Δευτέρα 21 Ιουλίου 2025

Παράδεισος

 Παράδεισος είναι απλώς η καλλιτεχνική απεικόνιση των περιβολιών ανά τους αιώνες.

Κλειστών περιβολιών. Ιδιωτικών. Κρυμμένων. Όπως στα μοναστήρια. Όπως στα χαρέμια. Όπως στο τραγούδι του Χατζιδάκι από τον Καπετάν Μιχάλη: 

«Νειρεύονταν η Κρασογιώργαινα

σεργιάνιζε, λέει με τον καλό της

σ’ ένα κλειστό περβόλι και χαμογελούσε.

Δεν ήταν ο Κρασογιώργης ο χοντρομπαλάς

μα ένα λυγερό παλικάρι

Στριμμένο αγκάθα το μουστάκι του

Μαλλιά μακριά, κορακάτα

Κι η ανάσα του μύριζε κανέλα

Ίδιος κι απαράλλαχτος ο Αθανάσιος Διάκος!

Κι εδώ βλέπετε ένα κλειστό περβόλι από αιγυπτιακή παράσταση που βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο



Όλοι όμορφοι εκεί επάνω

Τα άλογα είναι τέλεια, γεμάτα ζωντάνια και κίνηση. Οι πτυχές δουλεμένες με φυσικότητα, η στάση των ανθρώπων περήφανη με τρόπο ανθρωπίνως κατανοητό, φορούν τα καλά τους, παρελαύνουν, είναι η μέρα της μεγάλης γιορτής, αλλά πώς γίνεται να είναι όλοι όμορφοι; Όλων τα χαρακτηριστικά άψογα, ήρεμα, κανονικά, λες και τους διάλεξες έναν- έναν και απέκλεισες από την πομπή όσους δεν είναι μανεκέν. Πώς αποφάσισες κάτι τέτοιο αγαπητέ Φειδία; Φανταστικές ερωτήσεις φανταστικών προσώπων (ίσως όμως και του ίδιου του Περικλή, ή της Ασπασίας, ή κάποιου που δεν φοβόταν το θυμό του καλλιτέχνη) στον γλύπτη της μεγάλης πομπής, η οποία, λένε τώρα νέες επιστημονικές έρευνες, μπορεί να μην είναι ακριβώς η πομπή των Παναθηναίων. Το αποφάσισα, θα μπορούσε να απαντήσει ο μεγάλος γλύπτης, επειδή μου αρέσει περισσότερο να δημιουργώ όμορφα αρμονικά πρόσωπα, παρά αληθινά, ρεαλιστικά. Άσε που ο ρεαλισμός είναι σχετική έννοια που ακόμα κανένας δεν διατύπωσε στον 5ο π.Χ. αιώνα. Ναι, καθώς σε κάθε ιππέα και σε μη ιππέα αναπαράγω τα ίδια τέλεια, κλασικά χαρακτηριστικά δεν νιώθω καθόλου να βαριέμαι, κάθε άλλο, με κάθε προφίλ μεγαλώνει η χαρά μου και προβλέπω ότι οι επισκέπτες που θα τα βλέπουν κάποτε σε μεγάλα μουσεία με συγκεντρωμένα έργα τέχνης από πολλούς πολιτισμούς, θα εκπλήσσονται κι αυτοί με κάθε πρόσωπο όλο και περισσότερο μέχρι το τέλος της πομπής. Των Παναθηναίων, ή όποιας άλλης. Ωραίοι όλοι, και πάλι ωραίοι, και ξανά ωραίοι, ατελείωτα.

Advent

Κάποτε σε ένα ευτυχισμένο ταξίδι στο Βέλγιο, είχαμε βρει ένα ξύλινο παιχνίδι, γερμανική σπεσιαλιτέ μάθαμε μετά. Φτιάχνουν τέτοια ανθρωπάκια ...