Οι άγιοι των άλλων

Διάβασα πριν λίγο καιρό το Confiteor του Ζάουμε Καμπρέ, που είχε μεγάλη επιτυχία στην Ελλάδα, κι ύστερα ένα ακόμα δικό του, παλιότερο, λιγότερο γνωστό, το “Οι φωνές του ποταμού Παμανο”. Η ηρωίδα σ' αυτό το δεύτερο, μια πάμπλουτη γηραιά κυρία, κάνει ό,τι μπορεί, ξοδεύει πολύ χρήμα, ενέργεια, άοκνες προσπάθειες, για να ανακηρύξει άγιο τον εραστή που είχε αγαπήσει πολύ στα νιάτα της, στη διάρκεια του πολέμου, όταν ακόμα υπήρχε αντάρτικο κατά του Φράνκο στην Καταλωνία. Παρακολουθούμε βεβαίως την ιστορία προς τα πίσω, από το σήμερα πάμε στο τότε, τα πρόσωπα ολοκληρώνονται αργά, υπάρχουν ανατροπές, τα γεγονότα ξεδιαλύνονται, και ο αναγνώστης τελειώνει το βιβλίο χωρίς να ξέρει ποιον πρέπει να αντιπαθήσει από τους κακούς και πόσο ακριβώς.

Παρόμοια σύγχυση ένιωσα διαβάζοντας για την αγιοποίηση της μητέρας Τερέζας, αν και όχι τόσο έντονη, διότι όσο κι αν η δική της ιστορία είναι αληθινή, πιάνει λιγότερες σελίδες, κι όχι λογοτεχνίας. Χρόνια και χρόνια διαβάζαμε για τις αγαθοεργίες της, το όνομά της έγινε συνώνυμο με την προσφορά και τη φιλανθρωπία, μέχρι τώρα που το Βατικανό την κηρύσσει αγία. Ξαφνικά ακούγονται ένα σωρό φωνές που την κατηγορούν για μεγάλη υποκρίτρια και εκμεταλλεύτρια, μια τυραννική ιεραπόστολο η οποία απλώς καταπίεζε τους πάμφτωχους ασθενείς που έπεφταν στα χέρια της χωρίς καν να τους θεραπεύει, μόνο και μόνο για να κερδίσει πολιτική επιρροή με την οποία ενίσχυε φασιστικά καθεστώτα. Δεν είναι παράξενο που δεν ακούγονταν όλ' αυτά τόσον καιρό; Συνήθως βέβαια οι δημοσιεύσεις στα ελληνικά μέσα ήταν φωτογραφίες της, ή ένα μικρό βίντεο, με μια απλή λεζάντα του στυλ “πήγε εκεί, έκανε αυτό, είδε τον τάδε” κλπ. Η μητέρα Τερέζα ήταν μια διασημότητα που μας αφορούσε λιγότερα από την Αντζελίνα Τζολί πχ, την οποία βλέπαμε και σε ταινίες, τη θαυμάζουμε, η ομορφιά της μας ενδιαφέρει (αν και μάλλον αποκλείεται να σκεφτεί οποιοσδήποτε να την κηρύξει αγία)

Άραγε έχουν δίκιο οι σημερινοί αμφισβητίες της αγιοσύνης της, ή η εντύπωση που μας έχει δημιουργηθεί από τις πολλές αναφορές στο παρελθόν; Οι κατηγορίες είναι πολύ σοβαρές για να είναι ψεύτικες, από την άλλη αναρωτιέται κανείς αν τελικά έστω και κάποιους ανθρώπους βοήθησε στοιχειωδώς αυτή η καθολική αποστολή, αν έδωσε έστω κάτι παραπάνω από το τίποτε, μήπως είναι άδικο να την απαξιώνουν;

Δεν μιλάω για την αγιοσύνη, δεν καταλαβαίνω την ανάγκη της Καθολικής Εκκλησίας να ανακηρύσσει κάθε τόσο νέους άγιους. Υπάρχει κάποια σκοπιμότητα, έχει μελετηθεί η διαδικασία ότι γοητεύει τους πιστούς, φρεσκάρει την πίστη; Δεν ξέρω.

Θα μου πείτε, τι ερωτήματα είν' αυτά από πολίτη μιας χώρας που έχει επίσημη εκκλησία του κράτους την Ορθόδοξη, γιατί δεν ασχολούμαι με τη δική της ανάγκη να ανακηρύξει τον Παΐσιο και δεν ξέρω ποιους άλλους αγίους;

Και θα έχετε απόλυτο δίκιο.