, και τα τρία χρώματα να είναι κι αυτά υποκριτικά και να έχετε δίκιο, αφήστε με να δακρύζω, διότι έχω συμβιβαστεί, άνθρωποι είμαστε, τι περιμένετε; Ναι, αρπακτικά που διψούν για εξουσία, αλλά δεν πέταξαν στα σκουπίδια κάθε προσπάθεια που έγινε για ισότητα και ειρήνη, να που αυτές είναι τώρα οι αναγνωρισμένες αξίες, οι επίσημες. Και τις εννοούν πολλά εκατομμύρια πολίτες. Φυσικά δεν επικρατούν στον κόσμο. Δεν ξέρω αν ποτέ θα επικρατήσουν, στο πολύ μακρινό μέλλον, δεν το πιστεύω. Αλλά εμείς οι Ευρωπαίοι τις αναγνωρίζουμε, δεν μπορούμε να τις περιφρονήσουμε. Είναι ο στόχος μας και κανένας ηγέτης δεν μπορεί να μας ξεγελάσει τόσο που να τις ξεχάσουμε, να ασπαστούμε τυφλά τις αντίθετες. Έτσι πιστεύω.